Tatarstan xäbärläre - 6/2022

Qazan (İdel buyı) federal’ universitetınıñ filialı Üzbäkstannıñ Cizzax şähärendä açıldı. Bu älege uqu yortınıñ çit ildäge berençe filialı. Anıñ açılışında Tatarstan ilbaşı Röstäm Miñnexanov ta qatnaştı. Studentlar biredä maşina tözeleşe, geologiya, programma injeneriyäse, iq’tisad, mäğ’lümati sistemalar häm texnologiyälär, menedjment, lingvistika, biomediśina, jurnalistika belgeçleklären öyränäçäk. Bu isemlek ildäge kadrlarğa ixtiyacnı isäpkä alıp tözelgän, dip yaza Tatarstan ilbaşınıñ matbuğat xezmäte.

“Filialnıñ näq’ menä Üzbäkstanda açıluı simvolik.  Bezne küp’yıllıq näticäle xezmättäşlek bäyli häm ul soñğı yıllarda totrıqlı räweştä nığıy. Bu filial yärdämendä yäş’lärneñ üz illärennän kitmiçä yuğarı sıyfatlı belem alu mömkinlege tua,”-dip söyläde Miñnexanov açılışta.

Filialnıñ açıluı uqu yortınıñ tulay toraqlarındağı çiktän tış tulılıq problemasın xäl itärgä dä bulışa. Bügen Qazan federal’ universitetında 10 meñ çit il studentı uqıy. Şularnıñ 25%ı Üzbäkstannan.

KFU filialınıñ açılışında Üzbäkstan citäkçelegeneñ öleşe dä zur. Alar yärdämendä uqu yortına bina birelde, tözekländerü ütkärelde, xäzer cihazlar alu mäs’äläse xäl itelä.

Tatarstanda börteklelärne cıyu tamamlandı. Awıl xucalığı häm azıq-tölek ministrı Marat Cäbbarov beldergänçä, bıyıl barlığı 5 million tonnadan artıq aşlıq suqtırılğan.

Tatar-inform mäğ’lümatlarına qarağanda, urıp-cıyuda aldınğılıq Arçada. Anda 219 meñ tonna aşlıq cıyıp alğannar. İkençe urında 217,7 meñ tonna belän Täteş.

Xäzer Tatarstanda raps, şikär çögendere, bäräñge häm başqa yäşelçälärne cıyu bara. Şulay uq, kukuruz häm könbağış suqtıralar.

Uñışlarnıñ ber öleşe Tatarstannıñ säwdä çeltärlärenä kiterelä häm şimbä yärminkälärendä satıla.

Qazannıñ Kamal teatrında Tatarstannıñ xalıq artistı Firaya Äkbärovanıñ yubiley kiçäse ütte. Teatrnıñ matbuğat üzäge xäbär itkänçä, benefista populyar başqaruçılar, yubilyarnıñ säxnädäşläre qotlap çığış yasıy. Şulay uq, spektakl’lärdän küreneşlär quyıla.

Tatarstannıñ xalıq artistı Firaya Äkbärovağa 70 yäş’. Tumışı belän ul Yuğarı Oslannıñ Qızıl Bayraq awılınnan. Teatrğa Firaya xanım 1970nçe yılda kilä. Anı danlıqlı rejissyer Marsel’ Sälimcanov üz truppasına ala. Firaya Äkbärova, üze äytmeşli, “geroinyalarnı tügel, kübräk xarakterlı rol’lärne” uynıy. Tatar tamaşaçısı anı milli kinonıñ populyar artistı bularaq ta yaxşı belä.

Mintimer Şäymiyev şäxsi kitapxanäsennän 4 meñ kitapnı Milli kitapxanä fondına tapşırdı. Tatar-inform mäğ’lümat agentlığı yazğança, Tatarstan cömhüriyäte däwlät kiñäşçese üzeneñ kitapları quyılğan kürgäzmä belän dä tanıştı. Ul imzalı kitaplarğa qarap Çıñğız Äytmatov, Oljas Söläymanov belän aralaşuın iskä töşerä. Kürenekle aktrisalar Näcibä İxsanova, Nailä Gäräyevağa bağışlanğan äsärlärgä küz salıp, älege artistlar turında cılı süzlären äytä. “Kitapxanä keşe tormışında zur rol’ uynıy”,-dide Şäymiyev häm kitapxanäçelärgä räxmät belderde. Milli kitapxanä mödire Mädinä Timercanova Tatarstannıñ berençe ilbaşı birgän kitaplarnıñ uquçılar öçen härwaqıt açıq bulaçağın belderde.   

Qazannıñ Ğaliyev mäçetendä Qor’änne tatar mäqame belän uqu buyınça ber atnalıq kurslar başlandı, dip xäbär itä Tatarstan möselmannarı Diniyä näzaräte. Däreslärne Törkiyädän maxsus çaqırılğan möğallim, Qor’än uqu häm azan äytüdä xatalarnı tözätü belgeçe Ali Usman Alaca alıp bara.

Möfti Kamil xäzrät Sämiğullin, tatar mäqamen fänni häm ğamäli yaqtan öyränü häm üsterü ixtiyacınnan çığıp, bu ölkädä êş alıp baru öçen filologiyä fännäre kandidatı Rezeda Safiullina häm dini cırlar başqaruçı Marsel’ Wäğıyzevne cälep itkän. Kiläçäktä tatar mäqamen notağa salıp öyränü häm saqlaw küzdä totıla.

Ğaliyev mäçetendä uzuçı däreslärdä teoretik belemnär üzläşterü belän berrättän ostaz belän künegülär dä başqarıla.