Guterrişnıñ Mongoliyağa sӓfӓre
Awraziya qaytawazı 51

8 avgustta BMO ğomüm sӓrqӓtibe Guterriş dӓwlӓt başlığı Uxnaagiyn Xurêlsuxnıñ çaqıruı belӓn rӓsmi sӓfӓr öçen Mongoliyağa kilde. 9 avgustta Mongoliya prezidentı Ulan-Batorda BMO ğomüm sӓrqӓtiben rӓsmi tantana belӓn qarşı aldı. Rӓsmi qarşılaw tantanasınnan soñ dӓwlӓt başlığı Xurêlsux hӓm BMO ğomüm sӓrqӓtibe üzara küreşep söylӓşte.
BMO ğomüm sӓrqӓtibe Guterriş sӓfӓr qısalarında Mongoliya Patlamentı başlığı Zandanşatar Gombojav, Mongoliya prem’yer-ministrı Luvsannamsrain Oyun-Erdene hӓm Mongoliyaneñ tışqı êşlӓr ministrı Batmunx Batsetseg belӓn söylӓşülӓr ütkӓrde. Mongoliya tışqı êşlӓr ministrı belӓn uzğan söylӓşüdӓn soñ jurnalistlar öçen matbuğat oçraşuı ütte. Antonio Guterriş oçraşuda Mongoliyaneñ regional’ tınıçlıqnı urnaştıruğa kertkӓn öleşenӓ basım yasadı. Xӓterlӓtep kitik, Mongoliya 2021 yılnıñ dekabr’ ayında Atom-töş qorallarnı tıyu kileşüen raslağan ide. BMO ğomüm sӓrqӓtibe şulay uq dön’yada gender tigezlegeneñ tӓêmin itelüe mӓs’ӓlӓsendӓ Mongoliyaneñ ürnӓk buluın citkerde.
Antonio Guterriş sӓfӓr qısalarında ağaç utırttı. Mongoliya dӓwlӓt başlığı başlatqan “million ağaç utırtu” kampaniyasen BMO ğomüm sӓrqӓtibeneñ xuplawı Ulan-Bator citӓkçelege cӓhatennӓn zur ӓhӓmiyӓtkӓ iyӓ. Çönki qorılıq hӓm çüllӓşü Mongoliya öçen dӓ zur porblema bulıp tora. İlneñ barı tik 8%ı ğına urmannan tora hӓm Mongoliyaneñ kön’yağı çülgӓ ӓylӓngӓn wazğıyӓt’tӓ.
BMO ğomüm sӓrqӓtibe Ulan-Batordağı BMO Ofisına da bardı. Ulan-Batordağı BMO Daimi ofisında Diñgezgӓ yarı bulmağan, Ӓz üskӓn illӓrne tikşerü üzӓge bar. Mongoliya tarafınnan tӓqdim itelgӓn Tön’yaq-könçığış Aziya İminlege Öçen Ulan-Bator Dialogı dӓwam itterelӓ. Ӓlege “Ulan-Bator Dialogı” qısalarında 2013 yıldan bügengӓ qadӓr 7 tapqır xalıqara konferenśiya oyıştırıldı. Ayıruça Mongoliya BMOnıñ Tınıçlıq köçe missiyasendӓ aktiv rӓweştӓ qatnaşa.
5 iyun’ könne Rusiyӓ tışqı êşlӓr ministrı Sergey Lavrov, 8 avgustta isӓ Qıtay Xalıq Cömhüriyӓte tışqı êşlӓr ministrı Mongoliyağa sӓfӓr yasadılar. Rusiyӓ hӓm Qıtay arasında urnaşqan Mongoliya tışqı sӓyӓsӓttӓ ӓlege ike il arasında qısılıp qalmasqa tırışa. Şunıñ öçen Mongoliyaneñ “Öçençe kürşe” doktrinası hӓm BMO platforması bik möhim.
Mongoliya prem’yer-ministrı Oyuun-Êrdênê BMO ğomüm sӓrqӓtibe belӓn uzğan söylӓşüendӓ ilneñ tön’yağında tözelӓçӓk su êlektr stanśiyase öçen sӓyӓsi xuplaw soradı. Qıtaynıñ kreditı belӓn tözelӓçӓk GÊS proyektı Rusiyӓneñ YUNESKOğa şiqayӓte arqasında tuqtatılğan ide. Ӓlege GÊS proyektı Mongoliyaneñ ênergetika iminlegeneñ urnaştırıluı cӓhatennӓn möhim. Çönki ênergetika ölkӓsendӓ Mongoliya Rusiyӓgӓ bӓyle.
Dön’ya sӓyӓsӓtendӓ qotıplaşu artqan çorda Mongoliyaneñ tışqı sӓyӓsӓttӓ tigezlek sӓyӓsӓten alıp baruı ӓhӓmiyӓtle. Bu cӓhattӓn BMO ğomüm sӓrqӓtibeneñ 13 yıldan soñ Mongoliyağa sӓfӓr yasawı Mongoliya öçen dӓ möhim tӓraqqıyӓt’.