Aşlıq kileşüe öçen Ärdoğan Nobel’ büläge alırğa tiyeş

Törkiyä ilbaşı Ärdoğannıñ üzsüzle tırışlığı häm Ukrainada da, Rusiyädä dä bulğan avtoritetı arqasında 22nçe iyül’dä comğa könne İstanbulda “Aşlıq koridorı kileşüe” imzalandı. Törkiyä, Rusiyä, Ukraina häm BMO arasında tözelgän älege dokument näticäsendä dön’yaküläm azıq-tölek iminlege öçen ähämiyätle adım yasaldı.

Rusiyäneñ ağımdağı yılnıñ 24nçe fevralendä başlağan basıp alu kereşüennän soñ, Ukrainanıñ Qara diñgez portlarındağı küp kenä yök korabı çığa almıyça qaldı.  Rusiyä Odessa şähäre häm başqa portlarnı qamalışqa aldı. Näticädä global’ azıq-tölek qurqınıçsızlığına yanaw barlıqqa kilde. Ukraina portlarında kötüce millionlağan tonna aşlıqqa êksport yulı yabıldı. Bu xäl tovarğa ireşüne dä çikli, azıq-tölek bäyäläreneñ zur tizlek belän artuına da êtärgeç birä. Bigräk tä fäqıyr’ däwlätlärneñ işegen açlıq şaqıy başlıy.

Bu nisbättän Törkiyä ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan ozaq waqıt üzsüzle diplomatiyä alıp barıp Ukraina belän Rusiyä wäkillären oçraştırdı häm aşlıq koridorı yasaw öçen köräşte. Näticädä Törkiyä ximayäsendä kileşü täêmin itelde.

Ukraina portlarında qalğan aşlıqnı taşu öçen tözelgän “Aşlıq häm azıq-tölek matdälären Ukraina portlarınnan ışanıçlı räweştä çığaru dokumentı”na imzalar ilbaşı Räcäp Tayyir Ärdoğan häm BMO ğomum särqatibe Antonio Guterriş qatnaşındağı tantana belän 22nçe iyül’dä quyıldı.    

 Anıñ nigezendä, aylar buyı yabıq torğan Odessa portınnan berençe korab yulğa çıqtı. İstanbulda Konsul’tativ koordinaśiyä üzäge häm törek wäqalätleläreneñ kontrole häm küzätüendä aşlıq taşu däwam itäçäk.  

Suğıştan alda Ukrainadan yıl sayın 50 million tonna tiräse aşlıq, arpa, könbağış, kukuruz häm başqa azıq-tölek tovarları êksportlana ide. Kileşü tormışqa aşırılu näticäsendä bıyıl axırına qadär kimendä 30 million tonna êşlänmäne cibärü mömkin bulaçaq. Dokument ımzalanğannan soñ uq diyärlek azıq-tölek bäyälärendä kisäk töşü başlandı. Şulay itep, 100 millionnarça keşe aña tağın da imin häm oçsız räweştä ireşä alaçaq.

Bu kileşü Törkiyäneñ häm ilbaşı Ärdoğannıñ zur diplomatik häm säyäsi ciñüe ide. Ä keşelek öçen isä ul zur qazanış bulıp tora. İlbaşı Ärdoğan, kürsätkän tırışlığı öçen, Nobel’ tınıçlıq bülägenä layıq.

Avtor: Can Acun

SETA agentlığınıñ tışqı säyäsät tikşerenüçese