Tuqay äkiyätläre, kuray köyläre häm şiğriyät bäyräme
Tatarstan xäbärläre – 02/2022
ТӨРКИЯДӘН ТAТAРЧA ТAПШЫРУ / TÖRKİYÄDÄN TATARÇA TAPŞIRU 12.04.2022 13:00 PODKAST
Üzbäkstan Tatar üzägenä 30 yıl
Taşkenttağı Tatar ictimağıy mädäni-ağartu üzägeneñ 30 yıllıq yubileyı tantanası buldı. Tantanada Tatarstan Milli Şura räise Vasil Şäyxrazıyıv ta qatnaştı. Ul çarağa cıyıluçı tatarlarnı sälamläp, Tatarstan Däwlät başlığı Röstäm Miñnexanovnıñ qotlaw süzlären citkerde.
“Üzbäkstanda ğomer itüçe tatarlar ğoref-ğadätlärebezne, tuğan telebezne, yolalarıbıznı saqlap yäşi. Tatar ictimağıy mädäni-ağartu üzäge – härwaqıt oçraşıp, aralaşıp toru urını”, - dip belderde ul. Bu xaqta Bötendönya tatar kongressı matbuğat xezmäte xäbär itä.
Uzğan ğasırnıñ 90nçı yıllarında oyışqan üzäktä balalar häm yäş'lär öçen tatar tele kursları êşli, tatar xalıq cırların häm biyülären başqaruçılar arasında bäygelär oyıştırıla, milli mädäni kiçälär ütä. Alar Saban tuyı, “Näürüz” bäyrämnären oyıştıra, tatar xalqınıñ Musa Cälil, Ğabdulla Tuqay, Ğayaz İsxaqıy kebek şäxeslärenä bağışlanğan çaralar ütkärä. Üzäk belän ozaq yıllar däwamında Rişat Näbiullin citäkçelek itä.
Azärbaycanda “Tuqay äkiyätläreneñ serle dönyası”
Tatarstannıñ Azärbaycandağı Daimi wäkillege “Tuqay äkiyätläreneñ serle dönyası” balalar räsemnäre bäygesen iğ’lan itte. Ul böyık tatar şağıyre Ğabdulla Tuqaynıñ 136 yıllığına bağışlanğan çaralar qısalarında uza.
Konkurs 6-8 yäş’lek, 9-12 yäş’lek, 13-17 yäş’lek balalar arasında ütkärelä. Bu turıda Tatarstannıñ Azärbaycandağı Daimi wäkilçelegeneñ matbuğat xezmäte xäbär itä.
Tatar xäzinäsendä quray köyläre
14nçe aprel’dä Tatarstan däwlät sınlı sänğat’ muzeyınıñ “Xäzinä” milli sänğat’ galereyasında Rifxät Yakupovnıñ “Quray köyläre” dip isemlängän fotokürgäzmäse açıla.
Êkspoziśiyädä tatar xalqınıñ könküreşen, ğoref-ğadätlären, yolaların çağıldıruçı 40 êş täq’dim iteläçäk, dip xäbär itä Tatarstan Cömhüriyäte Däwlät sınlı muzeyınıñ matbuğat xezmäte.
Тatarstan Fotograflar berlege Rifxät Yakupovnı tatar xalqınıñ mädäni mirasın saqlawğa häm zamanca milli teatrnıñ fotoyazmasına zur öleş kertüe öçen Ğabdulla Tuqay isemendäge Däwlät bülägenä täq’dim itä.
Kürgäzmägä 1nçe mayğa qadär kilergä mömkin.
Qamal teatrında “Qazan utları”
25nçe aprel’ könne Ğaliasgär Qamal isemendäge Tatar däwlät Akademiya teatrında “Qazan utları” jurnalınıñ 100 yıllığına bağışlanğan ädäbi-muzıkal’ kiçä ütäçäk.
“Jurnalnıñ 100 yıllıq tarixı barlana, şuşı tarixi waqıyğa kütärenke ruxta bilgeläp ütelä. Qırğızstan, Qazaqstan, Azärbaycan, Yakutiya, Başqortstan, Kabarda-Balkar cömhüriyätlärendäge töp ädäbi jurnallarınıñ baş möxärrirläre, kürenekle ädipläre çaqırıldı”, - dip söyläde jurnalnıñ baş möxärrire Röstäm Ğaliullin.
Jurnalistlar yortında şiğriyät bäyräme
21nçe aprel’ könne Jurnalistlar yortında Tuğan tel könenä bağışlanğan şiğır’ bäyräme uzdırılaçaq. Çaranı jurnalistlar berlege veterannar oyışmasınıñ tatar bülege oyıştıra.
Bäyrämdä şiğır’ icat itüçe sälätle tatar jurnalistları qatnaşaçaq. Alarnıñ tuğan telgä, tuğan ilga, tuğan cirgä bağışlanğan şiğır’läre yañğırayaçaq. Älge çara 2020-21nçe yıllarda pandemiya bulu säbäple ütkärelmiçä qaldı.
Bıyılğı çaranıñ üzençälege şunda: ölkän yäş’täge jurnalistlar belän berrättän yäş’ buın qaläm iyäläre dä üzläreneñ icat cimeşläre belän tamaşaçılarnı tanıştıraçaqlar, dip xäbär itä oyıştıruçılar.
YUNESKO utırışı Qazanda uzaçaqmı?
“Azatlıq” radiosı xäbär itüençä, 46 il YUNESKOnıñ 45nçe sessiyäsen Qazanda ütkärmäskä çaqırdı. Moña Rusiyäneñ Ukraina säyäsäte säbäp bulıp tora.
Möräcäğättä Xarkov mädäni mirası, Ukrainanıñ Bötendönya mirası isemlegenä kertelgän Çernigov üzägeneñ yuqqa çığuı, Mariupol’ teatrınıñ bombağa totıluı iskä alına. 31nçe martqa 53 mädäni bina zıyan kürgän yäki yuq itelgäne yazıla (tarixi häykällär, dini qorılmalar, kitapxanälär h.b.).
Oyışmanıñ 45nçe sessiyäse 2022nçe yılda Tatarstan başqalası Qazanda 19nçı-30nçı iyün’ könnärendä 4 meñ delegat qatnaşuında uzarğa tiyış ide.
5nçe aprel’dä Tatarstanğa YUNESKOnıñ Rusiyä komissiyasınıñ cawaplı särkätibe Grigoriy Ordjonikidze kilde häm respublika prezidentı Röstäm Miñnexanov, däwlät kiñäşçese Mintimer Şäymiyıv belän oçraştı. Oçraşuda YUNESKO Komitetınıñ 45nçe sessiyäsen uzdıru turında söyläşkännär, dip xäbär itä Tatarstan Däwlät başlığı idaräseneñ matbuğat xezmäte.
