Saruığız qaynıymı?...

Aşqazanındağı rizıqlarnıñ kire üñäçkä kilüe reflyuks dip atala. Tamaq aşqazanı kislotasın kütärä almıy häm bu qabatlanğan sayın anıñ öslegenä zarar birä.  

Reflyuksnıñ simptomnarı:

• Aşqazanında qızğan xis häm saru qaynaw
• Awızğa äçe su kilü
• Kikerü
• Qarın şeşü
• Aşağan rizıqnıñ qabat awızğa kilüe
•  Yabığu
• Kükräk turısında qızu xise
• Awızdan sası is kilü
• Xronik faringit
• Allergik astma
• Xronik sinusit
• Teş bozılu

 Reflyuks bulğanda bolarnı qullanmasqa yäisä az qullanırğa kiräk:

• Bik qaynar häm bik suıq rizıqlar
• Quyı çäy, kähwä
• Koka-kolalı häm sodalı êçemleklär
• Tämäke
• Margarin
• Qızdırılğan, quırılğan, maylı rizıqlar, qamır aşları, qaymaq, smetan
• Xälwä, loqım, kipterelgän cimeşlär
• Suğan, sarımsaq, tomat pastası häm tämlätkeçle rizıqlar
• Qızdırılğan bäräñge häm bolamıq
• Fasol’, noğıt, yasmıq, käbestä, brüssel’ käbestäse, çäçäk käbestäse şikelle êçne gazlandıruçı rizıqlar
• Śitruslılar, äflisun, mandarin, greypfrut, limon, yözem, qarbız häm qawın
• Şokolad
• Äçkeltem rizıqlar
• Pomidor
• Ciläk, mük ciläge, zäñgär ciläk häm orlıqlı qara yözem

Reflyuks bulğanda qullanırğa kiñäş itelgännär:

• Sıyıq çäy, ülän çäyläre
• Kefir, az maylı yoğırt häm probiotiklı yoğırt
• Peşerälgän, kümer östendä qızdırılğan it, tawıq, balıq
• Peşerelgän yomırqa, aq sır, maysız sırlar
• Döge, makaron
• Peşerelgän yäşelçälär
• Sötle täm-tomnar, ciläk-cimeş tatlıları
• Sıyıq may
• Arış ipiye
• Alma, gruşa, banan, şäftalu, töçe çiyä, yözem
• Brokkoli
• Kişer häm kişer suı
• Cepselle aşamlıqlar
• Romaşka çäye
• Fasol’
• İmbir’, zira, koriandr, tim’yan
• Söt reflyuksnı kimetä
• Şikärsez sağız çäynäw dä saru qaynawnı azayta

Reflyuks şiqayät’lären kimetü öçen başqa kiñäşlärne bolay dip sanap kitä alabız:

1. Tälinkägezdäge porśiyäläregezne äzäytegez. Reflyuksnı kimetüçe rizıqlarğa östenlek birergä häm aşqazanın tığızlap tutırmasqa kiräk. Bu xäl aşalğannarnıñ caylı ğına kire çığuına kiterä ala.
2. Aşağannan soñ yoqlamağız. Östäl artınnan torğannan soñ kimendä 2 säğat’ yatu poziśiyäsendä bulmasqa tırışığız. Çönki bu räweşle aşqazanı häm üñäç arasındağı poçmaq yuqqa çığa.
3. Tiz aşamağız. Här telemne ozaqlap çäynäw reflyuks awıruları öçen ähämiyätle. Bigräk tä ayaqta basıp tügel, utırıp aşaw uñay yoğıntı yasıy.
4. Mendär biyeklege 30 santimetr bulsın. Töne buyı aşqazanı suınıñ kire çığuına yul quymaw öçen başnıñ aşqazanınnan östäräk toruı kiräk.
5. Yabığığız. Artıq kilolı awırularnıñ şiqayät’läre tağın da yış häm tağın da köçleräk. Şul säbäple, hiçşiksez, ideal’ awırlıqta torırğa tırışığız.
6. Küp häm yış su êçegez. Sunı kön buyı az-azlap êçep quyu şiqayät’lärne kimetä ala.
7. Xäräkät itegez. Kiçke aşawdan soñ 15-20 minutlıq qısqa yöreş yasaw faydalı.
8. Tiyeşle tuqlanu planın tözü häm aşaw säğat’lärenä ähämiyät birü reflyuks şiqayät’lären kimetergä yärdäm itäçäk.
9. Bil turısın qısıp toruçı kiyemnär kimägez.
10. Aşawdan soñ uq iyelep kütärelmäskä tırışığız

Tabib Mäxmät Uçar