Kars gryuyerı

Dön’yanıñ iñ tämle sırlardan berseneñ Kars gryuyerı buluın beläsezme?

İsemen Şveyśariyanıñ Gruyere qasabasınnan alğan gryuyer sırınıñ ber töre dä Törkiyäneñ Könçığış Anadolu töbägendä Karsta yasala häm Kars gryuyerı (gravyerı) dip atalğan bu sır dönyaküläm tanılğan tämgä iyä.

1878nçe yıldağı Ğosmanlı-urıs suğışı waqıtında Karsnı urıslar yawlap ala. Şuşı çorda patşanıñ çaqıruı belän Karsqa kilgän Şveyśariyalı David Moser töbäkneñ Şveyśariya gryuyer sırınıñ yasaluı öçen yaraşlı üzençäleklärgä iyä bulun kürep ala häm biyek cäyläwdä urnaşqan Boğatäpä awılında berençe sır êşxanäsen tözi.

1918nçe yılda okkupaśiyanıñ betüe belän David Moser, êşxanälären Aleksandr Kayzer isemle ber almanğa satıp, Karstan kitep bara. Kayzer töbäktäge sır yasawdağı yaña täcribäläre belän Karsqa xas tişekle Kars gryuyerın uylap çığara. Cömhüriyät däwerendä sır yasawnıñ êş tarmağı bularaq qabul itelüe belän Boğatäpä awılı tulısınça sır citeşterü êşenä küçä.

Bügen Boğatäpädä yasap çığarılğan Kars gryuyerı dönyanın iñ tämle häm tuqlanu qıymmäte iñ yuğarı bulğan sırlardan bersenä äylände.