Liviya tigezlӓmӓsendӓge soňğı tӓrӓqqiyӓt’lӓr

             Törkiyӓneň milli kileşü xökümӓte faydasına kereşüe belӓn balanslar üzgӓrgӓn Liviyӓdӓ hӓm xӓrbi, hӓm sӓyӓsi tӓrӓqqiyӓt’lӓr küzӓtelӓ. Törek Qorallı Köçlӓre yӓrdӓm kürsӓtkӓn milli kileşü xökümӓte köçlӓre Sirt hӓm Ӓl Cufra qalaların qulğa töşerü öçen ӓzerlek başqarıp bu töbӓklӓr tirӓsenӓ urnaşqanda ikençe yaqtan hawa saqlanu sistemaları belӓn köçlӓren nığıta.

Xafterğa bӓyle suğışçılar isӓ Rusiyӓneň Süriyӓ aşa Ӓl Cufrağa cibӓrgӓn xӓrbi oçqıçları belӓn bergӓ Berlӓşkӓn Ğarӓp Ӓmirleklӓre finanslawı belӓn Ӓsӓd rejimına bӓyle suğışçılarnıň töbӓkkӓ kiterelüe belӓn xӓrbi mӓğ’nӓdӓ qarşılıq kürsӓtü yulların êzli. Liviyӓdӓ xӓrbi tӓrӓqqiyӓt’lӓr belӓn bergӓ diplomatiyӓdӓ dӓ xӓrӓkӓtle könnӓr küzӓtelӓ.

Törkiyӓ belӓn berrӓttӓn Franśiya hӓm İtaliya da üzen kürsӓtkӓndӓ Berlӓşkӓn Ğarӓp Ӓmirleklӓreneň yünӓltüe belӓn Misırdağı tüntӓreleşçe general Abdulfӓttah ӓl-Sisi Liviyӓdӓge bӓreleşlӓrgӓ qatışa alaçaqların açıq rӓweştӓ belderde.

Säyäsi,iq’tisadi häm soŝial’ tikşerenülär waqıfı SETAnıň  tışqı sӓyӓsӓt tikşerenüçese Can Acunnıň “Liviya tigezlӓmӓsendӓge soňğı tӓrӓqqiyӓt’lӓr ” isemle aňlatmasın täq’dim itäbez.

Törkiyӓneň qatışuı hӓm milli kileşü xökümӓte köçlӓrenӓ yӓrdӓm itüe belӓn Liviyӓdӓ ozaq waqıt dӓwam itkӓn bӓreleşlӓrneň torışı üzgӓrgӓç, Xafterğa yaqlaw kürsӓtüçe aktyerlar turıdan turı qatışu başqaru yulların êzlӓrgӓ kereşkӓn kebek kürenӓ.  Rusiya, Franśiya, Berlӓşkӓn Ğarӓp Ӓmirleklӓre hӓm Misır kebek illӓr barlıqqa kitergӓn koaliśiya, alarnıň mӓnfӓğӓt’lӓre törle bulsa da,  nigezdӓ milli kileşü xökümӓte köçlӓreneň Xafternı tulısınça ciňelügӓ duçar itep Liviyӓgӓ tulısınça xakim buluın totqarlaw öçen ber-ber artlı adımnar yasıy başladı.

Alarnıň berençe çirattağı mӓs’ӓlӓse diplomatiyӓne arttırıp berniqadӓr waqıtqa bulsa da utnı tuqtatu tӓêmin itü hӓm  Xafter köçlӓren ciňelep tarqaludan qotqaru buldı.

Rusiyӓneň küp sanda xӓrbi oçqıç küçerüe , Berlӓşkӓn Ğarӓp Ӓmirleklӓreneň finanslawı belӓn Ӓsӓd rejimınnan suğışçılarnıň  Liviyӓdӓge front sızıqlarına kiterelüe belӓn ӓlegӓ kire çigenü tuqtatıldı.

Berlӓşkӓn Ğarӓp Ӓmirleklӓreneň ilneň könbatışındağı Vatiyye hawa bazasına hawa höcüme başqaruı koaliśiyanıň niqadӓr qatğıy buluın kürsӓtü cӓhӓtennӓn möhim waqıyğa buldı. Bu illӓr kim digӓndӓ xӓzerge wazğiyӓt’ne saqlarğa hӓm neft’ hilalı belӓn bergӓ Sirt hӓm Cufra qalaların milli kileşü xökümӓte köçlӓreneň qulına küçüen buldırmasqa teli.

Törkiyӓ isӓ legal’ xökümӓtkӓ yaqlaw kürsӓtüne dӓwam itterӓ. Soňğı atnada Törkiyӓdӓn Tripoliğa  yuğarı dӓrӓcӓle  sӓfӓrlӓrneň yasaluı  hӓm bu qısada kileşülӓr tözelüe  ӓlege  wazğiyӓt’ne tağın da nığıttı.

Törkiyӓ ӓlbӓttӓ Liviyӓdӓ diplomatiyӓgӓ mömkinlek birergӓ hӓm daimi utnı tuqtatu tӓêmin itelgӓnnӓn soň sӓyӓsi çişeleş barışınıň çınğa aşuın teli.

Lӓkin monıň öçen 2015 nçe yılda Marokkoda tözelgӓn Suxeyrat kileşüe çiklӓrenӓ barlıq köçlӓrneň kire çigenüe , yağ’ni Sirt hӓm Cufra kebek  ike kritik ӓhӓmiyӓtkӓ iyӓ töbӓkneň milli kileşü xökümӓte köçlӓre qulına küçüe kirӓk.

 Fӓqӓt’ yaqlarnıň bu bӓylӓneştӓ kileşüe mömkin bulmasa da, aldağı könnӓrdӓ milli kileşü xökümӓte köçlӓre Sirtne qulğa töşerü öçen xӓrӓkӓt başlatır dip uylıybız.