Ğıyraq körd regional’ citäkçelegendä parlament saylawı

Yaqınça 6 million xalqı bulğan Ğıyraq körd regional’ citäkçelegendä 3 millionnan kübräk terkäwle saylawçı 30 nçı sentyabr’dä ğomum saylawda tawış birde. Xalıq ışanıçlısı saylawında qatnaşu däräcäse 57% tiräse täşkil itte. Saylaw barışınıñ ğomumän alğanda tınıç uzuına qaramastan qayber töbäklärdä qorallı keşelär häm päşmärgä köçläräreneñ buluı bäxäslär kiterep çığardı.

 „Kördestan watanpärwärlär berlege“(KWB) häm „Kördestan demokrat partiyäse“( KDP) ber-bersen saylawda xärämläşü belän ğayepläde.Törle açıqlawlarğa qaramastan Ğıyraq körd regional‘ citäkçelegendä ğomum saylaw nigezdä uñışlı uzdı.  Törkiyä tışqı êşlär ministrlığı süzçese Hami Aksoy bu bäyläneştä „Ğıyraq körd regional‘ citäkçelegendä parlament saylawınıñ tınıç räweştä uzuınnan qanäğät’bez. Saylaw näticäläre Ğıyraqnıñ bergälegen saqlaw häm ildä totrıqlılıq urnaştıru cähätennän möhim“dide.

Säyӓsӓt, iq’tisad hӓm ictimaği tikşerenülӓr waqıfı SETA tikşerenüçese, yazuçı Can Acunnıň Ğıyraq körd regional’ citäkçelegendä parlament saylawı   xaqında añlatmasın täq’dim itäbez.

 Saylawnıñ räsmi bulmağan näticälärenä kürä, „Kördestan demokrat partiyäse“( KDP) zur uñışqa ireşep 45% tawış cıydı. „Kördestan watanpärwärlär berlege“(KWB) isä barı tik 19% , „Goran xäräkäte“ 12%, „Yaña näsel xäräkäte“ 8,3%, İslami partiyälär 7% häm 5%,“Särdäm ittifaqı“1% tawış cıyuğa ireşte. 

Räsmi bulmağan näticälärgä kürä, saylawda zur uñışqa ireşkän „Kördestan demokrat partiyäse“( KDP) „Kördestan watanpärwärlär berlege“(KWB)n ciñep başqa ber keçkenä partiya belän xökümät tözü mömkinlegenä ireşte. Ğıyraq Töp Qanunına kürä kördlärdän saylanğan ilbaşı namzätläre „Kördestan watanpärwärlär berlege“(KWB) häm „Kördestan demokrat partiyäse“(KDP) neñ urtaq namzät täq’dim itmäwe belän ike partiya arasında krizis häm köndäşlekkä säbäp buldı.

”KDP” ilbaşı bulu öçen Fuad Xösäyenne ,”KWB” isä Bärhäm Salihne namzät itep kürsätte. Ğıyraq parlamentındağı ikençe tur yäşeren tawışqa quyuda 329 xalıq ışanıçlısınnan 272 se qatnaştı. “KWB” namzäte Bärham Salih 219 tawış cıyıp Ğıyraqnıñ 4 nçe ilbaşı buldı. “KDP”neñ namzäte Fuad Xösäyen isä barı tik 22 tawış cıya aldı. İlbaşı saylawınıñ berençe turında 7 namzättän berse dä kiräkle 220 tawışnı cıya almağanğa kürä ikençe tur ütkärelgän ide. İlbaşı saylawınıñ berençe turında Bärhäm Salih 165,Fuad Xösäyen 89 tawış ,bäysez xatın-qız säyäsätçe Sirve Abdulvahid isä 18 tawış alğan ide.

İlbaşı saylawında „Kördestan watanpärwärlär berlege“(KWB)neñ ilbaşı namzäte Bärhäm Salihneñ ciñüeneñ şul uq waqıtta Ğıyraq körd regional‘ citäkçelege êçke säyäsätenä dä täêsir itüe ixtimal.Ber ük könne uzğan saylawda zur uñışqa ireşkän „KDP“ êçke säyäsättä „KWB“gä qarata tağın da köçle häm qırıs säyäsät alıp barırğa mömkin. 

Ğıyraq körd regional’ citäkçelegendäge saylawnıñ näticäse Törkiyä –Ğıyraq körd regionl’ citäkçelege mönäsäbätlärenä häm Törkiyäneñ terrorğa qarşı köräşenä dä yoğıntı yasayaçaq. Ğıyraq körd regional citäkçelege Törkiyä belän mönäsäbätlären cayğa salırğa teli. Ayıruça “KDP” iq’tisad tarmağında Törkiyä belän säwdäne canlandıru yaqlı. Törkiyäneñ “KWB” kontrolendäge Söläymaniya hawa mäydanına qarata sankśiyälären däwam itterüe Törkiyäneñ “KWB”gä qarata totışın kürsätkän möhim faktor. “KDP”neñ saylawda ciñügä ireşüeneñ  Törkiyä – Ğıyraq körd regional’ citäkçelege mönäsäbätlärenä uñay yoğıntı yasawın kötärgä mömkin.  

Törkiyä terrorğa qarşı köräş qısasında Tön’yaq Ğıyraqta alıp barğan xärbi operaśiyäläre belän  ”PKK”nıñ Tön’yaq Ğıyraq  aşa Törkiyägä ütep kerüen totqarlarğa tırışa. Törkiyäneñ Tön’yaq Ğıyraqta “PKK”ga qarşı alıp barğan köräşe “KDP”neñ  saylawda ciñüe belän tağın da köçäyergä mömkin. “KWB” belän “PKK” arasındağı mönäsäbät çağıştırmaça yaxşı bulğanda, “PKK” belän “KDP” arasındağı arasındağı mönäsäbät çağıştırmaça naçar. Törkiyä Ğıyraq körd regional’ citäkçelege belän mönäsäbätlären nığıtqanda “KDP”dän “PKK”nıñ Törkiyägä tudırğan qurqınıç,yanawına qarşı konkret adımnar taläp itä ala.

Ğıyraq saylawınnan soñ aylar uzuğa qaramastan Ğıyraq üzäk xökümäteneñ tözelä almawı häm Ğıyraq, häm Törkiyä öçen möhim problemalar tudırğanda, Ğıyraq körd regional’ citäkçelegendäge saylaw näticäläre tiz räweştä xökümät tözü belän tögällängän oçraqta Ğıyraq körd regional’ citäkçelege, Ğıyraq häm Törkiyäneñ iminlege öçen uñay näticälär tudıruı kötelä. Ägär Ğıyraq üzäk xökümäte dä tözelsä Ğıyraqtağı şaqtıy problema belän köräş tağın da aktiv räweştä alıp barılırğa mömkin.