Nogayça 108: Sebep qaytip yaratsın? (1)

Nav käinatta sebeplerge,    

Em sebeplermen yasalgan

Maqluqlarga qarasaq,     

Körgenimiz nav bolgan:

Eñ biyik, ullı sebep,    

Eñ tömen maqluqtıñ

Yaratuvı üşün    

Küş quvvatı yetpegen...

Demek barı sebepler, 

YaratuvşıAllah’qa 

Yalgızca perde bolgan...

Sankim sebeb yasaganday    

Körülgen maqluqlardıñ,

Baresini yaratqan    

Haq Allah’tıñ özi bolgan...

Yaratılgan maqluqpan  

Sebeplerdiñ arasında,  

Bîrbirine baylıday

Barı körilgen aller,  

Allah betten qullarga,    

Bîrer imtihan bolgan...

Qaytip boladı, desek   

İnangan barı qullar,   

So sebepler artında,

Esas yaratuvşıdı,      

Rab Allah’tı körgen...

İnanmagan insan da, 

Maqluqtıñ barlıgını,

Sebeblerge baylagan...

İnsan diqqat etpese, 

Tısqardan qaraganda

Maqluqlardıñ yasavşısı,

Sankim sebepler bolgan...  

Tek, sosı sebeptiñ    

Äş bîrevi yasavşı,   

Yaratuvşı bolmagan...   

Barı sebep aslında   

Quday’dıñ küşine 

İnce bîrer perde bolgan.  

Är bîr sebep tanteneli

Perdedey bolup barı;  

Sosı perde artını,

Qaraganda körsetkendey  

Haq küşini körsetken...

Yade sisege oqşap    

Sosı sebep Quday’dı, 

İnangan bîr ademge,

Aşıq etip körsetken... 

So manedi az taga    

Barabarca oylasaq;    

Sebeplerdiñ artında,

Quday qaytip körülgen?     

Yahşı etip anlasaq:

Misal bolsa yaratılgan     

Hadsiz maqluqlardan yalgız

Mıynımızga qarasaq,    

Sosı mıyın işinde,    

Bilgenlerimizdi barı

Mapaza qılgan yerge;

Hardal danesinşe orın

Tutqan sosı müşemizge

Barabarca qarasaq, 

Sosı mapaza yeri, 

Sankim üyken kitap bolgan.. 

Atta neşe kitaplar,      

Sonıñ işine sıygan...

Ziyadası tagı em    

Ene sosı mapaza;      

Körülgen ya esitilgen, 

Söylengen ne  bolsa,

Aqıl ergen vaqıttan   

Ta sosı küngeşe,  

Basımızdan barı ötken

Ne bar bolsa baresini,  

Em de eş qarıstırmay  

Esimizde tutup

Bizlerge mıttırmagan...

Bilingendiñ baresi,   

Är birevi so yerge,    

Äş qarıspay yazılgan...

Qayta qayta oylasaq   

So mucize müşedi,   

Acaba soñsız küşli, 

Bîr Allah’tan basqası,

Äş imkänı bar ma eken

Nav alimen yasagan!

Barı üyrengenimizdi    

Aqlımızda tutqan, 

Mıynımızdıñ cevizdey  

Büklengen alleri me;    

Yade esi bolmagan,    

Em özi de yasalgan 

Yansız zerreler me bolgan?

Ya tesadüp yeli esip, 

Mıyınlarımızga kirip,

So alamet müşemizdi,

Nav alimen yasagan? 

So mucize sanat anca     

Qaydey bîr yaratuvşıdıñ 

Sanatı bolsa kerek?  

Bolsa bolsa so müşe,       

Biz insanlar mahşerde,

Üyken hesap depterinde,    

Yazılgan amelimizdi

Hatirlesek dep Allah,   

Em de barı islerdiñ,  

Kaytip yazılganını bizge,   

Körsetmek üşün Hak,

Nav mıynımızdın işine,

Kişkey delil bolsun dep

So müşedi taslagan...

Ene sosı gayalarman,       

Basqa neşe hikmetlermen,

Küşi soñsuz Kadir Allah,   

Är yagıman mucize 

Bolgan sosı nimetti,         

Aqıl qolına taqqan...

İnsanlarga üyken nimet,  

Mıynımızga salıngan  

So müşediñ qasında,

Bîr de yımırtqalar em       

Şekirdekler tagı bolgan...

Yımırtqaga quslardı,  

Şekirdekke tereklerdi 

Sıydırgan Rab Allah’tıñ

Basqa maqluqlarını em       

Eske alıp oylasaq,

Basqa maneler em bolgan...

Qaytip boladı desek 

Yaratılgan ne bolsa    

Sosınlardın baresine

Mıyın, tuqım, yımırtqaday       

Är bîrevine äş qalmay 

YaratuvşıHak Kuday, 

Alamet yarasıqlıq,  

Yahşı sanat, bezek salgan...  

Tuvıl maqluqdan, oyda   

Qalgan sosı bîr sebep,    

Atta barı sebepler,

Barabarca yıyılsa    

Nav sanattı, bezekti     

Yaratıp yasamaga, 

Baresi aciz  qalgan...  

Nav barede qalganlardı,       

Keliyek yuma nasip bolsa, 

Tamamlıyaq inşallah...             

Savlıqpan qalıñız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

E-mail: altinisikyusuf@gmail.com

Нoгaйчa 108: Ceбeп кaйтип ярaтсын? (1) | TRT Тaтaрчa

Бу юмa “CEБEП КAЙТИП ЯРAТCЫН?” бaрeсиндe һaбaрлaсaмыз...