Qazanda ğil'mi konferenśiya uzdı

Terror oyışmasına quşıluçılar Qazaqstan watandaşlığınnan çığarılaçaq

Qazaqstan däwlät başlığı Nursoltan Nazarbayev “DEAŞ” terror oyışmasına äğza bulğan watandaşlarnıñ Qazaqstan watandaşlığınnan çığarılaçağın belderde.

İlbaşı nazarbayev “MİR 24” televideniye kanalına yasağan açıqlawında il qanunnarına yaraqlı bularaq çit ildäge berär terror oyışmasına äğza bulğan Qazaqstan watandaşlarınıñ qabat illärenä qayta almayaçağın citkerep: “Alar avtomatik räweştä Qazaqstan watandaşlığınnan çığarılaçaq. Bu mäcbüri çara. Qazaqstannan 500-600, êlekke Sovyetlar Berlegennän dä 5 meñ tiräse keşe “DEAŞ”qa quşıldı,” – dide.

Keşelärneñ terror oyışmalarına quşılmawın täêmin itäçäk çaralarnıñ kürelüe zarurlığına iğtibarnı cälep itkän Qazaqstan ilbaşı: “Bez “DEAŞ”tan ilgä qaytuçılarğa qarata çara kürüçe êşçänleklär başqara başladıq, läkin bolar näticä birmäde. Şul räweşle alar öçen öylärenä qaytu yulınıñ yabıluına qarar birelde,” – dide.

Qazaqstan Ğadälät ministrlığına qarağan Berämleklärara komissiya uzğan atnada qayber ğayeplänüçelär öçen watandaşlıqtan çığaru cäzasın küzdä totuçı qanun ölgesen raslağan ide.

Qazaqstannıñ Änkaradağı yaña ilçese bilgelände

Däwlät başlığı Nursoltan Nazarbayevnıñ Abzal Saparbekulın Änkara tulı wäqalätle ilçese itep bilgeläwe belän bäyle qararı İlbaşı idaräseneñ räsmi säxifäsendä açıqlandı.

Törkiyädä yuğarı uqu yortın tämamlağan Saparbekulı bügengä qadär Törki kiñäşmä ğomüm särqätip urınbasarı wazifasın başqara ide.

Qazanda ğil'mi konferenśiya uzdı

Rusiyä Federaśiyasenä bäyle Tatarstan başqalası Qazan şähärendä “Üzgärüçe dönyada törki xalıqlarnıñ tradiśion mädäniyäte” isemle I Xalıqara ğil’mi konferenśiya uzdı.

Konferenśiya Tatarstan Cömhüriyäte Mädäniyät ministrlığı yärdämendä Tradiśion mädäniyätne üsterü däwlät üzäge häm Qazaq däwlät konservatoriyase oyışqanlığında ütkärelde.

Ğil’mi cıyılışnıñ töp maqsatı törki xalıqlarnıñ tel, fol’klor, êtnografiya, etnik muzıka, ädäbiyat häm tarix ölkäläre belän bergä sośial’-mädäni häm sośial’-säyäsi üsüneñ könüzäk problemalarına belgeçlärneñ iğtibarın cälep itü bularaq açıqlandı.

Xalıqara ğil’mi çarada Altay, Azärbaycan, Başqortstan, Dağıstan, Qazaqstan, Qırğız Cömhüriyäte, Üzbäkstan, Taciqstan häm Törkiyädän kilgän saylanğan belgeçlär, Tatarstandağı mädäni üzäklär başlıqları, ğil’mi tikşerenü üzäkläre belgeçläre, universitet başlıqları häm uqıtuçı-ğalimnär qatnaştı.

Konferenśiya törki xalıqlarnıñ matdi häm ruxıy madäniyäte, törki xalıqlarnıñ milli tarixı häm tradiśion mädäniyäte, törki tellär tikşerenüendäge könüzäk mäs’älälär häm etnik muzıka mäs’äläläre kebek 5 utırışta uzdı.

Konferenśiya qısalarında ayıruça törki xalıqlarnıñ matdi bulmağan qimmätläre belän bäyle tügäräk öställär häm kürgäzmälär oyıştırıldı.

Qırğızstanda möhim cıyılış ütkärelde

Törki kiñäşmäneñ Törki universitetlar bergele Orhun barışı almaşu cıyılışı Bişkäkta uzdı. Qırğızstan-Törkiyä Manas universitetı rektorı Prof. Dr. Säbahattin Balcı öy xucalığında häm Törki kiñäşmä ğomüm särqätip urınbasarı Dr. Ömär Kocaman räislegendä çınğa aşqan cıyılışta berlek Qırğızstan-Törkiyä Manas universitetınıñ çirattağı räislege buyınça başqarğan êşçänleklär qaraldı.

Ayıruça Orhun almaşu programmasına ahäñ mäs’äläsendä Törki kiñäşmä tarafınnan ütkärelgän tikşerenü näticäläre xaqında mäğlümat belän urtaqlaşıldı.

Cıyılışta I Törki universitetlar berlege sport uyınnarınıñ oyıştırıluına qarağan xosuslar quzğatılıp, uyınnarnıñ 15-19nçı may könnärendä Bişkäktä Qırğızstan-Törkiyä Manas universitetı öy xucalığında ütkärelüenä qarar birelde.

Cıyılıştan soñ Törki universitetlar berlegenä äğza yuğarı uqu yortları arasında Orhun almaşu programmasına qarağan ike yaqlı protokollar häm Törki kiñäşmäneñ törki universitetlar berlege Orhun almaşu programmasınıñ sınap qaraw qağidänamäse imzalandı.

Törekmänstanda At bäyräme 30nçı aprel’ könne qotlanaçaq

Törekmänstanda 1992nçe yıldan birle här yılnı aprel’ ayının soñğı atnasında At bäyräme ütkärelä. Üze dä atqa menüce däwlät başlığı Gurbanguli Berdimuhammedov çorında bu mäs’älägä kübräk ähämiyät kürsätelä. Törekän lider Ahal Teke atları genetikasınıñ saqlanıluı häm at ürçetü mäs’äläsenä östenlek birä.

30nçı aprel’ yäkşämbe könne oyıştırılaçaq At bäyräme programması bıyıl tağın da kiñ qırlı bulaçaq.

26-29nçı aprel’ könnärendä çit illärdän şaqtıy belgeç häm qunaq qatnaşaçaq at ürçetü belän bäyle xalıqara konferenśiya uzdırılaçaq. Atna buyı törle yärminkälär häm tanıtu çaraları çınğa aşaçaq. Bäyräm köne bulğan 30nçı aprel’dä räsmi qotlaw tantanaları belän atlı marafon, törle çığışlar häm atlarnıñ güzällek bäygese kebek küp sandağı qızıqlı çara oyıştırılaçaq. Ahal vilayäteneñ Akbuğday ilçäsendä tözelgän “Xalıqara at karantin üzäge” dä açılaçaq.

Törekmänstan atlarğa birgän qimmät häm at mädäniyäteneñ tanıtıluına qarağan êşçänlekläre çit illärdä dä yañğıraş taba başladı. Qatar Ämirlege ğailäse isemennän Şäyex Faysal Bin Nasır Äl Tani Törekmänstan däwlätenä ber xat cibärde. Törekmän lider Berdimuhammedovnıñ mäs’älägä kürsätkän ähämiyäten täqdir itülären El Tani At ürçetü finansında qullanu häm At bäyrämendä oyıştırılaçaq bäygelärdä büläk itep birü öçen Qatar Ämirlege bularaq Törekmän atları däwlät berlege xisabına 500 meñ dollarlıq aqçalata yärdäm kürsätüne täqdim itte.

Törekmän atları däwlät berlege oyışması Törekmänstan idari qorılışı êçendä häm törekmän xalqı tarafınnan “At ministrlığı” bularaq kürelä. Bu cähattän dönyada “At ministrlığı bulğan berdänber il” bularaq belenä.

Qırğız Cömhüriyätendä sänägät citeşterüe berençe çirektä arttı

Xäbärgä kürä Qırğız Cömhüriyätendä sänägät citeşterüe bıyıl berençe çiregendä 35,9%ka arttı.

Qırğız Cömhüriyäte Milli statistika komitetı başlığı urınbasarı Lüksina Tekeyeva oyıştırğan matbuğat oçraşuında yılnıñ berençe çiregenä qarağan sänägät citeşterüe näticälären açıqladı.

Tekeyeva ildä bu yılnıñ berençe 3 ayında sänägät citeşterüeneñ uzğan yılnıñ şul uq çorına qarağanda 35,9%lık artış belän 751 million 304 meñ 376 dollar däräcäsendä çınğa aşuıın citkerde.

Sänägät citeşterüendäge artışnı kiterep çığarğan tarmaqlarğa işarät itkän Tekeyeva üseşneñ metall cäwhär taw sänägäte, êşkärtelgän neft’ êşlänmäläre, azıq-tölek häm tekstil’ yärdämendä täêmin itelüen äytte.