Nogayşa 94/2024: AJİ’DEKİ BAZI AQIYQATLAR

Allah’tıñ bizge emri    - Allah’ın bize emri,

Bes parızdan bîrevi,  -  Beş farzdan birisi,

Mübarek yer Mekke’deki -  Mübarek yer Mekke’deki

Käbe’di tavaf bolgan... -  Kabe’yi tavaf etmektir...

Tagı Arafat’ta turup  -  Ve de Arafat’ta durup

Mü’minlerdiñ barabarşa  -  Mü’minlerin beraberce

Quday’ga duvaları bolgan... -  Allah’a dua etmeleridir...

Sosı parız ibadetke,     -   Bu farz ibadete,

Aji dep at berilgen.  -  Hac diye ad verilmiştir.

Em Medine’ge barıp     -  Ayrıca Medine’ye gidip

Paygambar’ımız Muhammed - Peygamber’imiz Muhammed

Mustafa’dıñ (as) qabrine, - Mustafa’nın (as) kabrine,

Em meşitine barıp -  Ve mescidine varıp

Ziyaretpen süygümizdi  -  Ziyaret ederek sevgimizi

Körsetüv savap bolgan... -  Göstermek sevaptır...

Allah’tıñ emirleri,   -  Allah’ın emirleri,

Mıñlagan hikmetpen tolgan... - Binlerce hikmetle doludur...

Aji degen parızdıñ em  - Hac denilen farzın da

Neşe ikmetlerinden  - Nice hikmetlerinden

Bîr kesegi nav bolgan: - Bir kısmı şöyledir:

Är kim sosı mübarek  - Her bir kimse, o mübarek

Orınlarga baralsa,   -  Yerlere gidebilse,

Köp şerepli ibadet  - Çok şerefli ibadet

Bolgan nav Aji’men  - Olan bu Hac ile

Ullı maqamlarga ozgan... - Yüce makamlara yükselir...

Aji’diñ baası üşün  - Hacc’ın değeri için

Misal berilse; bîr asker, - Misal verilse; bir asker,

Patşadıñ has küninde,  - Padişahın özel bir gününde,

Bayram etken vaqıtta,  - Bayram kutlaması yaptığı vakitte,

Başşılardıñ qasında,  -  Paşaların yanında,

Sosınlarga qosulıp   -  Onların arasına karışıp   

Patşadıñ är kimge  - Padişahın herkese

Etken iygiligine,   -  Yaptığı ihsanlara,

Ol asker tagı yetken...  -  O asker dahi nail olur...

Bîr aji aynı solay,  -  Bir hacı aynen bunun gibi,

Halqtan bîrev bolsa tagı,  -   Halktan birisi olsa dahi,

Martebeler ötip ketken   -   Mertebeler kat edip yükselen

Mübarek bir velidey,  -  Mübarek birveli gibi,

Dünya tögereginiñ   -  Dünya yuvarlağının

Ullı Rabb’ı aldına, - Yüce İlah’ı huzuruna,

YaratuvşıQuday’ına  -  Yaratıcı Rabb’ine

Barıp soga tagat qılgan... - Varıp ona ibadet eder...

“Nav Quday’ım yalgızca -  “Bu Rabb’im yalnızca

Menim Rabb’ım tuvıl eken, -  Benim Rabb’im değilmiş,

So dünyadıñ är yagında  -  Şu dünyanın her tarafında

Yaşagan ademlerdiñ, - Yaşayan insanların,

Baridiñ em Rabb’ı eken!” -  Tamamının da Rabb’i imiş!”

Dep Quday’daqı ullılıqqa -  Diyerek Allah’taki yüceliğe

Köñülimen köterilgen! - Gönlüyle yükselir!

Bîr basına kalmay turup  - Kendi başına kalmayarak

Mü’minlermen barabar, -  Mü’minlerle beraber olup,

Aralarına qosılganga;  -  Aralarına katıldığı için;

Nav barabarlık sebebimen  - Bu beraberlik sebebiyle

İymanına quvat kelgen... - İmanına kuvvet gelir...

Özi yalgız qalmaganga,  -  Yalnız başına kalmadığı için,

Yamagat tagatından  -  Toplu ibadet feyzinden

Sosı em nasip algan...  -  O da nasiplenir...

Sosı Aji ibadeti,  -  Şu Hac ibadeti,

İnangan är müslimanga,    - İnanan her müslümana,

Bîr mübarek aşqış bolıp   - Bir mübarek anahtar olup

Köziminen köñline     -  Gözüne ve gönlüne

Bek köp maneler aşqan:  - Pek çok manalar açar:

Aldın, sonıñ qalbinde,  -  Önce, onun kalbinde,

Rabb’ımızdıñ bek ullı  - Rabb’imizin pek yüce

Azamatı körilgen... - Azameti görülür...

Nege dese milyonlagan  - Çünkü milyonlarca

Müslümandıñ barabarşa  - Müslümanın beraberce

Yalbarganın körgen sebep, - Yalvardığını gördüğü için,

“İnsanlardıñ bılayına  - “İnsanların böylece

Yalbarganı bîr Quday,  - Yalvardığı bir İlah,

Elbet üyken Rab bolgan!” - Elbet büyük Rab’dır!”

Dep iymanı berk bolgan! - Diyerek imanı güçlenir!

Ziyadası so ibadet,   -  Dahası o ibadet,

Ereklerdi köstergen  - Uzakları gösteren

Dürbün bolup ajige,  - Dürbün olup hacıya,

YaratuvşıHaq Rab’tıñ,  - Yaratıcı Hak Rabb’in,

Allah bolgan martebede,  - Allah olduğu mertebedeki

Etkeni soñsız istiñ  -  Yaptığı sonsuz işin

Bîr kesegin añlavga - Bir kısmını anlamasına

Qalbinde yol aşqan... -  Kalbinde yol açar...

Basqa sözben aytılsa,  - Başka sözle söylense,

Haq’tıñ azamatından,  - Hakk’ın azametinden,

Aji’deki milyonlagan  - Hac’daki milyonlarca

İnsanlardıñ qullıgından  -  İnsanların kullığından

Sosı mümin isse kabıp,    -  Şu mümin hisse kapıp,

Qaydey üyken bîr Rab’qa  -  Nasıl büyük bir Rabb’a

Qullıq etkenin bilgen...  - Kullık ettiğini fark eder...

Aji’deki nişanlarman; - Hac’daki nişanlarla;

Käbe, Arapat,Mina’man, - Kabe, Arafat, Mina ile,

Müzdelipe, Sapa, Merve, - Müzdelife, Safa, Merve,

Tagı Şaytan taslavman,  - Ve de Şeytan taşlamayla,

Qalbine em hayalına, - Kalbine ve hayaline,

Ketkensayın kengeygen  -  Gittikçe genişleyen

Tagat,qullıq manesinden  -  İbadet, kullık manalarından

Köp tögerekler aşılgan...  -  Çok daireler açılır...

Allah’tıñ azamatı,   -  Allah’ın azameti,

Sosı mü’min köñlinde,   -  O mü’minin gönlünde,

Qatın qatın köterilip  -  Kat kat yükselip

Rabb’ına biraz taga  -  Rabb’ine biraz daha

Yuvıqlıqqa bargan üşün,  -  Yaklaştığı için,

Bäri işinde tuvgan  - Bütün içinde doğan

İssilikpen hararet;  -  Sıcaklıkla hararet;

Esine kelgen hayret;  -  Aklına gelen hayret;

Yüregini biylegen   - Yüreğini kaplayan

Sosı Rab’taqı haybet;  -  O Rab’taki heybet;

“Allah üyken! Allah üyken!   -  “Allah büyük, Allah büyük!

Är zattan taga üyken!” - Her şeyden daha büyüktür!”

Manalarına kelgen  -  Manalarına gelen

Allahüekber sözimen  - Allahüekber sözüyle

Tınış bolup yatısqan! - Sakinleşip yatışır!

Tagı basqa allermen  -  Ve de başka hallerle

Aşılgan so martebeler,  -  Açılan o mertebeler,

Allahüekber sözimen   -  Allahüekber söziyle

Alemge ilan etilgen... -  Aleme ilan edilir...

Ene sosı hikmetpen  - İşte bu hikmetle        

Allahüekber degen söz, - Allahüekber denilen söz,

Aji’de, em yamagatpan - Hac’da ve cemaatla

Qılıngan namazlarda,  - Kılınan namazlarda,

Qayta qayta aytılgan... - Tekrar tekrar söylenir...

Rabb’imizdiñ bizlerden  - Rabb’imizin bizlerden

Tilegeni yamagatpan  - İstediği cemaat halinde

İbadettiñ aqıyqatı, - İbadetin hakikatı,

So Aji’de bek üyken, - O Hac’da pek büyük,

Tagı ullı kebimen,  - Ve de yüce şekliyle,

Tap manemen körilgen... - Tam manasıyla görülür...

Haji’den soñ nav mane, -  Hac’dan sonra şu mana,

Türlü türlü darecede,  - Türlü türlü derecelerde,

Bayramnamazlarında,  -  Bayram namazlarında,

Em Yamgır namazında, - Hem Yağmur namazında,

Kün’men Ay tutulganda  - Güneş ve Ay tutulduğunda

Qılıngan namazlarda, - Kılınan namazlarda,

Em yamagatpan qılıngan - Ve cemaatla kılınan

Vaqıt namazlarında, - Vakit namazlarında,

Mü’minlerdiñ yıyılsıp  - Mü’minlerin topluca

Etkenleri är ibadette - Yaptıkları her ibadette

Körülüp em yaşangan... - Görülür ve yaşanır...

Savlıqpan qalıñız! -  Sağlıcakla kalınız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

Podkastlar (тавыш язмаларыбыз)

Nogayşa 93/2024: ANA ATA AQQI - 3 | TRT Tatarça

 

Nogayşa 90/2024: QABIL BOLGAN BȊR DUVA - 02 | TRT Tatarça