Nogayşa 73/2023: ALLAH ÄR ZATTI QAYTİP BİLGEN (2)
Bu yuma em “ALLAH ÄR ZATTI QAYTİP BİLGEN (2)” baresinde söz bardıramız... Bu hafta da “ALLAH HER ŞEYİ NASIL BİLİYOR? (2) konusunda sohbet edeceğiz...
Nogayşa 73/2023: ALLAH ÄR ZATTI QAYTİP BİLGEN (2)
Ötken yuma Allah’tıñ - Geçen hafta Allah’ın
İlminiñ baresinde - İlmi hakkında
Alimlerdiñ yazganı, - Alimlerin yazdığı,
Bek baalı manelerdiñ - Pek değerli manaların
Bîr kesegin aytqan edik. - Bir kısmını ifade etmiştik.
Allah nasip berse bizge - Allah nasip etse bize,
Sosı yuma qalganlardan - Bu hafta kalanlardan
Bazısını aytamız: - Bazısını ifade edeceğiz:
Maqluqlarda köringen - Mahluklarda görülen
Bezevler em saniyatlar, - Süslemeler ve sanatlar,
Allah’taqı ilimge, - Allah’taki ilme,
Neşe işaretler bolgan... - Nice işaretler olmakta...
Bîr zat bezevli bolsa, - Bir şey süslü olsa,
Em saniyatpan yasalsa, - Hem sanatlı yapılsa,
Anşa ilimmen bolgan. - Anca ilimle yapılır.
Etkenini bezep etken, - Yaptığını süsleyen,
Em saniyatlı yasagan, - Hem sanatlı yapan,
İlmi bolganga etken. - İlmi olduğu için yapar.
Köp abıraylı bîr adem, - Çok tanınmış bir zat,
Rahmetli Mimar Sinan’dıñ - Merhum Mimar Sinan’ın
Yüzlegen meşitlerde, - Yüzlerce camilerde,
Em binalarda körsetkeni - Ve binalarda gösterdiği
Bezevlermen saniyatlar, - Süslemelerle sanatlar,
Özindeki ilimge, - Kendindeki ilme,
Är bîrevi bîr şaat bolgan... - Her biri bir delil oluyor...
Aynı sosı misaldey, - Aynen bu misal gibi,
Nav käainattı tolturgan - Bu kainatı dolduran
Är bîrevi mucize, - Her biri mucize,
Saniyatlı em bezevli - Sanatlı ve süslü
Neşe maqluq, Allah’tıñ - Nice mahluk, Allah’ın
İlminin darecesin - İlminin derecesini
Körsetivşi belgilev bolgan! - Gösteren delildir!
Em är bîrevi ölşemmen - Hem her biri ölçüyle
Tüzetilgen maqluqlar, - Düzen verilen varlıklar,
Baredi işine algan - Bütün herşeyi içine alan
Allah’tıñ bilimine, - Allah’ın ilmine,
Neşe işaretler bolgan... - Nice işaretler oluyor...
Nege dese bilgenimiz, - Çünkü bildiğimiz,
İntizamman is etken, - İntizamla iş gören,
Anşa bilgenge etken... - Ancak bildiği için yapar...
Ölşeyberip, tartaberip - Ölçerek, tartarak
Kim önerli is etse, - Kim sanatlı iş yapsa,
Etkeniniñ barisi, - Yaptığının tamamı,
İlim küşimen bolgan... - İlmin gücüyle olur...
Gene savlay maqluqlarda, - Yine bütün yaratılmışlarda,
İntizamlı miqtarlar, - İntizamlı miktarlar,
Hikmet tolu gayalarman - Hikmet dolu gayelerle
Tüzetilgen bari aller, - Düzen verilen bütün haller,
Tagı ölşemli kepler, - Ve de ölçülü şekiller,
Maslagatlı vaziyetler, - Faydalı vaziyetler,
Esimizge “So islerdi, - Aklımıza “Bu işleri,
Allah etken!” dep bildirgen... - Allah yapıyor!” diye bildiriyor...
Nege dese sosı isler, - Çünkü o işler,
Soñsuz ilim kerektirgen... - Sonsuz ilim gerektiriyor...
Maqluqlarga ayrı ayrı, - Varlıklara ayrı ayrı,
Düzenli suvret berüv, - Düzenli şekil veriş,
Är zattıñ yaşavına - Her şeyin hayatına
Kerek bolgan paydaman Gerekli olan faydalarla
Tap tiyisli ten berüv, - Tam layık vücud verme,
Är yaqlardı qaplagan - Her tarafları kaplayan
Qudayilmimen bolgan... - İlahi ilimle olur...
Yanı bolgan maqluqqa, - Canlı olan varlığa,
Är bîrevine tiyisli, - Her birine layık,
Kerekken bîr vaqıtta, - Gereken bir vakitte,
Barisiniñ rızqını, - Hepsine rızkını,
Ummagan yerden berüv, - Umulmayan yerden verme,
Är zatlardı quşatqan - Her şeyleri kuşatan
Soñsuz ilimmen bolgan... - Sonsuz ilimle olur...
Nege dese rızıqtı - Çünkü rızkı
Sosınlarga yibergen, - Onlara gönderen,
Rızıqqa muqtaj bolgandı, - Rızka muhtaç olanı,
Bilip tanırsa bergen... - Bilip tanırsa verir...
Vaqıtlarını bilip, - Vakitlerini gözeterek,
Kerekkendi akelip - Gerekeni getirip
Tiyisli keppen bergen, - Uygun şekilde veren,
Savlay ilimmen bergen. - Bütünüyle ilimle verir.
Haq’tıñ soñsız ilmine, - Hakk’ın sonsuz ilmine,
Basqa ayrı bîr belgilev, - Başka ayrı bir delil,
Savlay yan yanvarlardıñ, - Bütün hayvanların
Ayrı ayrı ajelmen - Ayrı ayrı ecelle
Yaşaganları bolgan. - Yaşamalarıdır.
Sosınlardıñ nav ali, - Onların bu hali,
Är bîrevini, äş mıtpay - Her birini, hiç unutmadan
Bärisini tanıgan - Tamamını tanıyan
Bilimli bîr Rab’tıñ - İlimli bir Rabb’ın
Bar bolganın körsetken... - Var olduğunu gösterir...
Bäri yanlı mahluqtıñ, - Bütün canlı mahlukların,
Bîrbirine yuvıq turgan - Birbirine yakın duran
Ortalama ömirleri, - Ortalama ömürleri,
Bîr vaqıtqa baylanıp - Bir vakte bağlı olarak
Tuvganları ölgenleri, - Doğmaları ölmeleri,
Ol Allah’tıñ ilmini, - Ol Allah’ın ilmini,
Eslilerge körsetken... - Akıllılara gösteriyor...
Em ösimlikke qarasaq, - Hem bitkilere baksak,
Ömirleri tavsilip - Ömürleri bitip
Ajelleri kelgende, - Ecelleri geldiğinde,
Bärisi artlarında - Hepsi arkalarında
Urlıqlardı taslagan. - Tohumları bırakıyor.
So urlıqtan yañıdan - O tohumdan yeniden
Taza pidan şıqqan! - Taze fidan çıkıyor!
Sosı mucize aller, - Şu mucize haller,
Ösimliktiñ är bîrevini - Bitkilerin her birini
Ayrı ayrı tanıgan, - Ayrı ayrı tanıyan,
Bärisini savlay bilgen, - Hepsini bütünüyle bilen,
Soñsız bilimliRab’tı, - Sonsuz ilimli Rabb’ı,
Eske Kün’dey körsetken... - Akla Güneş gibi gösteriyor...
Nege dese ösimliktiñ - Çünkü bitkilerin
Mınlagan şeşiti bar. - Binlerce türü var.
Är bîrevinin sıpatı, - Her birinin özelliği,
Bîrbîrinden ayrı bolgan! - Birbirinden ayrıdır!
Är bîreviniñ basqa basqa, - Her birinin başka başka,
Bäri alin qarıstırmay, - Bütün hallerini karıştırmadan,
Bîrbîrlerine qospay, - Birbirine katmadan,
Är bîrevine rızıq berip - Her birine rızık verip
Yaşavını dayim qılgan; - Hayatını devamlı kılan;
Em bärisine ayrı ayrı - Hem hepsine ayrı ayrı
Ajellerini salgan - Ecellerini tayin eden
Bîr Allah’tan basqası, - Bir Allah’tan başkası,
Ösimlikke qarısalmagan! - Bitkilere karışamaz!
İnsan bolsun, yanvar bolsun; - İnsan olsun, hayvan olsun;
Em ösimliktin är ali, - Hem bitkilerin her hali,
Haq Quday’dıñ ilmine, - Hak Allah’ın ilmine,
Soñsız belgilev bolgan... - Sonsuz delil olur...
Basqa qalgan manelerdi, - Başka, kalan manaları,
Nasip bolsa inşallah, - Nasip olsa inşallah,
Keliyek yuma ayttırsın - Gelecek hafta söyletsin
Bizge RahmanRab Allah... - Bize Rahman Rab Allah...
Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!
