Nogayşa 69/2023: EÑ YAHŞI EM EÑ TUVRA YOL! (4)

Ullı Rasül Paygambar’dıñ (as)    -  Yüce Rasül Peygamber’in (as)

Sünnetiniñ esası, -  Sünnetinin esası,  

Basta,sözleri bolgan.  -  Başta, sözleridir.

Ekinşisi,etken isi,  -   İkincisi, yaptığı fiilleri,

Üşünşisi,ali bolgan...  -  Üçüncüsü, halleridir...

Savlay dinimiz, bäri  -  Bütün dinimiz, tamamen

Sosı üş yoldan kelgen...  -  Şu üç yoldan gelmiştir...

Nav oşaq, üş yol em,  -  Bu menba, kaynak üç yol da,

Üş martebege ayrılgan:  -  Üç mertebeye ayrılmıştır:

Bîrevi,parızlar bolgan;  -   Birisi, farzlardır;

Em parızga yuvıq emir,   -  Ve farza yakın emir,

Sosı em vacip bolgan...  -  O da vaciptir...

Ekinşisi, napileler;  -  İkincisi, nafileler;

Üşünşi kesek tagı,  -  Üçüncü kısım ise,

Paygambar’dıñ (as) yaşavında,  -  Peygamber’in (as) hayatında,

Adab dep at berilgen  -  Adab diye ad verilen

Yahşı alleri bolgan...  -  Güzel halleridir...

Parız, vacip, napile,  -  Farz, vacip, nafile,

Tagıadabbärisi,   -  Ve de adab hepsi,

Sünnet-i seniyye degen  -  Sünnet-i Seniyye denilen

Sıylı. ullı yol bolgan...  -  Değerli, yüce yoldur...

Qaytip emir bolgan bolsa,  -  Nasıl emir olduysa,

Bäri sosı emirler,   -  Bütün bu emirler,

Avıspay berkip qalgan...  -  Değişmeksizin, muhkem kalmışlardır...

Parzlarman vaciplerge,  -  Farzlarla vaciplere,

Uyulganı mejbur bolgan... -  Uyulması mecburidir...

Ol emirlerge uyulmasa,  -  O emirlere uyulmasa,

Quday razı bolmagan...  -  Allah razı olmaz...

Är müsliman’dıñ sosınlardı  -  Her müslümanın onları

Etkeni, üstine borış bolgan.  -  Yapması, üstüne borçtur.

Nafile kesegini,  -   Nafile kısmını,

İymanlı müslimanlar,  -  İmanlı müslümanlar,

Qollarından kelgensayın,  - Ellerinden geldikçe,

Em küşleri yetkensayın;  -  Ve güçleri yettikçe;

Bilgenleri nispetpen  - Bildikleri nispette

Etseler bek savap bolgan... -  Yapsalar pek sevaptır...

 Nege dese napile em,  -  Çünkü nafile de

Dinimizdiñ emri bolgan...  -  Dinimizin emridir...

Tek, etpese insan, -  Ancak insan yapmasa,

Soga yeza bolmagan. - Ona ceza yoktur.

Napileler kesegi em,  -  Nafileler kısmı da,

Eki yaqqa ayrılgan:  -  İkiye ayrılır:

Bîr kesegi ibadetke  -   Bir tarafı ibadetlere

Qaragan bet bolgan.  -  Bakan yüzdür.

Sosınlar dinimizdiñ  -  Bunlar dinimizin

Kitaplarında, bäri  -  Kitaplarında, hepsi

Ayrı ayrı aşıqlangan:  -  Ayrı ayrı açıklanmıştır:

Misal bolsa namazdıñ  -   Misal olarak namazın

Sünnetleri qaş bolgan?  -  Sünnetleri kaçtır?

Em qaytip qılıngan?  -  Ve nasıl kılınır?

Bari bîr bîr aşıqlangan.  -  Hepsi bir bir açıklanmıştır.

Napilediñ bîr beti em  -  Nafilenin bir tarafı da

Hazreti Muhammed’diñ  -  Hazret-i Muhammed’in

- Aleyhissalatü vessalam-   -  Aleyhisselatü vesselam-  

Yaşavında körsetkeni,  -   Hayatında gösterdiği,

Ullı,yahşı alleri,  -  Yüce, güzel halleri,

Adab degen bet bolgan.  -  Adap denilen taraftır.

Bîr müsliman sosınlardı,  -  Bir müslüman onları,

Peygambar’dıñ (as) etkenindey,   -  Peygamberin yaptığı gibi,

Soga usap etken bolsa,  - Ona benzeyip yapmış olsa,

Uyganı so sünnetpinen,  -   Uyduğu bu sünnetle,

Bäri yaşavı onıñ,  -  Onun bütün hayatı,

Hikmet em nurman tolgan... -  Hikmet ve nurla dolar...

Paygambar’dıñ (as) sünnetiniñ  -  Peygamberin (as)  sünnetinin

Mü’minlerge, tuvradan  - Müminlere, doğrudan

Är bîrevine, ayrı ayrı  - Her birine ayrı ayrı

Paydaları bolganday;  -  Faydaları olduğu gibi;

Avıllarga, qalalarga,  -  Köylere, şehirlere,

Atta bäri dünyaga  -  Hatta bütün dünyaya

Soñsuz yaravuşı bolgan... - Sonsuz yararları vardır...

Misal zekat, sadakalar,  -  Misal zekat, sadakalar,

Yarlılarman baylardı  -   Fakirlerle zenginleri

Birbirine baylavşı  -  Birbirine bağlayan,

Berk bîr köpir bolgan! -   Sağlam bir köprüdür.

Paygambar bîr sözinde:  -  Peygamber bir sözünde:

- Aleyhissalatü vesselam  -  Aleyhisselatü vesselam-  

“İnsanlardın qayırlısı,  -  İnsanların hayırlısı,

İnsanlarga paydası  -   İnsanlara faydası

Bolgan adem.” dep buyurgan...  -  Olan kişidir.” diye buyurmuş...

Sosı payda yalgızca,  -  Şu fayda yalnızca ,

Müslümanlarga bolgan tuvıl,  -  Müslümanlara yapılan değil,

Bîrbîrevinden ayırmay,  -  Birbirinden ayırmadan,

Bäri insanlarga em bolgan.  -  Bütün insanları da içine alır.

Müslüman bolmasa em,  -  Müslüman olmasa dahi,

Soga etilgen iygilik,  -  Onlara yapılan iyilik,

Ol tagı savap bolgan... - O da sevap olur.

Sıylı sünnetadabından   -  Değerli sünnet adabından

Bazı misaller aytılsa,  - Bazı misaller söylense,

Rasül Nebi dep buyurgan:  - Rasül Nebi şöyle buyurmuş:

-Aleyhissalatü vessalam   -  Aleyhissalatü vesselam-

“Bîr müslimanmüslimanga,  - “Bir müslüman müslümana,

Külimsirep qarasa, -  Tebessüm edip baksa,

Soga sadaqa bolgan... - Onun için sadaka olur...

Eger selam bergen bolsa, -   Eger selam vermiş ise,

Sosı em sadaqa bolgan!” -  O da sadakadır!”

Müslimanlar bîrbirevine,  -  Müslümanlar birbirine

Külümsirep qarasa,  -  Tebessüm edip baksalar,

Ziyadası selam berse,  -  Dahası selam verseler,

Müminler bîr bîrevini,  - Müminler birbirini,

Alallıqpan süyüp turgan...  -  İçten gelerek severler...

İnsanlardıñ arasında,  -   İnsanların arasında,

Yav yamanlıq qalmagan... - Düşmanlık, kötülük kalmaz...

Sözdin özi; yaşavga  -  Sözün özü; hayat için

Payda kerek ne bolsa,  -  Faydalı ve gerekli ne varsa,

Sünnet yolına salıngan...  -  Sünnet yoluna konulmuştur...

Sıylı sünnet yolına  - Değerli sünnet yolına

Qaysı mü’min uygan bolsa,  -  Hangi mümin uymuş ise,

Em ziyadası bar soga;  -  Hem ona ziyadesi de var;

Nege dese etkenleri,  -  Çünkü yaptıklarının,

Bari ibadet bolgan... -  Hepsi ibadet olur...

Paygambar’day (as) aşasa,  -  Peygamber (as) gibi yemek yese,

Bîr zat alıp satqanda  -  Bir şey alıp sattığında

Paygambar’ga oqşasa,  - Peygamber’e benzese,

Atta aynı Paygambar’day  -  Hatta aynı Peygamber gibi

-Aleyhissalatü vesselam  -  Aleyhissalatü vesselam-

Eger yatıp yuqlasa,  -  Eğer yatıp uyusa,

Bäri etkenleri sonıñ  -   Bütün yaptıkları onun

İbadetke avısqan...  -  İbadete dönüşür...

Süytübine savlay ömri,  - Böylece bütün ömrü,

Ullı sünnet sayasında   -  Yüce sünnet sayesinde

Bastan basqa tagat bolgan... -  Baştan başa ibadet olur...

Paygambar’dıñ (as) emirleri,   - Peygamberin (as) emirleri,

Qaysı bolursa bolsun,  -  Hangisi olursa olsun,

Äş bîrevi avıspagan.  -  Hiç biri değişmemiştir.

Eger insan yoldan şıgıp   -   Eğer insan yoldan çıkıp

Sünnetlerdi avıstırsa,  -  Sünnnetleri değiştirse,

Tuvra yoldan burulup  -  Doğru yolda sapıp

Öz özinden bîr yol tutsa,  -  Kendi kendisine bir yol tutsa,

Bid’a degen yañlış yolga  - Bid’a denilen yanlış yola

Kirgenge ası bolup  -   Girdiği için asi olup

Dinge em zarar bergen!  -  Dine de zarar verir!

Eger Parız,vaciplerge,  -  Eğer farz, vaciplere,

Haram degen yasaqlarga,   -  Haram denilen yasaklara,

Bileturup uymasa  -  Bile bile uymasa,

Üyken küna islegen...  -  Büyük günah işlemiş olur...

So emirlerdi inkär etse,  -   O emirleri inanmayıp inkar etse,

Allah bizdi qorşalasın,  -  Allah bizi korusun,

Dinden em erek kalgan! -  Dinden de uzaklaşır!

Sözümüzdiñ soñında,  -  Sözümüzün sonunda

Quday’ımız Rabb’ımızga;  -  İlahımız Rabb’imize;

Eñ tuvra, eñ sıylı yol  -  En doğru, en değerli yol

Sünnet yolına uyuvga  -  Sünnet yoluna uymak için,

Kömek tilep yalbaramız!..  -  Yardım dileyerek yalvarıyoruz!..

Savlıqpan qalıñız!  - Sağlıcakla qalınız!

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

Nogayşa 68/2023: EÑ YAHŞI EM EÑ TUVRA YOL! (3) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 67/2023: EÑ YAHŞI EM EÑ TUVRA YOL! (2) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 66/2023: EÑ YAHŞI EM EÑ TUVRA YOL (1) | TRT Tatarça

 

Nogayşa 65/2023: İNSAN QAYTİP KÜŞLİ BOLGAN? | TRT Tatarça

Podkastlar (тавыш язмаларыбыз)