Nogayşa 29/2023: ORAZA (1)
Bu yuma “ORAZA” baresinde habarlasamız! - Bu hafta oruç hakkında sohbet edeceğiz.
Nogayşa 29/2023: ORAZA (1)
Ramazan’dıñ orazası, - Ramazan’ın orucu,
İslamiyettin bes şartınıñ - İslamiyetin beş şartının
Bîrinşilerinden bolgan. - Birincilerindendir.
Tagı sosı oraza; - Ayrıca bu oruç;
“Şeair” degenimiz - “Şeair” dediğimiz
Müslümanlık belgisi; - Müslümanlık işareti olan;
“Nav ademler, sosı yurt, - “Bu insanlar, şu yurt,
Müsliman halk eken, - Müslüman kişiler imiş,
Em imanlı il eken!” - Ve imanlı memleket imiş!”
Degen sözdi ayttırgan - Sözlerini söyleten
İbadet em emirlerdiñ - İbadet ve emirlerin
Üykenlerinden bolgan... - Büyüklerindendir...
Misal bolsa azenler, - Misal verilecek olursa ezanlar,
Em Bismillah degenimiz; - Hem Bismillah dememiz;
Yamagatpan qılıngan - Cemaatla kılınan
Namazlardın baresi, - Namazların hepsi,
Tagı tutulgan oraza... - Ve de tutulan oruç...
Nav nişan em belgilerdiñ - Bu nişan ve işaretlerin
Bazıları bolgan... - Bazılarıdır...
Ramazan’da orazadıñ - Ramazan ayındaki orucun
Bek köp hikmetleri bolgan... - Pek çok hikmetleri vardır...
So hikmetlerden bîr kesegi: - Bu hikmetlerin bir kısmı:
Basta Haq’tınRablıgına, - Başta Hakk’ın Rablığına,
Em yamagat yaşavına, - Hem toplumsal hayata,
İnsanlarga kömek etip - İnsanlara yardım ederek
Bîrbîrini süyüvge, - Birbirini sevmeye,
Em ademlerdiñ savlıgına, - Hem kişilerin sağlığına,
Ayriyeten nepislerdiñ - Ayrıca nefislerin
Terbiyası betine, - Terbiyesi tarafına,
Em ilahi nimetlerdiñ - Ve ilahi nimetlerin
Şükrine qaraytagan - Şükrüne bakan
Bek köp hikmetleri bolgan... - Pek çok hikmetleri vardır...
Haq Allah’tıñ Rablıgına - Hak Allah’ın Rablığına
Qaraytagan bîr neşe - Bakan bir nice
Hikmetlerden bîrevi, - Hikmetlerden birisi,
Nav aytılgan mane bolgan: - Şu söylenen manadır:
Rabb’ımız Haq Allah’tıñ - Rabb’imiz Hak Allah’ın
Nav dünyadıñ betini, - Şu dünyanın yüzünü,
Üyken nimet sıprasınday - Çok büyük nimet sofrası gibi
Yaratqandın bîr sebebi; - Yaratmasının bir sebebi;
Tagı sosı sıpraga, - Ve de bu sofraya,
Umulmagan bîr keppen - Umulmayan şekliyle
Sansız nimet tizgeniniñ - Sayısız nimet dizmesinin
Maqsatından bîrevi: - Maksatlarından birisi:
Rablıgının kayerlerge - Rablığının nerelere
Barganını, em insanlardıñ, - Vardığını, hem insanların,
Em basqa maqluqlardıñ, - Hem başka varlıkların
Rızıqların berüvşi - Rızıklarını verici
Rahmaniyeti qasında; - Rahmaniyeti yanında;
Maramat martebesi, - Merhamet mertebesi,
Ne darecege barganını, - Ne dereceye vardığını,
Aldımızga salganı - Önümüze koyduğu
Nav dünya sıprasıman - Bu dünya sofrasıyla
Biz qullarına körsetken... - Biz kullarına göstermiştir...
Tek insanlar, köp vakıt, - Ancak insanlar, çoğu zaman,
Nimet Haq’tan kelgenini, - Nimetin Hak’tan geldiğini,
Gaplet etip oylamay, - Gaflet edip düşünmeyerek,
Yade sosı nimetlerdi, - Ya da bu nimetleri,
Sebeplerden bilip - Sebeplerden bilip
Allah’tıñ bergenini, - Allah’ın verdiğini,
Tap körelmay, bazı mıtıp - Tam göremeyerek, bazan da unutup
Aqıyqattan erek qaladı... - Hakikatten uzaklaşıyorlar...
Mübarek Ramazan’da, - Mübarek Ramazan’da
Müslümanlar baresi, - Müslümanların hepsi,
Bîrden bîr orduga usap - Birden bir orduya benzeyip
Avız aşqan vaqıtta, - Ağız açıldığı, iftar edildiği vakitte,
Azali Sultan Rab’tıñ - Ezeli Sultan Rabb’ın
Qonaqları bolganlar... - Misafirleri oluyorlar...
Quday’dıñ “Buyrunuz!” - Allah’ın “Buyrunuz!”
Emrini beklegendey, - Emrini bekliyor gibi,
Emir kelmey aslarga - Emir gelmeden yemeklere
Qollarını uzatpay - Ellerini sürmeyerek
Beklevşi allerimen - Beklemeleriyle
Tagatların bildirgenler... - İtaatlerini bildiriyorlar...
Rahman bolgan Allah’tıñ - Rahman olan Allah’ın
Qullarına körsetkeni - Kullarına gösterdiği
Şepqatli, em aşmetli, - Şefkatli, hem haşmetli,
Alemlerdi quşatqan - Alemleri kuşatan
Maramatına qarşı, - Merhametine karşılık,
Savlay dünya boyunşa - Bütün dünyanın her tarafında,
Avızları baylangan - Ağızları oruçla bağlı
Müminlerdiñ baresi, - Müminlerin hepsi,
Azamatlı, intizamlı - Azametli, intizamlı
Nav itaatlı allerimen - Bu itaatli halleriyle
Yaratuvşı Allah’qa, - Yaratıcı Allah’a,
Yahşı yavap berediler... - Güzel bir cevapla karşılık veriyorlar...
Allah’tıñ Rab’lıgına, - Allah’ın Rablığına,
Nav gözel allerimen, - Bu güzel halleriyle,
İnangan sosı qullar, - İnançlı şu kullar,
“Sen bizim Rabb’ımızsın, - “Sen bizim Rabb’imizsin,
Bizdi toyurgan sensin... - Bizi doyuran sensin...
Endi seniñ sıpranda - Şimdi senin sofranda,
Aldımızga salganın - Önümüze koyduğun
Aslarga qol uzatpay - Yemeklere el uzatmadan
Senin emrini beklep - Senin emrini bekleyip
Tagatımızdı bildiremiz, - İbadetimizi arz ediyoruz,
Qullıgımızdı körsetemiz; - Kulluğumuzu gösteriyoruz;
Yalgız senin emrinmen - Yalnız senin emrinle
Avzımızdı aşamız!” - Orucumuzu açıyoruz.”
Degen sosı allerimen - Dedikleri şu halleriyle
Haq’tan kelgen Rablıqqa, - Hak’tan gelen Rablığa,
So yıyıvlı allerimen - Şu toplu halleriyle
Ullı yavap berediler... - Ulvi cevap veriyorlar...
Nav yarasıq allerimen, - Bu güzel halleriyle,
İtaatlı keplerimen: - İtaatlı tavırlarıyla:
“Sultanlar Sultanı - “Sultanlar Sultanı
Allah, Rabb’imiz bolgan, - Allah, Rabb’ımızdır,
Biz onun qullarımız”, - Biz onun kullarıyız.”
Dep tagat körsetkenler. - Diyerek itaatlarını gösteriyorlar.
Quday’ımız Hak Rab’tıñ - İlahımız Hak Rabb’ın
Oraza qonaqlarga - Oruç tutan misafirlerine
Qurganı nav sıpradan, - Kurduğu bu sofradan,
Oraza tutpayberip - Oruç tutmayarak
Mahrum kalgan insanlar; - Mahrum kalan insanlar;
Quday’dıñ iqramından - Allah’ın ikramından
Erek turgan ademler, - Geride duran kişiler,
Sosınday bîr şerepten - Böylesi bir şereften
Nasiplenmey qalganlar, - Nasipsiz kalanlar,
İnsan dep aytılmaga, - İnsan diye anılmaya
Äş tiyisli bolar ma? - Hiç layık olurlar mı?
Savlıqpan qalıñız! - Sağlıcakla kalınız!
Dr. Yusuf ALTINIŞIK
E-mail: altinisikyusuf@gmail.com
