Nogayşa 223: Allah’ti oylav, em özine yalbaruv (2)

Bîr alimdiñ Allah’tı 

Eslevimen barabar,

Özine duva qılganı

Sözlerinin davamı, 

Nav aqıyqatlar bolgan:

“Ey körünüp bilingeni, 

Neşe darecege bargan!

Tek so aşkere alimen    

Yasırın qalgan Allah!

Ey üykenliginiñ azamatı 

Sebebimen saqlı qalgan

Calal iyyesi Qadir Rab!

Em küşine soñ bolmagan        

Yaratuvşı Quday Hak!”

(Bîr zat köp körinir bolsa, 

Qaytip yasırın qalar?

Belli bolup tanınsa,

Qaydey saqlanıp qalar?  

So yerdeki manedi,

Bazı misallermen endi

Taga yahşı añlaymız:

Üstünde yaşaganımız

Dünya tögerek bolgan alde,

Bizge tüzdey keledi.

Tögerekligi neşe keñ 

Bolganı sebebimen,

Bizge tüzdey körinedi.

Köp üykenlik em keñlik,  

Yasırınlıqqa sebep boladı... 

Ekinşi bîr misal bolsa,

Kün quvvatlı şavqıman

Bizge yoqtay keledi.

Kündüz neşe yarıgıman

Her dayim bizlerge

Yarıq almen köringenge

Kündüzdeki yarıqlıqtıñ

Künden kelgenini biz 

Hıylı zaman mıtamız.

Barı şavqı küşimen

Sosı yarıq üyken Kün

Yasırın bolup qaladı.

Endi bîr basqa misal: 

Soluganımız hava,

Är yaqlardı qaplagan...

Tek so havadı biz,

Yel bolup espese, 

Barlıgını mıtamız.

Hava är yaqta bolgan alde, 

Bizge yoqtay keledi.

Är dayim soluganga,

Em är yaqta bolganga, 

Hava yoqtay boladı.

Demek bîr zat köp üyken,  

Ya köp teren, ya keñ bolsa,

Ya är yaqlardı toltursa, 

Bizge yoqtay keledi.

Yogardaqı misallerdey

Allah’tıñ küşi, ilmi, 

Em barı qasiyetleri,

Soñsız bolganı sebep,

Nav alemde är maqluq,

Är bîrevi ayrı ayrı

Sonı körsetken alde, 

Nav aşkerelik Quday’dı, 

Esimizden saqlaydı.

Aslında qay zamandır,

Ta bastan nav yergeşe

Barı aytılgan maneler,

Közbinen körmegenimiz, 

Tek, barlıgı är zattan 

Taga aşıq Allah’tıñ

Aqıllarga saqlı qalgan 

Yasırın barlıgını,

Añlav gayratı boladı...)

Nav sözlerdiñ artından 

Alimdiñ aytqanlarına 

Qayta davam qılamız:

“Hikmet tolı Qur’an’dıñ

Dersiniñ qasında 

Paygambar Aleyhisselam’dıñ

Üyretkeni kebimen;

Añlaganım nav bolgan:

Qaydey kökler, yıldızlar,

Senin barlıgına birligine

Şayit bolup turadılar;

Sosınday nav köktiñ

Bizge yuvıq ornında,

Bulutlarman şimşekler, 

Ayındırıq em yeller, 

Tagı em yamgırlar,

Seniñ barlıgındıñ muhaqqaq

Kerek bolganı qasında,

Em bîrligine şahitlik

Eteberip turadı... 

İyye, yansız, aqılsız, 

Sosı bulutpan em bizge

Yaşav suvı yamgırdı, 

Muqtaj bolgan, yan tasıgan

Maqluqlardıñ kömegine

Yibergenin anjaq seniñ

Rahmet hikmetinmen boladı...

Qarısıq, tesadüp al,

Yani öz özinden boluvga

Asla imkän bolmaydı...

Tagı alektiriktiñ en üykeni,

Em yarıgına qarap,

Nav paydasından ders alıp 

Alektirik nimetini

Aqılllarga akelgen

So  ayındırıq tagı 

Senin kökteki küşindi, 

Neşe yarıq yarqaydı.

Em yamgırdıñ keliyegini 

Müjdelegeni qasında 

Neşe keñ nav aspandı, 

Söyletken tesbihatınıñ

Gürültüsümen köklerdi 

Tolturgan kök kürlemesi,

Al tilimen qonuşup 

Seni taqdis etedi.

Seniñ küşin, azamatın

Ne darece ullı bolganın

Alemlerge körsetedi.

Em senin Rablıgına

Şayitlikler etedi.

Tagı yan tasıgan

Maqluqlardıñ yaşavına  

En kerekli rızıqqa

Sebep bolganı qasında,

Em özinden kelgen payda,

Bizge yeñilşe yetken

Soluganımız hava,

Bîr yaqtan mine bizge

Qaydey rahatlıq beredi.

Mine so vazipelerdey

Neşe vazipe berilgen

Esken sosı yellermen

Üstümüzdeki aspandı,

Sankim yazılar yazıp

Qayta bızgan taqtaga  

Oqşatıp turganın;

Nav havada qudretindiñ  

Betlerini yazganın,

Küşine işaret etken qasında 

Em barlıgına şayitlik,

Artıgı maramatınman 

Nav bulutlardan savıp

Yan tasıgan maqluqlarga 

Yibergenin rahmet tagı,

Tamşıq tamşıq yamgırlar, 

Ölşemli em muntazam

Tamşıqlardıñ sözimen    

Senin rahmetindiñ keñligine,

Em neşe keñ acuvına       

Şayitlikler etedi.”

Qalgan manelerdi tagı    

Nasip bolsa keliyek yuma

Aytaberiyek inşallah!       

Savlıqpan qalıñız

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

E-mail: altinisikyusuf@gmail.com

Nogayşa 221: “Allah’qa yalbaruv” | TRT Tatarça