Nogayşa 142: Tört maraz em darisi (4)

Bu yuma em “TÖRT MARAZ EM DARİSİ” baresinde söz bardıramız.

897207
Nogayşa 142: Tört maraz em darisi (4)

►Nogayşa 142: Tört maraz em darisi (4)

 

Qalbimizdi bazı zaman    

Biyleyberip tolturgan,   

Bîr alimdiñ aytqanı

Marazlardıñ törtünşisi,    

Suizan degen maraz bolgan:

 

Yani bîrevdiñ etkenini 

Yamanlıqqa yorap   

Teris körgen al bolgan...

 

Yaman qarav bîr adamga

Dayim tabiyat bolsa,  

Yaman yoravga yolaq

Tabar tappas so adem,

Hamen yaman oylavga

Yengil em azir bolgan...       

Bîrevde bîr qusur    

Köravıysa sol adem,     

On tane iygiligin   

Tezoq mutıp yabavıygan...

 

Müslimanlıq terbiyası,     

Sosı kepte bolmagan.

Müslimanga yaqışqan,      

İnsap, arüv zan bolgan...

 

Bîr ademdiñ esinde   

Eger yahşı pikir bolsa,   

So ademdiñ yaşavı,

Bastan uşqa yanlangan...

 

Aqıyqatqa qarasaq,  

Rabbımızdan bizlerge  

Emir bolgan tuvra al,

Basqasınıñ aqında    

Ne körsek ne bilsek,      

Arüvlikke yorap

İygilikpen eslev bolgan...

 

İnsan, är kimdi dayim,    

Özinden biyik bilse,

Sosı al ol ademge,      

Şerep bergen, ullı qılgan...

 

Basqalardıñ aqında 

Yaman oylasa insan,  

Aslında öz nepsiniñ

Yamanlıgından bolgan...  

Nege desek bîr insan, 

Özi yaman bolmasa,

Basqalar baresinde,   

Yaman oy oylamagan...

 

Är kimdi, är dayim,   

Özi bıyalasından    

Qarap körgeni üşün,

Özi taza köñilli     

Bolalmaganı üşün,    

Basqalardıñ etkenini,

Är dayim yaman bilip,

So insanlardı tagı em  

“Yaman” dep tanıgan...

 

Arüv insan esinden,   

Är dayim arüvlik,   

Yaman insandan dayim,

Yaman oyman zan şıqqan...

Nav sebepten basqalardıñ   

Hikmetini, maqsatını   

Bilmegeni isini,

Arüv insan yamanlıqqa     

Äş bîr zaman yoramagan...

 

Nav qaravman oylaganda, 

Yalgız özi zamanında

Yaşaganlardı tuvıl,

Burungı zamandaqı   

Üyken alim, insanlardı,   

Yamanlıqpan oylasa,    

O da suizan bolgan...  

Suizan tagı em,   

Maddi manevi betten 

Yamagattıñ tınışlıgına,          

Halqlardıñ huzurına,

Savlay üyken zarar bergen...

Ziyadası är kimdiñ    

Özi nepsiniñ barı,      

Avız tedini bızgan...

 

SuizanAllah betten   

Bizlerge yasaq bolgan..

Hüsnizan emir bolgan.

Hüsnizandegen al,  

“Basqalardıñ aqında    

Arüv oylarman oylap

Yahşı yoragan al bolgan...”   

 

Bazılardıñ etkeniniñ    

Astında, üşünley    

Yamanlıq bolsa tagı,

Yamanlıgın sosınlardıñ

Aşkerege şıgargandan

Qaşılsa yahşı bolgan...

 

Nege desek bîr yamanlıq, 

İygilik perdesinde    

Saqlı bolup tursa,

Perdesi yırtılmasa;    

Yani sosı mümindiñ      

İslegeni bîr küna,

Basqalarga aytılmasa,     

Künaler, yamanlıqlar, 

Basqalarga zarar bermey    

Bîr orında qalganga;  

Sosı adem tagı em  

Etken qusur künasimen  

Basqalardan uyalıp 

Özin arüv tutqanga,    

İnşallah sosı adem    

Özini tap tüzeltip

Arüvlikke avdarılgan... 

 

Atta malim bîr al tagı  

Är dayim bîr adamga,

“Sen arüvsin, arüvsin!”

Degende arüv bolganı;     

“Sen yamansın, yamansın!”

Degende yaman bolganı     

Köp körilgen al bolgan!

 

İslengen bîr küna,   

Eger perde yırtılıp      

Meydanga şıgarılsa,

Sosı adem ol zaman: 

“Battı balıq yan keter, 

Bolıyaq boldı zaten...

Endi är kim biledi.” 

Dep uyalganı ketip    

Basqa künalerdi em

Selbes islep baslagan...

 

Endi ey nepsim menim!     

Nav aqıyqatlar sebep,

Sen basqalardıñ aqqında   

Gözel oyla, gözel qara!   

Barı oyın, pikrindi        

Gözellestir, gözel et!   

Gözel bil, gözel ayt!

Ta yaşavında är dayim   

Tedim bolsun, tetti tap!

 

Savlıqpan qalıñız!

 

Dr. Yusuf ALTINIŞIK

E-mail: altinisikyusuf@gmail.com



Bäyläneşle xäbärlär