Milliarderlar krizislar waqıtında tağın da bayıdı

Angliyädäge xalıqara yärdäm oyışması Oksfam azıq-tölek häm ênergetika tarmaqlarında êşçänlek alıp baruçı milliarderlarnıñ sonğı 2 yılda baylıqların tulayım 453 milliard dollarğa arttıruın belderde.

Oyışma Davos şähärçegendä uzğan Bötendön’ya iq’tisadi forumı qısalarında kerem ğadelsezlege belän bäyle tikşerenüe näticälären citkerde. Anda başta kizü, annarı Rusiyäneñ Ukrainağa basıp kerüe säbäple artqan ênergetika häm azıq-tölek bäyäläre belän baylarnıñ tağın da bayuı äytelde.

Belderügä qarağanda, azıq-tölek häm ênergetika tarmaqlarında investiśiyäläre bulğan milliarderlarnıñ tulayım mölkäte sonğı 2 yılda 453 milliard dollarğa artıp qına qalmıy, şul waqıt êçendä dön’yada 62 yaña azıq-tölek milliarderı päyda bula.

Dön’yada azıq-tölek tarmağında iñ zur êşquarlarnıñ berse bulğan Kargill ğailäsendäge milliarderlarnıñ sanı pandemiyädän alda 8 bula, annan soñ 12gä citä. Ğailä, 3 azıq-tölek gigantı belän bergä, global’ awıl xucalığı bazarınıñ 70%ın kontrol’ itä.

Belderüdä uzğan 1 yıllıq waqıt êçendä azıq-tölek bäyäläreneñ yaqınça 30%qa artuı xäterlätelä häm monıñ 263 million keşene yarlılıq çigeneñ astına êtäçäge assızıqlana. Ä köndälek 1 dollar 90 śenttan da azraq kerem belän yäşäw öçen köräşüçe keşe sanı 860 millionğa citäçäk dip farazlana.

Belderüdä Oksfamnıñ Angliyä buyınça mödire Dênni Sriskandaradjanıñ fikerlärenä dä urın birelä. “Könçığış Afrikada keşelär açlıqtan ülgän waqıtta dön’yadağı iñ baylarnıñ mal-mölkätlären üsüçe azıq-tölek häm ênergetika bäyäläre belän arttıruınıñ äxlaki yaqtan yaqlıy alırday yağı yuq,”-di ul.

Sriskandaradja yözlägän million keşe açlıqqa duçar bulğan çorda xökümätlärneñ zur tabış aluçı häm baylıqların ällä-niçä qat arttıruçılarğa berni äytmäweneñ qabul itelerlek bulmawın äytä. Ul Argentinanıñ kizü çorında milliarderlarğa qarata ber tapqırlıq salım kertüen ürnäk itep kiterä häm başqa däwlätlärneñ dä oxşaş yuldan kitüläre kiräklegenä basım yasıy.