Cirdä qorılıqtan soñ yañğır dawılları başlanırğa mömkin

Milliard yıllar êlek bulğan śikllar planetabıznıñ kiläçägen küzallarğa yärdäm itte

1731628
Cirdä qorılıqtan soñ yañğır dawılları başlanırğa mömkin

Yaña  tikşerenülär Cirdä borınğı zamannarda “parnik çorları” dip ataluçı çiktän tış êsseleklär buluın häm älege zuq qorılıqtan soñ yañğırlı dawıllar başlanuın açıqladı.  Älege śikllar milliard yıllar êlek, planetadağı cılılıq bügengedän 11-17 gradus tiräse yuğarı waqıtta bula.   

Bu tikşerenü kiläçäktä Cir şarınıñ nindi bula aluı mäs’äläsendä fiker birä häm xäzerge waqıtta baruçı global’ cılınunıñ hawa torışına täêsiren dä açıqlarğa yärdäm itä. Belgeçlär uylawınça, älege mäğ’lümatlar Cirdän yıraqta häm Qoyaş sisteması tışındağı yoldızlarnıñ planetalarındağı şartlarnı añlaw öçen dä ähämiyätle.

Tikşerenü xaqındağı mäqalä “Nature” jurnalında basılıp çıqtı. Anıñ töp yazuçılarınıñ berse – Garvard universitetınnan êkolog Djeykob Sili. Ul bügen tropiklarnıñ urtalarında härwaqıt yañğır yawuın belderde.

“Tik çiktän tış cılı klimatlarda, okeannıñ zur öleşendä bötenläy yañğır yawmağan könnär buluın kürdek. Şunnan soñ kisäk kenä böten mäydan östendä zur yañğır dawılı başlana. Soñınnan berniçä kön tınıçlıq urnaşa häm älege xäl qabat bula,”-dip söyli ğalim.

Sili äytüençä, parğa äylänü suınu belän bergä säğat’lär buyı däwam itüçe tufanğa säbäpçe bula ala.



Bäyläneşle xäbärlär