Törki Şurada räsmi bulmağan oçraşu

31 mart könne Qazaqstan Cömhüriyäte däwlät başlığı Kasım Comart Tokayev räislegendä “Törkistan: Törki dön’yanıñ ruxıy başqalalarınnan berse” isemle räsmi bulmağan Törki Şura oçraşuı onlayn räweştä çınğa aştı. Oçraşuda Azärbaycan, Qırğızstan, Üzbäkstan, Törkiyä, Törekmänstan häm Vengriya liderları, Törki Şura, Törki Akademiya kebek törki dön’yanıñ xalıqara oyışma citäkçeläre, Törki Şuranıñ Xörmätle başlığı Nursoltan Nazarbayev qatnaştı.

Oçraşuda törki dön’yanıñ kiläçägen qızıqsındıruçı möhim mäs’älälärdä qararlar qabul itelde. Oçraşu azağında Törkistan Deklaraŝiyase qabul itelde. Xäzer isä deklaraŝiyağa çağılğan ähämiyätle qararlarğa tuqtalırbız.

Qazaqstannıñ Törkistan şähäre törki dön’yanıñ ruxıy başqalalarınnan berse itep iğlan itelde. Bu iğlan törki ŝivilizaŝiyaneñ tanıtıluı häm tikşerelüe, yäş’ näselneñ törki üz-añ belän üsüe kebek mäs’älälärdä zur ähämiyätkä iyä.

Törki telle illär xezmättäşlek şurası isemen Törkiyädä közen uzuı planlanğan 8nçe oçraşuda üzgärtü boyırığı birelde. Nihayät’ oyışma üz isemenä qawışaçaq häm monnan soñ tulı xoquqlı xalıqara oyışma bularaq tağın da täêsirle êşçänleklär başqaraçaq.

 “Törki qaraş 2040” dokumentınıñ ikençe oçraşuda imzalanuı öçen äzerleklärne tämamlarğa ämer birelde. “Törki qaraş 2040” Törki Cömhüriyätlär häm Törki Şuranıñ kiläçägen bilgeli torğan möhim dokument bulıp tora. Törki Cömhüriyätlär arasındağı integraŝiyaneñ planlı häm programmalı räweştä çınğa şuı söyenderä.

Oçraşuda Qarabax problemasınıñ çişeleşkä qawıştırılğanı öçen toyılğan qanäğat’lelek citkerelde häm Azärbaycan-Ärmänstan arasındağı mönäsäbätlärneñ cayğa salınuınıñ xuplanuı açıqlandı. Uzğan yılnıñ 10 noyabrendä Törki dön’ya arasında transport kirtäse qalmadı. Törki Cömhüriyätlär başqa ilgä kermiçä ber-bersenä säfär yasıy ala. Bu bäyläneştä 1 aprel’dä Azärbaycan häm Törkiyä arasında ğamälgä kergän pasport belän säyäxätneñ qalğan Törki Cömhüriyätlärdä dä tormışqa aşırıluı urınlı bulaçaq.

Oçraşuda ayıruça törki dön’yanıñ ädäbiyat, sänğat’, ğıylem häm mädäniyät ölkälärendä uñışqa ireşüçelärgä tapşıru öçen Törki Şurası Xalıqara Ali Şir Nevai büläge buldırıldı. 2021 yılda Yosıf Xas Xacip, Nizami Gencevi, Yunıs Emre, Ali Şir Nevay, Kambil Kabayev, Alihan Bökeyhan häm Xösäyen Karasayevnıñ yıllıq çaralarınıñ oyışmağa äğza däwlätlärdä koordinaŝiyale räweştä oyıştırıluına qarar birelde.

Onlayn uzğan oçraşuda Törki Şura êçendäge urtaq investiŝiya fondı häm urtaq banknıñ barlıqqa kiterelüe turında da süz bardı. İkençe oçraşularda bu ölkädä tögäl adımnarnıñ yasalu ixtimalınıñ yuğarı buluın äytergä kiräk. Çönki bu ölkädä xezmättäşlekne iñ yuğarı däräcägä çığarırğa waqıt citte.

Törki Şura törkeme Kovid-19 barışında uñışlı koordinaŝiya başqardı. Dön’yada berençe bularaq pandemiya oçraşuı ütkärep, kizü salğan zararlarnı minimumğa töşerügä, oyışmağa äğza däwlätlär arasındağı mönäsäbätlärneñ tuqtamawına häm yärdämläşüne täêmin itügä zur öleş kerttelär. Bu uñış oyışmanıñ monnan soñ tağın da yaxşı êşçänlek başqarırğa däwam itteräçägenä garantiya bulıp tora.

Avtor - Abdrasul İsakov