نرخ فقر در ایران به بالاترین سطح خود طی 10 سال گذشته در ایران رسید

روزنامه همشهری، چاپ تهران در گزارش امروز چهارشنبه 25 آگوست درباره وضعیت اقتصادی مردم ایران نوشته است: «از جمعیت 85 میلیون نفری ایران، 26 میلیون و 700 هزار نفر در محرومیت به‌سرمی‌برند؛ این روایت آمارهای رسمی از نقشه محرومیت در ایران است که استان سیستان و بلوچستان با محرومیت 62 درصدی جمعیت را رکورددار بدترین وضعیت معرفی می‌کند درحالی‌که میانگین نرخ محرومیت در کشور 31.4 درصد اعلام شده و استان یزد با نرخ 16 درصدی بهترین وضعیت را از نظر محرومیت داشته است».

براساس این گزارش در پاییز سال گذشته، میانگین نرخ فقر و محرومیت در ایران، قله 31.4 درصدی را فتح کرده که بالاترین رقم در 10 سال اخیر محسوب می‌شود.

این روزنامه در تحلیل خود شرایط شیوع گسترده کرونا و هزینه مضاعفی که از این محل به دولت تحمیل می‌شد، کاهش شدید درآمد دولت از محل صادرات نفت به‌دلیل اعمال تحریم‌های آمریکا و سقوط قیمت نفت را که باعث شد رشد پایه پولی و نقدینگی شتاب یابد را از عوامل تورم در این کشور می‌داند.

در کنار تورم بالا و افزایش هزینه‌های زندگی، رشد منفی اقتصاد نیز باعث شد تا درآمد جدیدی متناسب با افزایش هزینه‌های خانوار ایجاد نشود تا جایی که درآمد سرانه ایرانیان در سال 1398نسبت به سال 1390 در حدود 34درصد کاهش پیدا کند. در سال1399 نیز با آغاز شوک کرونا، در کنار کاهش سطح رفاه جامعه، وضعیت درآمد سرانه و اشتغال کشور نیز با چالش مواجه شد تا راه برای بدترشدن وضعیت محرومیت و افزایش میزان فقر باز بماند.

این گزارش شرایطی که کرونا و تحریم با کاهش درآمد سرانه در ایران ایجاد کرده‌ را باعث کاهش اشتغال و کاهش قدرت خرید درآمدهای ریالی به افزایش فقر و محرومیت منجر می‌داند.

همچنین داده‌های مربوط به شبکه الکترونیک پرداخت کارتی بانک مرکزی حاکی از این است که در سال 99 و امسال، سهم هزینه‌های خوراک از کل هزینه‌های خانوار افزایش یافته است؛ یعنی خانوارها با درآمد ثابتی که دارند مجبورند بخش بزرگ‌تری از درآمد خود را صرف تأمین نیازهای ضروری و خوراک کنند و رفاه آنها نسبت به قبل کمتر شده است.

بررسی نتایج حاصل از پایگاه اطلاعاتی رفاه ایرانیان نشان می‌دهد در سال 1399 سهم خوراک از کل هزینه‌های خانوار به 23.4درصد رسیده که 1.3درصد بیش از سال 1398 است؛ بنابراین، در مجموع تغییرات وضع اقتصاد کلان باعث بدتر شدن وضعیت معیشت خانوارهای ایرانی در دهه 1390و همچنین در سال 1399 شده و انتظار می‌رود روند افزایشی نرخ فقر که در سال 98 نسبت به سال 97 حدود 38 درصد رشد کرده بود تا پایان سال 99 و حتی سال 1400 نیز ادامه پیدا کند.