گزارشی مبسوط از حوادث اخیر در ایران

روز جمعه 15 نوامبر برابر با 24 آبان 1398 شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که قیمت بنزین افزایش یافته و با سهمیه‌بندی ارائه خواهد شد. بر این اساس قیمت بنزین معمولی سهمیه‌ای هر لیتر 1500 تومان، قیمت بنزین معمولی غیر سهمیه‌ای هر لیتر 3000 تومان و قیمت بنزین سوپر هر لیتر 3500 تومان اعلام شده است. شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد که این افزایش قیمت با تصویب "شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه" اجرایی شده است. همچنین سهمیه ماهانه خودرو‌های بنزین سوز شخصی 60 لیتر وشخصی‌های دوگانه سوز 30 لیتر است؛ برای تاکسی‌های بنزین سوز ماهانه 400 لیتر و دو گانه سوز‌ها هر ماه 200 لیتر خواهد بود. سهمیه ماهانه برای موتور سیکلت‌ها نیز ماهانه 25 لیتر و برای وانت‌های کم مصرف ماهانه 200 لیتر و وانت‌های پر مصرف ماهانه 300 لیتر است. همچنین وانت‌های کم مصرف دوگانه سوز هرماه 60 لیتر و پر مصرف ها هر ماه 120 لیتر بنزین 1500 تومانی سهمیه دارند. بر اساس اعلام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران برای آمبولانس ها نیز ماهی 500 لیتر سهمیه بنزین در نظر گرفته شد.

در پی این اطلاع رسانی در ساعات عصر همان روز معترضان تهرانی در واکنش به افزایش قیمت بنزین در بزرگراه‌های «شهید ستاری» و «امام علی» این شهر اقدام به آتش‌زدن لاستیک و سطل‌های زباله کردند. همچنین گفته شد که ساختمانی عمومی در شرق تهران نیز به آتش کشیده شد. در ادامه و بر اساس تصاویر پخش شده از شبکه‌های اجتماعی، معترضان در شهرهای تبریز، اصفهان، نجف آباد و شیراز اقدام به روشن کردن آتش و یا آتش زدن ساختمان ها کردند. همچنین اخباری متعددی مبنی بر کشته شدن تعدادی از معترضین نیز از گوشه و کنار ایران منتشر شد. برخی از شاهدان عینی و معترضین اعلام کردند که نیروهای انتظامی به سوی معترضین شلیک می کنند. مرگ یک معترض در شهرستان سیرجان استان کرمان نیز از سوی مقامات ایرانی تایید شد.

روز شنبه 16 نوامبر برابر با 25 آبان 1398 حمیدرضا شعبانی، رئیس اداره اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش‌ وپرورش استان فارس اعلام کرد که یکشنبه 17 نوامبر مدارس شیراز در تمام مقاطع صبح و عصر تعطیل خواهد بود. یکی از فعالین مدنی شیرازی با نام بهروز در توئیتر نوشت که دلیل تعطیلی بخش قابل توجهی از مدارس این شهر، اعتصاب رانندگان سرویس‌های آن‌هاست. در ادامه محمد اعتدادی، مدیرکل آموزش و پرورش استان اصفهان نیز اعلام کرد: در پی مشکلات ترافیکی و اختلال در عبور و مرور، 25 آبان 1398 مقاطع پیش دبستانی، دبستان و متوسطه اول نواحی ششگانه شهر اصفهان تعطیل است. کلیه مقاطع تحصیلی در استان البرز نیز تعطیل اعلام شد. مدارس مقطع ابتدایی تا اول متوسطه نیز در تهران تعطیل اعلام گردید. روز یکشنبه جمعی از دانشجویان دانشگاه تبریز در استان آذربایجان شرقی نیز در اعتراض به مشکلات اقتصادی و معیشتی در این کشور تجمع کردند. این دانشجویان مسیر ساختمان مرکزی تا مسجد دانشگاه تبریز را با در دست داشتن پلاکاردهایی با مضمون " نه به گرانی" و "دانشجو زنده است" پیمودند. همچنین دانشجویان شعارهایی با محوریت مشکلات اقتصادی به ویژه بیکاری و همچنین نارضایتی از وجود فساد اقتصادی سر دادند.

روز یکشنبه 17 نوامبر برابر با 26 آبان 1398 در حالی که اعتراضات مردمی و تعطیلی مدارس در شهرهای مختلف ایران ادامه داشت: مجلس اقدام به برگزاری جلسه غیرعلنی در رابطه با موضوع کرد. اسدالله عباسی، سخنگوی هیات رئیسه مجلس ایران اعلام کرد که نشست غیرعلنی مجلس با حضور علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی این کشور آغاز شده است. وی گفت: آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی قرار است توضیحاتی درباره گرانی بنزین بدهد، مقامی از دولت نیز در نشست غیر علنی حضور پیدا نخواهد کرد.

در ادامه جمعی از نمایندگان مجلس ایران طی تذکراتی با اعتراض به علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران تصریح کردند که متأسفانه نمایندگان در جریان افزایش قیمت بنزین قرار نگرفته اند. نمایندگان مجلس با انتقاد از لاریجانی رئیس مجلس ایران و با یادآوری اینکه بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، موضوع افزایش قیمت حامل‌های انرژی باید در مجلس تصویب شود، اعلام کردند که متأسفانه نمایندگان در جریان افزایش قیمت بنزین قرار نگرفته اند، بنابراین به موضوع افزایش قیمت اعتراض دارند.  برخی از نمایندگان نیز خواستار نظارت بر قیمت سایر کالا‌ها پس از افزایش قیمت بنزین شدند.

وزارت اطلاعات ایران نیز با انتشار بیانیه‌ای وارد موضوع شده و در خصوص اعتراضات در شهرهای مختلف این کشور ضمن تاکید بر"برخورد قاطع با هرگونه عوامل ناامنی و برهم زدن امنیت و آرامش ملت"، اعلام کرد: "عوامل اصلی اغتشاشات دو روز گذشته شناسایی شده است، اقدام مناسب در حال انجام است که نتیجه آن، متعاقباً به آگاهی ملت شریف خواهد رسید".

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران نیز با اشاره به تصمیم دولت برای مدیریت مصرف سوخت و با تاکید بر اینکه این تصمیم با نظر مشترک سران سه قوه و پس از انجام بررسی های کارشناسانه انجام گرفته است، از این تصمیم اعلام حمایت کرده و خواستار اجرای آن شد. خامنه ای نارضایتی بعضی از مردم از این امر را طبیعی ارزیابی کرده و با تاکید بر اینکه در یک چنین حوادثی معمولاً اشرار، کینه‌ورزان و انسانهای ناباب وارد میدان می شوند، اظهار داشت که آتش زدن به بانک و نظایر آن، کار مردم نیست، بلکه کار اشرار است. وی همچنین با اشاره به اینکه "مرتباً در فضای مجازی و در جاهای دیگر دارند تشویق می کنند، ترغیب می کنند که این شرارتها انجام بگیرد"، گفت: اینها اشرارند، این کارها کار مردم معمولی نیست.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نیز درباره اقدام اخیر دولت در افزایش نرخ بنزین که از بامداد 15 نوامبر اجرا شده، اعلام کرد:"از 4 سال پیش تاکنون دولت برای تغییر نرخ بنزین اقدامی نکرده است. دولت مدت‌ها به دنبال آن بود تا از طریقی بتواند از اقشار ضعیف کشور که بواسطه شرایط اقتصادی در فشار هستند، حمایت و به آنها کمک کند، اما به دلیل کمبود منابع درآمدی و بودجه توان اجرای آن وجود نداشت".

عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران نیز با اشاره به تجمعات در برخی ‌شهرهای این کشور و با تاکید بر اینکه هر اعتراضی در بستر قانونی امکان‌پذیر است، گفت: بعد از بحث تغییر قیمت بنزین متاسفانه عده‌ای با اعلام اینکه نسبت به این موضوع اعتراضاتی دارند، در برخی از شهرها با اقداماتی که انجام دادند مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کردند. اما نیروهای انتظامی، امنیتی و استانداری‌ها با خویشتن‌داری موضوع را هدایت کردند تا به نحو احسن اگر تجمعی وجود دارد، پایان پذیرد.

از سوی دیگر سردار محمدرضا مهماندار، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران، پایتخت ایران از شهروندان خواست که از انجام ترددهای غیرضروری در سطح این شهر خودداری کنند. وی "تداوم بارش برف" را دلیل این درخواست خود عنوان و توصیه کرد که شهروندان انجام کارهای غیرضروری را به روزهای آتی موکول کنند.

محمد حدادزاده، دادستان عمومی و انقلاب یزد نیز در خصوص اعتراضات اخیر در این شهر با بیان اینکه "اغلب این اجتماعات آرام و مسالمت آمیز بوده و مشکل خاصی وجود نداشت"، گفت که در این اجتماعات 40 نفر دستگیر شده‌اند. حدادزاده با تاکید بر اینکه اگر اعتراضی وجود دارد باید در فضای آرام و مسالمت آمیز مطرح شود، افزود: با هر گونه اغتشاش که منجر به تخریب اموال مردم شود یا رفتار‌ها و اقدامات هنجارشکنانه برخورد قانونی انجام خواهد شد.

همچنین به گزارش خبرگزاری نیمه رسمی فارس، یک نهاد امنیتی ایران اعلام کرد که تاکنون حدود 1000 نفر در ناآرامی‌های اخیر در کل این کشور بازداشت و بیش از 100 بانک و 57 فروشگاه بزرگ فقط در یک استان به آتش کشیده شده و یا به غارت رفته است. بر اساس این گزارش تعداد کل معترضان از شب جمعه تا کنون مجموعا 87400 نفر برآورد شده که از این میزان حدود 82200 نفر مرد و 5200 نفر زن بوده‌اند. از میان 1080 شهر و شهرستان کشور، اعتراضات و تجمعات کوچک و بزرگ در 100 نقطه ایران صورت گرفته که جمعیت این تجمعات بین 50 تا حداکثر 1500 نفر تخمین زده شده است. این گزارش حجم خشونت و میزان تخریب حاصله را نسبت به تجمعات دی ماه 96 گسترده‌تر و مخرب‌تر اعلام و خاطرنشان کرده که در نتیجه آن آسیب‌های جانی و مالی در مقایسه با آن افزایش داشته است.این نهاد امنیتی تصریح کرده است که در تهران و شهرستانهای دیگر کار شناسایی ماشین‌هایی که اقدام به بستن خیابان‌ها می کردند انجام شده است که از امروز مراحل بازداشت آنها اجرایی می شود.

بر اساس گزارشات واصله تعدادی از نیروهای پلیس و مردمی نیز در این اعتراضات کشته شده‌اند اما اخبار ضد و نقیضی در مورد تعداد کشته شدگان به گوش می رسد.

علی اکبر جاویدان، فرمانده انتظامی استان کرمانشاه نیز اعلام کرد که سرگرد "ایرج جواهری" از ماموران کلانتری این شهر در جریان ناآرامی‌های روز گذشته کشته شده است. وی اظهار داشت که این نیروی امنیتی مورد اصابت گلوله قرار گرفته است. این مامور کلانتری که به مراکز درمانی انتقال یافته، حوالی ساعت 2 بامداد امروز جان خود را از دست داده است.

همچنین خبر می رسد که اینترنت در ایران به طور کامل قطع شده است. کندی و قطع اینترنت خطوط ثابت تلفن از دیروز در برخی از نقاط ایران اتفاق افتاده و همزمان خبرها از قطع اینترنت خطوط تلفن‌های همراه می دهد. امروز نیز گزارش‌ها حاکی از قطع اینترنت خطوط تلفن ثابت و همراه در این کشور است. گفته می شود که تصمیم برای قطع اینترنت توسط دستگاه‌های امنیتی گرفته شده و قطعی خطوط اینترنت تلفن همراه در تمام اپراتورهای همراه اول، ایرانسل و رایتل وجود دارد و معلوم نیست اینترنت چه زمانی وصل شود.