محسن فخری‌زاده چه کسی بود و چرا ترور شد؟

محسن فخری‌زاده، دانشمند هسته‌ای ایران که امروز ترور شد، از چهره‌های اصلی و معماران برنامه هسته‌ای ایران و استاد فیزیک دانشگاه امام حسین بود که در فهرست اهداف اسرائيل قرار داشت.

محسن فخری‌زاده رییس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع ایران که به دلیل فعالیت‌های خود در حوزه نظامی شناخته شده بود در سال 1957 در شهر قم متولد شد و در سپاه پاسداران خدمت كرد.

فخری‌زاده طبق قطعنامه 1747 شورای امنیت سازمان ملل در 24 مارس سال 2007 به دلیل سمتش به عنوان مشاور ارشد وزارت دفاع ایران و ریاست مرکز تحقیقاتی فیزیک این کشور در لیست تحریم‌ها قرار گرفت. وی از جمله افرادی بود که روزنامه‌نگاران غربی تمایل زیادی برای مصاحبه با او داشتند اما دولت ایران طی سالهای اخیر سعی در جلوگیری از انتشار اطلاعات مربوط به وی داشت. تهران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اجازه دیدار با فخری‌زاده را نمی‌داد.

- پدر برنامه هسته‌ای نظامی ایران

حوزه فعالیت‌های فخری‌زاده که سازمان‌های اطلاعاتی غرب آن را «پدر برنامه هسته‌ای نظامی ایران» می‌خوانند، تبدیل برنامه اتمی علمی ایران به یک توانایی هسته‌ای برای این کشور بود.

براساس برخی گزارشها، این استاد فیزیک ایرانی برنامه مخفی "آماد" را که ظاهراً در سال 1989 برای تولید بمب هسته‌ای تاسیس شده، هدایت می‌کرد. البته بر اساس اعلام آژانس بین المللی انرژی اتمی این برنامه در سال 2003 خاتمه یافت.

فخری‌زاده یکی از پنج ایرانی است که در فهرست 500 چهره قدرتمند جهان توسط مجله فارن پالیسی آمریکا قرار داشت. همچنین گفته می‌شود که وی نقش فعالی در امضای توافق هسته‌ای ایران با شش قدرت جهانی موسوم به «برجام» داشته است.

- نتانیاهو فخری‌زاده را جزو اهداف اسرائيل خوانده بود

فخری‌زاده تنها دانشمند ایرانی بود که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در سخنرانی خود در مورد برنامه هسته‌ای ایران در ماه مه 2018 از او نام برده بود. نتانیاهو با نام بردن از فخری‌زاده و اعلام اینکه وی در صدر یک پروژه در ایران قرار دارد، گفته بود «این اسم را به خاطر بسپارید».

منابع اسرائیلی در سال 2018 اعلام کردند که سازمان اطلاعات این کشور (موساد) اقدام به ترور محسن فخری‌زاده کرده اما موفق نشده است.

خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران ایران نیز در گزارشی اعلام کرد که نام فخری‌زاده از طریق لیست سازمان ملل در اختیار موساد قرار گرفته است. وی در این لیست تحت عنوان «دانشمند ارشد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و رئیس پیشین مرکز تحقیقاتی فیزیک» معرفی شده بود.

فخری‌زاده با رابرت اوپنهایمر٬ فیزیکدان آمریکایی که در دهه 1940 نقش مهمی در تولید بمب اتمی داشت٬ مقایسه می‌شد.

گفتنی است طبق گزارش روابط عمومی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران «بعد از ظهر امروز جمعه عناصر تروریست مسلح خودروی حامل محسن فخری‌زاده رییس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع را مورد حمله قرار دادند».

بر این اساس، در جریان درگیری تیم حفاظت محسن فخری‌زاده با تروریست‌ها، وی به شدت مجروح و به بیمارستان منتقل شد. تلاش تیم پزشکی برای احیاء فخری‌زاده موفق نبود و وی جان خود را از دست داد.

در همین حال محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در حساب کاربری خود در توییتر در واکنش به ترور فخری‌زاده، نوشت: نشانه‌های جدی از نقش اسرائیل در ترور دانشمند برجسته کشورمان دیده می‌شود.

وی افزود: تروریست‌ها امروز یک دانشمند برجسته ایران را ترور ‌کردند. این بزدلی که نشانه‌های جدی از نقش اسراییل در آن دیده می‌شود نشانگر جنگ‌طلبی از سر استیصال مرتکبین این اقدام است. ایران جامعه بین‌المللی خصوصا اتحادیه اروپا را به پایان دادن استانداردهای دوگانه شرم‌آور خود و محکوم کردن این عمل تروریستی دولتی فرامی‌خواند.

منبع: خبرگزاری آناتولی