کالین: باید سرزمینهای اشغالی آذربایجان از سوی ارمنستان مسترد شود

ابراهیم کالین سخنگوی نهاد ریاست‌ جهوری ترکیه طی سخنانی در سمپوزیومی با عنوان « روابط ترکیه - روسیه: شکل دهی به آینده » در دانشگاه یلدیریم بایزید آنکارا اظهار داشت: باید روند سیاسی گذار و ایجاد کمیسیون قانون اساسی به سرعت تشکیل شود. ولی اسد نمی تواند به عنوان رهبر سیاسی برای روند گذار باشد و این ویژگی را مدتهاست که از دست داده است. آینده سوریه را مردم این کشور و با تصمیمی آزاد مشخص خواهند کرد. به نظر ما اسد مانعی در این راه است.

ادامه سخنان سخنان سخنگوی نهاد ریاست‌ جهوری ترکیه به شرح ذیل است:

«در زمینه روابط دو جانبه ترکیه و روسیه در ابعاد منطقه ای و بین المللی ، بعضا شاهد ارزیابی های انتقادآمیزی در زمینه دور شدن ترکیه از محور سنتی غرب و اروپا و نزدیکی آن به روسیه هستیم. در اینجا باید پرسشی از خود داشته باشیم.

آیا می توان از سیاست خارجی یک قطبی، تک محوری، یک لایه و یا مبتنی بر نظام پیمانها سخن گفت؟ واقعیت آن است که ترکیه سیاست خارجی به عنوان یک بازی با جمع جبری صفر نمی بیند. در زمانی که جهانی شدن روابط سیاسی را به حالتی پویا درآورده است اساسا حضور در پیمانهای مختلف، جای گرفتن در ابتکارات متعدد منطقه ای رویکردی همسو با دنیای معاصر تلقی می شود.

اگر اروپا وارد مسایل منطقه ای شود و به عبارتی دخالت کند مشکلی نیست ولی وقتی این کار توسط ترکیه صورت گیرد و به عنوان مثال آنکارا در خصوص فلسطین، سوریه، روسیه، اسیا و حتی آمریکای لاتین توجهی نشان دهد و خواستار روابط بهتری با این کشورها شود بلافاصله این رویکرد را به صورت بروز تغییرات محوری در سیاست خارجه ترکیه و دوری این کشور از غرب ارزیابی می کنند.

ما امروزه در سیاست خارجه ترکیه مجبور به داشتن چشم اندازی 360 درجه ای هستیم. ترکیه وقتی روابط خود را گسترش می دهد مناسبات خود با کشورهای خارومیانه و یا روسیه را به عنوان یک جایگزین برای روابط خود با اروپا یا آمریکا نمی بیند. همین وضعیت در مورد روابط ترکیه با کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین نیز قابل تحقق است. ترکیه قادر است با کشورهای جهان روابط مستحکمی در حد همکاریهای سطح بالای استراتژیک داشته باشد. چراکه اندوخته تاریخی و سیاسی ترکیه برای این أمور در حد کافی است.

ضمن اینکه موقعیت جغرافیایی ترکیه چنین ضرورتی را به همراه آورده است. ابن خلدون در این خصوص می گوید: اگر موقعیت جغرافیایی سرنوشت ما است. می بایست تلاش کنیم تا آن سرنوشت به فرصت تبدیل شود و به نفع ما تغییر یابد و شکل گیرد. بنابراین ارتقای روابط ترکیه و روسیه از این نظر باید مورد توجه قرار گیرد.

با به روی کار آمدن اردوغان و پوتین در ترکیه و روسیه سبب شاهد ارتقا روابط دو جانبه شده ایم. همت و تلاش و اراده رهبران دو کشور به خصوص از سال 2004 به این سو مناسبات دو کشور شتاب گرفت.

سال 2004 پوتین به ترکیه آمد و این نخستین سفر یک رهبر روس به ترکیه بعد از 30 سال بود. ما امروزه در همه عرصه ها ازبخش نظامی تا بخش انرژی و از صنعت توریسم تا مبارزه با تروریسم به یک روابط دو جانیه بی نظیری با روسیه دست یافته ایم. این دو کشور در مسائل منطقه ای چون بحران سوریه و ثبات در قفقاز نیز اقدام به اتخاذ سیاستهای مشترک برای رفع این مسايل اقدام می کنند.

البته اختلافاتی هم وجود دارد. آشکارا باید بگویم که به عنوان مثال ترکیه هرگز الحاق کریمه را نپدیرفته و تاکید کرده است که براساس قوانین بین المللی آن را قبول نخواهد کرد. ترکیه همچنین در راستای دفاع و حفاظت از حقوق ترکهای تاتار در شبه جزیره کریمه در حال ارتباط فشرده با روسها است. آقای رئیس جمهور در هر دیدار خود خواستار حمایت و حفاظت از هویت، حقوق، اموال و ‌آزادی ترکهای کریمه می شود.

وجود کانالهای باز برای رفع بحرانها نیز بین دو کشور ضروری است و این کانالها سبب می شود تا در صورت بروز بحرانی درمناسبات دوکشور برای حل آن اقدام شود. در مسئله سقوط هواپیمای جنگنده روسیه و ترور سفیر روسیه در آنکارا که توطئه ای از سوی فتو بود نیز توانستیم مناسبات را ترمیم کنیم.

امیدواریم مسئله معافیت ویزا نیز حل شود و گامی مهمی در تعمیق روابط دو کشور برداشته شد.همچنین در حل مسئله قره باغ کوهستانی نیز شاهد نقش روسیه هستیم. گروه سه گانه مینسک در 1992 تاسیس شده متاسفانه تاکنون کاری از پیش نبرده و بحران قره باغ در قفقاز به یک بحران منجمد تبدیل شده است. موضع ترکیه در این خصوص بسیار آشکار است.

ما تلاش زیادی برای پایان اشغال ارمنستان بر قره باغ و تاسیس صلح و ثبات در قفقاز داشتیم. باید سرزمینهای اشغالی آذربایجان به این کشور از سوی ارمنستان مسترد شود. اگر چنین اتفاقی روی دهد این ارمنستان است که بیش از هر کشور دیگری در منطقه از این رویداد بهره اقتصادی و اجتماعی خواهد برد. باید تاکید کنم که ما هیچ ذهنیتی علیه ارمنستان و ارامنه نداشته و نداریم. ترکیه خود دارای جامعه ارمنی نیز هست.

روند سوریه و نتایج مثبت آن را نیز شاهد هستیم و می بینیم که مذاکرات آستانه موفقیت ترین مذاکره در زمینه بحران سوریه است. توافق ادلب نمونه بسیار موفق این همکاری و تاثیر آن در منطقه را شاهد هستیم. برای عملی شدن روند گذار و تشکیل کمیته قانون اساسی در سوریه نیز تمام تلاشمان را خواهیم کرد».

گفتنی است سمپوزیوم « روابط ترکیه - روسیه: شکل دهی به آینده » از سوی دانشگاه یلدریم بایزید آنکارا با همت موسسه تحقیقات روسیه در آنکارا و با حضور مقامات ارشد دو کشور٬ کارشناسان٬ اساتید و دانشجویان در سالن کنفرانس این دانشگاه در آنکارا آغاز شد و از امروز به مدت دو روز ادامه می یابد.

آنکارا/ سلنا صمدلی/ خبرگزاری آناتولی