چرا آلمان و آمریکا موشکهای پاتریوت را از ترکیه خارج می کنند؟

آلمان و ایالات متحده آمریکا که در آغاز سال ۲۰۱۳، جهت مقابله با حملات احتمالی رژیم اسد به ترکیه تصمیم به استقرار موشکهای پاتریوت در ترکیه گرفته بودند، مدت زمان استقرار موشکهای پاتریوت را که در چارچوب پیمان دفاعی ناتو در ترکیه مستقر کرده بودند، تمدید نکردند.
از اول ماه اکتبر آتی دو سیستم موشکی مستقر در شهر غازی آنتپ ترکیه که متعلق به آمریکاست و از اول ماه ژانویه ۲۰۱۶ نیز دو سیستم دفاع موشکی مستقر در شهر قهرمان ماراش که متعلق به آلمان است، از ترکیه خارج شده و به کشورهای خود باز می گردند.
در حالی که جنگ داخلی سوریه هنوز ادامه دارد، آلمان و آمریکا که دو کشور متفق ترکیه هستند، چرا یک چنین تصمیمی اتخاذ نمودند؟
اطلاعات ارائه شده از سوی آلمان و آمریکا بر روی بعد نظامی این مساله متمرکز شده است. در واقع بطور غیرمستقیم اظهار می دارند که در موقعیت کنونی، احتمال حمله موشکی از سوی روسیه به ترکیه موجود نمی باشد. بنابراین ترکیه نیازی به سیستم دفاع موشکی پاتریوت ندارد.
این امر حقیقتی مباحثه بر انگیز می باشد. در واقع دلایل سیاسی در اتخاذ چنین تصمیمی از سوی آلمان بیش از دلایل نظامی موثر بودند.
در آلمان برخی از سیاستمداران و منسوبین مطبوعاتی بر این ادعا هستند که دلیل اتخاذ این تصمیم، فاکتورهای سیاسی می باشد.
دلیل اتخاذ این تصمیم این است که ترکیه بیش از داعش بیشتر بر روی مبارزه با پ. ک. ک متمرکز شده و قوه قهریه زیادی را علیه نیروهای پ. ک. ک اعمال می کند و از ادامه طرح اصلاحات دموکراتیک نیز صرفنظر کرده است.
بر اساس بیانیه منتشره از سوی ترکیه و آمریکا، به جای موشکهای پاتریوت ، کشتی جنگی آمریکا که در دریای مدیترانه مستقر است، ایفای وظیفه خواهند کرد. بعبارت دیگر هم اکنون تجهیزات دفاعی ترکیه در چارچوب پیمان دفاعی ناتو عبارت از یک عدد کشتی جنگی آمریکایی مستقر در دریای مدیترانه و یک عدد سیستم دفاع موشکی اسپانیایی مستقر در شهر آدانا می باشد.
حتی اگر آلمان و آمریکا سیستم دفاع موشکی پاتریوت را از ترکیه خارج نمی کردند، محل استقرار این موشکها و نیز رادارها و برد موشکها جهت صیانت از مرزهای ترکیه کافی نبود. این امر در ماه مارس ۲۰۱۵ در نتیجه اصابت یک عدد موشک سوریه به نقطه ای در نزدیکی واحد مرزی نظامی ترکیه در شهرستان ریحانلی در حاتای نیز بوضوح مشاهده شد.
در واقع ترکیه مجبور است در جهت مقابله با سیستمهای راکتی و موشکی و نیز سلاح های شیمیایی که رژیم اسد مجهز به آنها می باشد، تدابیر مختلفی اتخاذ نماید.
سیستم پدافند هوایی ترکیه از کارکرد بالایی برخوردار نمی باشد و ترکیه خود نیز متوجه این امر است که سیستم دفاع موشکی پاتریوت ناکافی و راه حلی موقت است. برای همین نیز با هدف حل این مشکل، در جهت استقرار سیستم پدافند هوایی بلند برد مناقصه ای را برگزار کرد و کشوری که توانست معیارهای ترکیه از قبیل هزینه پایین، تولید مشترک، سهیم شدن در تکنولوژی و تحویل بموقع را بجای آورده و برنده این مناقصه شود، چین بود.
امضای قرارداد بین ترکیه و شرکت چینی با واکنش مقامات ایالات متحده آمریکا مواجه می شود. چرا که اولا چین عضو پیمان دفاعی ناتو نمی باشد، دوما شرکت چینی مورد بحث در لیست سیاه آمریکا قرار دارد و آمریکا این شرکت را تحریم کرده است. ایالات متحده آمریکا و کشورهای عضو ناتو بر این ادعا هستند که سیستم خریداری شده از چین با سیستم ناتو که در ترکیه مستقر می باشد، هماهنگ عمل نخواهد کرد.
اگر ترکیه بخواهد از تکنولوژی و امکانات لازمه جهت هماهنگی این سیستم با سیستم ناتو برخوردار می باشد. از طرف دیگر ترکیه مجبور به هماهنگ سازی این سیستم با سیستم ناتو نیز نمی باشد. تولید این موشکها به احتمال زیاد با همکاری مشترک دو کشور ترکیه و چین و به شکل توسعه مدل های پیشرفته تر و هماهنگی با سیستمهای حساس محلی انجام خواهد گرفت.
بنابراین سیستمهایی دفاع موشکی که ترکیه از چین خریداری خواهد کرد، ویژه ترکیه طراحی و از سوی خود ترکیه تولید خواهد شد. متفقین ترکیه در ناتو که به همکاری ترکیه با چین در این زمینه اعتراض می کنند، باید بجای تلاش در جهت خارج سازی موشکهای پاتریوت از ترکیه، در جهت بجای آوردن معیارهای ترکیه در این زمینه تلاش می کردند. بدون بخرج دادن هر گونه تلاشی در این زمینه، تنها انتقاد کردن از تصمیمات و اقدامات ترکیه به دور از انصاف بوده و در مقیاس های اتفاق نمی گنجد.
موقعیتی که هم اکنون با آن مواجه هستیم، نتیجه نگرشها و مواضع متفاوت ترکیه و دنیای غرب در قبال مساله سوریه می باشد.
اولویت ترکیه سقوط کامل رژیم اسد می باشد. در حالیکه غربی ها خواهان مبارزه کامل ترکیه به داعش می باشند. یعنی اولویت یکی از بین بردن کامل باتلاق می باشد، اولویت ان دیگری مبارزه با حشرات پرورش یافته در باتلاق. نباید فراموش کرد که دلیل بوجود آمدن سازمانهای تروریستی همچون داعش و نظایر آن در منطقه وجود حکومتهایی همچون حکومت بشار اسد می باشد. بنابراین اگر این باتلاق ها را خشک نکنیم، از بین بردن سازمانهایی همچون داعش مفید نخواهد بود. چرا که فردا با نامی دیگر و در قالبی دیگر سر برخواهند آورد.