تاریخچه تحول خطوط ریلی ترکیه

خطوط ریلی که نخستین بار توسط امپراتوری عثمانی 162 سال پیش مناطق مختلف این امپراتوری پهناور را به هم متصل کرد، پس از گسترش آن در سال های نخست جمهوری ترکیه از سال 2003 نیز با ورود قطارهای فوق سریع به چرخه حمل و نقل ریلی، فصل تازه ای را در این زمینه گشود.

با استفاده از نیروی اسب بخار در خطوط راه آهن اروپا در 1856، ماجرای استفاده از این وسیله نقلیه در جهان ترک نیز با احداث خطوط ریلی 130 کیلیومتری ازمیر- آیدین توسط یک شرکت انگلیسی آغاز شد. از دروه عثمانی خطوط ریلی با پهنای معمولی 2282 کیلیومتری و 70 کیلومتری با پهنای کمتر متعلق به شرکتهای خارجی و خطوط ریلی 1378 کیلیومتری با پهنای معمولی متعلق به دولت میراث ماند. در ابتدا قطارهایی که حداکثر سرعت آن ها 40 کیلومتر در ساعت بود بر روی این ریل ها حرکت می کردند که این در سال های بعد به 60 کیلومتر در ساعت افزایش یافت.

با آغاز جمهوری ترکیه سرمایه گذاری های مهمی در حمل و نقل ریلی انجام شد، به طوری که از ان سال ها «عصر طلایی» خطوط ریلی یاد می شود. هر چند که این روند در خلال جنگ جهانی دوم کند تر شد، اما به رغم تمامی این مشکلات ادامه پیدا کرد.

خطوط راه آهن پس از سال 2003 وارد فاز جدید شد. طرح قطارهای فوق سریع در محورهای استانبول-آنکارا-سیواس، آنکارا- آفیون کارا حصار-اوشاک-مانیسا- ازمیر و آنکارا-قونیه فصل تازه ای را در این زمینه رقم زد. در این مدت همچنین بیش از 10 هزار کلیومتر از خطوط ریلی قبل جمهوری و بعد آن نیز مورد مرمت قرار گرفت.

نخستین سفر قطار فوق سریع در بین خط آنکارا-اسکی شهیر در سال 2009 آغاز شد. این قطار با بیش از سرعت 250 کیلومتر در ساعت، فاصله بین دو شهر را در کمتر از 1 ساعت و 20 دقیقه می پیماید. این قطار سپس با سرعت 300 کیلیومتری در خطوط آنکارا-قونیه، آنکارا- استانبول و استانبول-قونیه نیز آغاز به کار کرد.

تاکنون احداث بیش از 1213 کیلومتری از خطوط ریلی قطارهای فوق سریع در ترکیه به اتمام رسیده و احداث خطوط ریلی 3 هزار و 324 کیلومتری نیز همچنان ادامه دارد. طرح خطوط ریلی 5 هزار و 395 کیلومتری نیز در کنار این پروژه ها در دست بررسی است. با اتمام کل این طرح ها مردم 15 استان امکان دسترسی به این قطارها را خواهند داشت.

همچنین مرحله احداث زیر ساختار محور آنکارا- کریک کاله- یوزگات- سیواس که ادامه مسیر طرح راه آهن قارص-تفلیس-باکو به عنوان یکی از حلقه های مهم خط ریلی پیوسته پکن-لندن نیز قرار است تا پایان امسال به اتمام رسیده و در سال 2019 آغاز به کار کند.