حمله اسرائیل به ایران؛ حالا چه می‌شود؟
اینطور به نظر می‌رسد که نتانیاهو دقیقاً به آنچه می‌خواست نرسیده است...
ایران که با ترور اسماعیل هنیه رهبر حماس در تهران و حملات اسرائیل به رهبران حزب الله لبنان، با آزمون قرار گرفتن قدرت بازدارندگی‌اش مواجه شد، با موشک‌های بالستیک به اسرائیل پاسخ داد. حال نیز اسرائیل با یک حمله تلافی جویانه به ایران پاسخ داده است. اگرچه این حمله آنطور که انتظار می‌رفت شدید و گسترده نبود، اما در جریان این حمله، سامانه‌های پدافند هوایی ایران و برخی تأسیسات نظامی حیاتی این کشور مورد اصابت قرار گرفتند. اکنون همه نگاه‌ها به ایران معطوف شده است.
اسرائیل در آخر هفته یک حمله تلافی جویانه را علیه ایران انجام داد. با استفاده از حریم هوایی عراق و سوریه در 3 موج مختلف با حدود 100 فروند جنگنده از جمله جنگنده‌های F16-F15 و F35 به ایران حمله کرد. بر اساس منابع اوسینت، اولین تصاویر نشان می‌دهد که سامانه‌های پدافند هوایی ایران و برخی از تأسیسات مهم موشکی و تسلیحاتی ایران مورد اصابت قرار گرفته‌اند. ایران از کشته شدن 5 نفر در این حمله خبر داد. با این حال می‌توان گفت که این حمله آنطور که انتظار می‌رفت شدید نبود و حرکتی نسبتا محدود محسوب می‌شد.
البته فشارهای آمریکا بر اسرائیل و عدم حمایت آن از عملیات در اینجا تأثیر زیادی دارد. در نهایت بین ایران و اسرائیل حدود 1500 کیلومتر فاصله وجود دارد و امکانات فنی و ظرفیت اسرائیل گزینه‌های ممکن را محدود می‌کند. در همین حال، پیشنهاد اسرائیل برای انجام عملیات مشترک علیه برنامه هسته‌ای ایران توسط ایالات متحده رد شد. ایالات متحده از ضربه زدن به زیرساخت‌های صادرات نفت ایران نیز جلوگیری کرد. اینطور به نظر می‌رسد که نتانیاهو دقیقاً به آنچه می‌خواست نرسیده است، بنابراین انتظار نمی رود با وجود اظهارات تند و تیز مقامات ایران، پاسخی به این کشور بدهد. این عوامل احتمال وقوع یک جنگ بزرگ بین دولتی را در کوتاه مدت کاهش می‌دهد. با این حال اسرائیل به اشغال غزه و جنوب لبنان و همینطور کشتار غیرنظامیان ادامه می‌دهد. از سوی دیگر، حماس و حزب‌الله با مقاومت نامتقارن از نوع چریکی، خسارات سنگینی به ارتش اسرائیل وارد می‌کنند. به نظر نمی رسد اسرائیل بتواند وضعیت فعلی را در حالی که متحمل چنین خسارات سنگینی می‌شود، حفظ کند. فلسطینی‌هایی که شهروند اسرائیل هستند، دوباره با اقدامات فداکارانه‌شان، تقریباً هر روز حملاتی را در داخل اسرائیل انجام می‌دهند که این وضعیت نیز اسرائیل را خسته می‌کند.
به نظر می رسد که نتانیاهو و کابینه جنگی‌اش منتظر دوره احتمالی ریاست جمهوری ترامپ هستند. پیش‌بینی می‌شود که آمریکا تحت رهبری ترامپ با شدت بیشتری از اسرائیل حمایت کند، اما انتظار نمی‌رود مستقیماً در جنگ با ایران دخالت کند. واضح است که چنین وضعیتی منافع آمریکا را تامین نمی‌کند. هنوز معلوم نیست ترامپ که فعلا در تلاش است تا با کنار آمدن با صهیونیست‌ها در انتخابات برتری پیدا کند، در صورت رئیس جمهور شدن، چه سیاستی را دنبال خواهد کرد؟
نویسنده: جان آجون کارشناس و محقق سیاست خارجی ترکیه در بنیاد مطالعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی (SETA)
