شهر زیبای ترابزون و جایگاه مهم آن در تاریخ بشر
ترابزون پس از سامسون دومین شهر ترکیه در منطقه دریای سیاه است
به قایقمان "سیاح" خوش آمدید. به گردش و بازدید در شهر ترابزون دومین شهر بزرگ منطقه دریای سیاه پس از شهر سامسون ادامه میدهیم. در تور امروزمان در شهر ترابزون برای نوشیدن قهوه ترک به بزازستان تاریخی این شهر خواهیم رفت. بزازستانها سازههای هستند که در دوره عثمانی ساخت آنها متداول گردید. سقف قبهدار و معماری مستطیلی شکل مهمترین ویژگی این سازهها هستند. حتی اگر شهر استانبول را ندیده باشید، بطور حتم نام بازار سر پوشیده آنرا شنیدهاید. بزازستانها نیز در اصل اماکنی شبیه به بازار سر پوشیده استانبول هستند. سازههای که مقابلتان میبینید بازار سر پوشیده ترابزون است. اینجا قدیمیترین مرکز تجاری شهر ترابزون بوده و در ایام قدیم محل فروش کالاهای گرانبها بود. امروزه نیز محلیست که در آن اشیا و اجناس محلی برای گردشگران به فروش میرسد. بیائید با هم به طبقه دوم این بازار تاریخی رفته و در آنجا قهوه ترک بنوشیم. آیا قهوه خود را که در قهوه جوش (جذوه ) روی حرارت کم پخته شده و پس از کف کردن آماده شده و در فنجانهای شیک همراه با راحتالحلقومهای خوشمزه ترک سرویس میشوند، با کمی شکر و یا بطور ساده ترجیح میدهید؟
پس از صرف قهوه خوشمزه دوباره برای دیدن زیبائیهای تاریخی شهر ترابزون به راه میافتیم. به بازدید از شهر ترابزون از مسجد گلبهار خاتون آغاز میکنیم. این مسجد بهدستور یاووز سلطان سلیم پادشاه عثمانی برای مادرش ساخته شده است. این سازه قبل از ساخت بهعنوان یک مجتمع متشکل از مسجد، عمارتی برای توزیع غذا بین فقرا و دانشآموزان ، مکتب نهاد آموزشی آندوران مقبره و حمام طراحی شده بود. از این مجتمع امروزه تنها مسجد و مقبره بهشکل سالمی پا برجا ماندهاند. به تور خود در شهر ترابزون با بازدید از قدیمیترین کلیسای ترابزون ادامه میدهیم. کلیسای سانتا ماریا یکی از کلیساهایی باستانی در ترابزون است که امروزه نیز برای عبادت مورد استفاده قرار میگیرد. این کلیسا بهدستور سلطان عبدالجمید یکی از پادشاهان عثمانی برای خارجیان ساخته شده است. از اینجا به سوی یک جاده تنگ و سربالایی حرکت میکنیم. در انتهای این جاده با صومعه دختران که تاریخ کهن شهر ترابزون را منعکس میکند، مواجه میشویم. اینجا محوطهای تحت حفاظت دیوارهای حایل است. صومعه دختران که با معماری بینظیری در یک محوطه وسیع جای گرفته با کلیسای صخرهای، برج ناقوس و کلیسای کوچک سازهای شگفتانگیز و چشمگیر است. روی دیوارهای کلیسای آن نقاشیهای نایابی که از زندگی حضرت عیسی حکایت دارد، جلب دقت میکند.
صومعهها در دین مسیحیت از جایگاه مهمی برخوردار هستند. ولی صومعه سوملا در ترازبون جایگاه ویژهای دارد. زیرا این صومعه بهعنوان یکی از مراکز مهم مسیحیت تلقی میشود. این صومعه بهعلت میزبانی از یک آیکون که به معجزهآسا بودن آن باور میشد، مقدس تلقی میگردید. اعتقاد بر این بود که آیکون حضرت مریم به بیماریها بهبودی بخشیده و حلال مشکلات و قحطی بوده و معجزه میآفریند. صومعه سوملا یک صومعه روم ـ ارتدکس و در عینحال مدرسه پرورش کشیشان بوده و از این جهت مهمترین صومعه منطقه تلقی میشد. صومعه سوملا که در ارتفاع 1150 متری از سطح دریا در دل صخرهها ساخته شده، امروزه نیز همگان را به حیرت وامیدارد. بیائید با هم از این سازه پراحتشام که در فهرست موقت جهانی یونسکو جای دارد، دیدن کنیم. البته بازدید از این صومعه چندان آسان نبوده و راهی دشوار در پیش داریم. زیرا از پلههایی به طول 300 متر بالا خواهیم رفت. پس از بالا رفتن از این پلهها بالاخره وارد محوطه صومعه میشویم. عظمت و ابهت صومعه ازمحوطه بیرونی بهتر قابل مشاهده است. صومعه سوملا با کلیسایی که در میان صخرهها ساخته شده، اتاقهای مخصوص نگهبانان، راهبان و محصلین ، عبادتگاهها، مسافرخانه و کتابخانه از 72 اتاق متشکل است. در وسط صومعه سوملا یک چشمه آب مقدس نیز وجود دارد. آب این چشمه صدها سال است که بصورت قطرههای درشت از ارتفاع بلند بر روی صخرهها میچکد. این چشمه آب شفابخش و مقدس شمرده میشود.
صومعه سوملا علاوه بر ساختار معماری چشمگیر و زیبای خود با نقاشیهای دیواری نیز جلب دقت میکند. این نقاشیهای دیواری در دورهای که مردم سواد خواندن و نوشتن نداشتند، برای نقل کتاب انجیل ترسیم شدند. دیوارهای داخلی و بیرونی کلیسای صخره ای صومعه سوملا و کلیسای کوچک واقع در کنار آن با نقاشیهای رنگینی پوشیده شدهاند. این نقاشیهای دیواری از خلقت جهان، صحنه هایی از انجیل ، معجزهها و داستان زندگی حضرت عیسی و مریم حکایت دارند. با اینکه گذشت زمان این نقاشیهای جالب را فرسوده کرده ولی بقایای این آثار هنری نشانگر زیبایی و شکوهشان در آندوران هستند. به سفرمان در یکی دیگر از شهرهای سر سبز و زیبای ساحلی دریای سیاه ادامه خواهیم داد.