ره‌آوردهای سال 2023 برای جنگ روسیه-اوکراین
روس‌ها در ماه‌های اخیر، با بیرون آمدن از ظاهر آشفته‌ای که در مراحل اولیه جنگ داشتند، به شیوه‌ای سازمان‌یافته‌تر شروع به جنگ کردند
تعیین کننده‌ترین رویداد در معادله ژئوپلیتیک بین‌المللی در سال 2022، تلاش روسیه برای اشغال اوکراین بود. اگرچه بسیاری از کارشناسان تصور می‌کردند روسیه به راحتی این کشور را تصاحب خواهد کرد، اما روس‌ها در مقابل اوکراین موفق نشدند. جنگ به شکلی ویرانگر برای هر دو طرف طولانی شده است. از نظر سال 2023 نیز مشاهده می‌شود که مهمترین موضوع در سطح بین‌المللی، جنگ جاری خواهد بود و بدیهی‌ست که طرفین در حال حاضر از توافق سیاسی دور هستند.
در اولین روزهای سال جدید نیز جنگ روسیه-اوکراین با تمام سرعت ادامه دارد. علی‌الخصوص، هدف قرار دادن سربازان روسی توسط ارتش اوکراین در شهر ماکیفکا دونسک بازتاب گسترده‌ای یافت. در حالی که منابع اوکراینی از کشته شدن حداقل 400 سرباز روسی در نتیجه حمله با سامانه راکت‌انداز هیمارس خبر دادند، وزارت دفاع روسیه بالاجبار اعتراف کرد که تا کنون 83 سرباز جان خود را از دست داده‌اند.
روس‌ها در ماه‌های اخیر، با بیرون آمدن از ظاهر آشفته‌ای که در مراحل اولیه جنگ داشتند، به شیوه‌ای سازمان‌یافته‌تر شروع به جنگ کردند. پس از انتصاب سرگئی سوروویکین فرمانده نیروی هوایی روسیه به عنوان فرمانده جدید نیروهای رزمی در اوکراین، چشم‌انداز نسبتا مثبتی شکل گرفت. فقط، شکست سنگین در ماکیفکا دوباره علامت‌های سوال را بهمراه آورد. گفته می‌شود، سربازان مستقر در پردیس بدلیل جای گرفتن این منطقه در محدوده برد هیمارس و تراکم تلفن همراه در هدف قرار گرفتند. برای همین، در اینجا نیز، بازهم ضرر ناشی از فرماندهی-کنترل و بی‌انضباطی موردبحث است.
حال اینکه، ارتش روسیه در ماه‌های اخیر به رهبری سوروویکین توانست با قبول برخی تلفات، خط دفاعی تشکیل داده، تلفات سنگین خود را به حداقل رسانده و با بهره‌گیری از شرایط جوی ایجاد شده در فصل زمستان، موقعیت خود را تقویت کند. همچنین به نظر می‌رسید که حملات سوروویکین که زیرساخت‌های اوکراین را با استراتژی تخریب مشابه در سوریه هدف قرار داده بود، نتایجی را به همراه آورده و شتاب ارتش اوکراین را شکست. فقط، چنین مشاهده می‌شود که ارتش روسیه مشکلات ساختاری بیشتری داشته و سوروویکین نیز نمی‌تواند آنها را حل کند.
با فرارسیدن ماه‌های بهار، درگیری‌های شدیدتری در خطوط جبهه رخ خواهد داد، به ویژه انتظار می‌رود، ارتش اوکراین برای نجات مناطق اشغالی عملیات‌های زمینی ترتیب دهد. باز هم در حالی که کشورهای غربی به کمک‌های تسلیحاتی خود ادامه می‌دهند، روس‌ها تلاش میکنند با دادن اهمیت هر چه بیشتر به صنایع دفاعی، تولید خود را افزایش دهند. باز هم نباید فراموش کرد که روس‌ها از نظر جمعیتی طرف برتر هستند. در حالی که طرفین در معادله طولانی شدن جنگ ، با منطق جنگ فرسایشی عمل میکنند، علامت سوال‌هایی مبنی براینکه چه کسی مقاومت بیشتری نشان داده و زنده می‌ماند، وجود دارد. هر دو طرف نیز جوانب مثبت و منفی دارند، البته قاطعیت کشورهای غربی حامی اوکراین نیز تعیین‌کننده خواهد بود. باز هم دخالت چین در مقطعی به نفع روسیه نیز، یکی از سناریوهای احتمالی است. ترکیه در سال 2023 نیز با سومین راه سیاسی، به ایفای نقش میانجی بین طرفین ادامه خواهد داد.
نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ترکیه
