کاخ اسحاق پاشا و کوه آغری بلندترین کوه آناتولی
کاخ اسحاق پاشا علیرغم شکوه و عظمت معماری آن با سادگی و بیآلایشی خود نیز جلب دقت میکند
آیا تا بهحال به قله کوهی صعود کردهاید یا اینکه به این فکر افتادهاید؟ آیا این عمل خطرناک و توام با سختیها برای شما جنون آمیز به نظر میرسد؟ یا اینکه فکر میکنید که در هر کسی در عمرش باید یکبار بالا رفتن از قله کوهی را تجربه کند. کوهها و قلهها برای برخی افراد شور و شوقی وصفناپذیر وغیرقابل انصراف است. زندگی با کوهها، نزدیکی به باد و برف، ابرها و خورشید بیش از هر کسی دیگر و صعود به قله کوهی احتمالا حسی متفاوت است. کوهنوردان بر این نظرند که درک جایگاه بشر در جهان با صعود به قله کوهها امکانپذیر است. کوهنوردان در شرایط آب و هوایی مناسب و با تجهیزات لازم به کوهنوردی میپردازند. با وجود قلههای متفاوت که هدف کوهنوردان حرفهای و غیرحرفهای است، برخی از قلهها هستند که صعود به آنها خیال و آرزویی بزرگ برای کوهنوردان است. کوه آغری یکی از این کوههای مرتفع و پر ابهت است که اکثر کوهنوردان رویای صعود به قله آنرا دارند.
کوه آغری همان کوهی است که مارکو پولو سیاح معروف قرون وسطا در توصیف آن گفته است که کوهی غیر قابل صعود است. از نام این کوه در افسانهها و کتابهای مقدس سخن به میان آمده است. برخیها معتقد به وجود بقایای کشتی حضرت نوح در این کوه هستند. کوهنوردان علاقهمند و کنجکاو برای یافتن بقایای این کشتی با عزمی راسخ به قله کوه آغری که با عظمت و ابهت خود همگان به شگفتی وامیدارد، صعود میکنند. این کوه از افسانههای دلنشین و شنیدنی میزبانی میکند. کوه آغری شایسته اوصافی است که برای درک بزرگی و عظمت کوهی بر زبان آورده میشود. آغری مرتفعترین و بزرگترین کوه آتشفشانی ترکیه است. این کوه که بین شهرهای ایغدر و آغری سر به فلک کشیده آنچنان پر ابهت و عظیم است که در هوای باز و روشن از ارمنستان، ایران، آذربایجان و گرجستان نیز دیده میشود. از این کوه مرتفع آناتولی باز به همراه یکی از کاخهای پراحتشام آناتولی یاد میشود. این کاخ که گویی اثری از داستانهای هزار و یکشب است، همانا کاخ اسحاق پاشا یکی از مهمترین آثار معماری دوره عثمانیست. کاخ اسحاق پاشا که در شهرستان دوغوبایزید استان آغری واقع گردیده، روی تپهای حاکم بر جلگه ایغدر ساخته شده است. کاخ اسحاق پاشا که در نقطهای مشرف به راه تاریخی ابریشم واقع گردیده، بهعنوان تنها کاخ سالمی که از دوره عثمانی تا به امروز رسیده، تلقی میشود. این کاخ که امور ساخت آن 99 سال طول کشید، هم در دورهای که ساخته شد و هم امروز بهعنوان یکی از مهمترین آثار منطقه محسوب میگردد. این بنای پراحتشام که حاوی نمونههایی از سبک معماری سلجوقی و عثمانی است، با عناصر معماری باروک و روکوکو جلب دقت میکند. کاخ اسحاق پاشا که بینندگان را به شگفتی میاندازد، سنتزی از فرهنگهای متفاوت را منعکس میکند.
کاخ تاریخی اسحاق پاشا که در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده، بهعنوان یکی از زیباترین آثار تاریخ معماری ترک تلقی میشود. این کاخ نه تنها با موقعیت و معماری پراحتشام خود بلکه با درهای یادمانی و نقوشی که نمونه هنر سنگکاری ماهر و استادانه آندوران است، به یک بنای یادوارهای هنری بینظیر شباهت دارد. کاخ اسحاق پاشا در پی کاخ توپکاپی بزرگترین کاخ عثمانی آخرین بنای یادوارهای این امپراطوری است. برخی از بخشهای کاخ یک طبقهای برخی دو طبقهای و برخی دیگر نیز سه طبقهای طراحی شدهاند. محل دیوان ( شورای امپراتوری ) ، حرم، مسجد و اتاقها در اطراف دو حیاط بزرگ ساخته شدهاند. کاخ اسحاق پاشا با استفاده از سنگهای مختص به منطقه ساخته شد. برجستهکاریها، تزئینات و هنر سنگکاری استادانه در نقوش گیاهی هر بینندهای را به شگفتی وامیدارد. هنر سنگتراشی مورد استفاده در کاخ اسحاق پاشا در بین بهترین نمونههای این هنر در جهان قرار دارد. کاخ اسحاق پاشا که در یک محوطه 7600 متر مربعی ساخته شده، دارای کلیه بناهای مورد نیاز یک شهر کوچک است. این کاخ شامل گرمابه، فر، سلولهای نگهبان، اتاقهای خدمتکاران، سالن دادگاه و زندان است. اینها تنها برخی از بناهای موجود در مجتمع کاخ اسحاق پاشا هستند. در این کاخ که بهسان قلعهای محصور با صورها بوده و دارای بیش از سیصد اتاق است، جوی جادوکننده حکمفرماست. آدمی خواه ناخواه به این فکر میافتد، که گرمایش یک چنین بنای بزرگ و عظیمی چگونه تامین میشد. کاخ اسحاق پاشا از این نظر نیز جلب دقت میکند، زیرا در این بنای تاریخی صدها سال پیش سیستم شوفاژ مورد استفاده قرار میگرفت. کاخ اسحاق پاشا با آب گرمی که در اجاقهای بزرگ جوشانده شده و بهوسیله لولههای سفالی در داخل کاخ هدایت میشد، گرم میشد. استفاده از یک چنین سیستم گرمایشی مدرن شبیه عصر حاضر در کاخ اسحاق پاشا امروزه نیز موجب شگفتی شده و تحسینبرانگیز است.
با دیدن کاخ قدیمی اسحاق پاشا که وسط منطقهای ساکت و خلوت با کلیه عظمت واحتشام خودنمایی میکند، خواه ناخواه تحت تاثیر عمیق آن قرار میگیرید. اظهار شیفتگی و سخنان تمجیدآمیز و تحسینبرانگیز سیاحان غربی که در اوایل سالهای 1800 از کاخ اسحاق پاشا دیدن کردند، اغراقآمیز نبوده و کاملا بجا بوده است. کاشیکاریها کاخ ، تابلوهای رنگآمیزی شده با نقوش گل و سقف مزین به پرندگان تخیلی در خطرات آن سیاحان با جزئیات کامل نقل شده است. این سیاحان غربی آینههای کاخ اسحاق پاشا و سالنهای پراحتشام پوشیده با ستارگان طلایی را در قالب داستانهای رویایی برای علاقهمندان تعریف میکنند. کاخ اسحاق پاشا علیرغم شکوه و عظمت معماری آن با سادگی و بیآلایشی خود نیز جلب دقت میکند. کوه آغری که از پنجرههای آن دیده شده و سکوت و خلوت محیط اطراف کاخ، افسانههای هزاران ساله را در اذهان بازدیدکنندگان زنده میکند.کوه پرعظمت آغری با حماسه ها و افسانههای شیرین و جذاب، یخچالهای ذوب نشدنی در قله آن و روایاتی که از وجود بقایای کشتی حضرت نوح در آن نقل میکند، و کاخ اسحاق پاشا یکی از آثار ارزشمند و بیمانند دوره عثمانی با خصوصیات معماری منحصر بهفرد خود در بین اماکن دیدنی ترکیه قرار دارند.