آناتولی سرزمین اولین‌های تاریخ جهان

آیا قبلا به صدای آناتولی گوش دادید؟ به آن صدای دل‌نواز که هزاران سال است خاموش نشده‌است. به آن صدایی که حکمت وفضیلت خود را زمزمه کرده و شاهد اسطوره‌ها، افسانه‌ها و داستان‌های هزاران ساله گردیده‌است. صدای دل‌نواز آناتولی بسان لالایی به نوزادان خوانده شده و در سوگ از دست رفته‌گان بر زبان‌ها جاری می‌شود. صدای آناتولی در ترانه‌های محلی ، اشعار، معماها و حماسه‌ها طنین‌انداز می‌شود. آناتولی صدای دل‌نواز خود را با صبر و شکیبایی به گوش کسانی‌ می‌رساند که مشتاق شنیدن‌اش هستند. گاهی با شکیبایی به انتظار کشف اسرار هزاران ساله خود نشسته و گاهی نیز می‌خواهد تا افراد کنجکاو متوجه آن اسرار مقابل چشم همگان و دور از تجمل و خودآرایی شوند. گاهی اوقات ساکت و آرام بوده و گاهی نیز با صدای غرش پر شور آن شگفت‌زده می‌شوید. این صدای رسای آناتولی است. این منطقه جغرافیایی شاهد دوره‌های متفاوتی از تاریخ بوده و صاحب اثراتی از این دوره‌ها است. آناتولی صحنه کوچ‌ها، فتوحات و جنگ‌های حماسی در طول تاریخ بوده‌است. اولین‌های آناتولی با قلعه‌ها، صورها، مساجد، کلیساها، پل‌ها و شهرهای عتیق شایسته تعریف و توصیف است. البته آناتولی نه تنها با آثار تاریخی و باستانی بلکه با فیسلوفان، حکما و عارفان، فرماندهان دلار، هنرمندان و تمدن‌هایی که با اکتشافات خود به تاریخ بشریت جهت بخشیده‌اند، شایسته نقل تاریخچه و حکایات خود است. ما نیز در این برنامه میخواهیم تا در نقل تاریخچه و حکایات شنیدنی این منطقه جغرافیایی کم‌نظیر سهمی داشته باشیم. در این سری برنامه جدید می‌خواهیم تا ضمن تشریح تمدن‌های بیشماری که آناتولی از قرون عتیق میزبان آن‌ها بوده، از اولین‌هایی که از آن اعصار به میراث مانده ولی کمتر کسی موفق به آشنایی با آن‌ها شده‌است، سخن بگوئیم. در این برنامه صدها مرکز مسکونی قدیمی، هزاران تپه فرهنگی و باستانی، دهها هزار بنای یادبود و دیگر آثار ارزشمند و بی‌نظیر در این منطقه جغرافیایی مهم جهان را شناسانده و از اسرار آن‌ها پرده بر خواهیم داشت. هدفمان در برنامه " اولین‌های آناتولی " نقل ویژه‌گی‌های جغرافیایی آناتولی از نظر تاریخی، فرهنگی و تمدن‌های کهن آن و در نتیجه نیز تاریخچه غنی ترکیه می‌باشد.

آیا قبلا نام شخصیت‌های مهم تاریخی مانند طالس، هرودوت، گالن، استرابون، هومر، هیپوداموس و دیوژن را شنیدید؟ به نظر شما کدامیک از این چهرهای برجسته تاریخ بشریت در منطقه جغرافیایی آناتولی به دنیا آمده و یا زیسته‌اند؟ طالس یکی از اولین علمای قرون اولیه، هرودوت پدر تاریخ، گالن یکی از اولین پزشکان تاریخ، استرابون اولین جغرافی‌دان تاریخ، هومر اولین شاعر بزرگ تاریخ ، هیپوداموس پدر طراحی شهری و دیوژن یکی از جالب‌ترین فیسلوفان عهد عتیق و برخی دیگر از چهره‌های سرشناس و مهم دیگر جهان همه و همه در این منطقه جغرافیایی به بشریت خدمت کرده و به تاریخ بشر جهت داده‌اند. اکثرمان نام ژولیوس سزار رهبر سیاسی و نظامی معروف امپراطوری رم را شنیده و جمله معروف او " آمدم، دیدم، فتح کردم " را که در تاریخ به ثبت رسیده، می‌دانیم. ولی اکثرمان نمیدانیم که او این جمله را در شهرستان امروزی زیله از توابع استان توکات واقع در شمال آناتولی ترکیه بر زبان آورده‌است. آناتولی این منطقه جغرافیایی پراحتشام که صحنه اولین‌ها در تاریخ بشر بوده و با دادن امکانات پرورش افکار مهم ،اکتشافات بی‌نظیر و خلق آثار خارق‌العاده آغوش خود را بر روی ده‌ها تمدن بشری گشوده‌است. 

گوبکلی‌تپه که بعنوان قدیمی‌ترین مکان عبادت و رسوم دینی شناخته شده و هنوزهم از اسرار آن پرده برداشته نشده‌است، در منطقه جغرافیایی آناتولی قرار دارد. اولین قرار داد صلح جهان کادش پس از نبرد کادش در آناتولی امضا گردید. اولین شمارش جمعیت جهان در آناتولی انجام گرفت. دو اثر از عجایب هفت گانه جهان در آناتولی قرار دارد. آناتولی میزبان اولین‌های بیشماری از اولین طرح‌های شهرسازی گرفته تا اولین بانک‌های جهان و مراکز درمان در عهد عتیق بوده‌است. زیرا آناتولی یعنی فرهنگ یعنی تمدن. در اینجا این سوال مطرح می‌شود که آیا فرهنگ چیست؟ یک سمفونی، مجسمه و یا تابلوی نقاشی است که به دیوار آویخته می‌شود؟ آیا فرهنگ چیزی است که در زمان حال ساخته می‌شود؟ یا اینکه چیزی است که هم در طول سالیان متمادی تجربه شده و هم در زمان حال بوجود آمده و با انتقال آن به سال‌های بعد به رشد و تعالی بشریت یاری می‌کند؟ بشریت برای اینکه بتواند رشد و توسعه یابد، فرهنگ باید به نسل‌های بعد منتقل شده و سیر تکاملی طی کند. فرهنگ‌ها و تمدن‌ها با درک تمدن‌های قبل از خود و ادغام با ارزش‌های جدید، آن را مجددا تعبیر و تفسیر کرده و با شکل نوین به نسل‌های بعد از خود انتقال می‌دهند. اگر مایل هستید تا رشد فرهنگی بشریت را از عهد نئولیتیک تا به امروز دنبال کنید، تنها منطقه جفرافیایی برای همین منظور آناتولی خواهد بود.

هوری‌ها بعنوان یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های آناتولی نام آنات الهه خود را به سرزمینی که در آن زندگی می‌کردند، داده و به این سرزمین آناتولیا گفتند.

هرودوت پدر تاریخ، استرابن جغرافی‌دان و هومر شاعرمعروف به آناتولی نام آسیای صغیر را دادند. در زبان یونان قدیم " آناتولی " از کلمه‌ای که به معنی طلوع خورشید است، مشتق گردید. آن‌ها از کلمه‌هایی مانند دیار شفق، طلوع اژه و یا آناتولی استفاده کردند.

سومرها، هیتیت‌ها، هاتی‌ها، بابلیان، اورارتوها ، فریقی‌ها، لیدیائی‌ها، ایونی‌ها، رومی‌ها، در این سرزمین زیسته و دول قدرتمند سلجوقی، عثمانی و جمهوری ترکیه حکمرانی کرده‌است. البته تمدن‌ها و دول تاسیس شده در آناتولی تنها محدود به این تعداد نبوده و سخن از تمامی آن‌ها مستلزم زمان طولانی است. آناتولی مهد تمدن‌هایی است که با کشف خط به نگارش تاریخ آغاز کرده، حماسه گیلگمش اولین اثر حماسی ادبیات دوران تمدن باستان را به قلم گرفته، اولین تقویم هجری قمری را نوشته، آباکوس پدر کامپیوتر را اختراع کرده و کشف نزدیک‌ترین رقم به عدد پی در تاریخ بشریت نقش مهمی ایفا کرده‌است. آناتولی سرزمینی است که شاهد تدوین اولین قوانین کتبی، تشکیل اولین دولت سازماندهی شده، اولین اتحاد دموکراتیک و تشکیل اولین مجلس در تاریخ شده‌است. حتی اولین سد جهان که امروزه نیز قابل استفاده است، اولین کانال آبیاری بین‌النهرین و اولین بیمارستان آناتولی در این سرزمین احداث گردید. کلیه کلیساهای مهم مسیحی که اعتقاد بر این است تا روز قیامت نیز پا برجا خواهندبود، در این منطقه جغرافیایی ساخته‌شدند. تمدن‌هایی که در آناتولی رشد و نمو کردند، اساس علوم فلسفه، ادبیات، نجوم شناسی، ریاضیات، طب و مهندسی را در این سرزمین پی‌ریزی کردند. از طالس، مولانا ،هراکلیتوس ، حاجی بکتاش ولی، اسکندر و سزار گرفته تا آلپ‌آرسلان و آتاترک و از فیلسوفان گرفته تا فرمانده‌هان نظامی ارشد و دلاوری که جهان را به زانو در آوردند، همه و همه در این مرز و بوم زیستند. هنرمندان و صنعتگران بیشماری که آثار ارزشمند و بی‌مانندی از خود بجای گذاشتند.    

آناطولی این سرزمین پراحتشام که صاحب میراث ده‌ها تمدن بشری از ادوار بسیار قدیم تا به امروز بوده‌است. این منطقه جغرافیایی بشکلی ساکت و آرام شاهد وقایع مهم تاریخی شده ولی اثراتی پایدار و غیرقابل زودن از خود بجای می‌گذارد. آناطولی جایگاه گام‌های جهش‌گونه در عرصه‌های گوناگون از علم و پزشکی گرفته تا ادبیات، فرهنگ و هنر است. اساس افکار علمی در این منطقه جغرافیایی پی‌ریزی می‌شود، زیرا نام اتم کوچکترین ذره تشکیل دهنده ماده در این منطقه جغرافیایی مطرح گردید. به گفته جواد شاکر کاباآغاچلی معروف به ماهی‌گیر هالی‌کارناس یکی از نویسندگان سرشناس ادبیات ترک، عصر علوم پایه در این سرزمین آغاز می‌شود. در این سری برنامه جدید اولین‌های آناتولی را که اکثرشان در عین‌حال اولین‌های جهان هستند، معرفی خواهیم کرد. در این برنامه از اولین پول ، سسیستم بیمه‌گری ، اولین چرخ‌های دوره عهد عتیق ، اولین شبکه‌های راه‌ها و تعداد بی‌شماری از اولین‌های جهان که در آناتولی کشف و ساخته شده، سخن خواهیم گفت.

در این برنامه با سفر در زمان به تاریخ کهن آناتولی رفته و شاهد وقایع مهمی خواهید شد. به صدای ما گوش دهید به آن صدای رسای آناتولی که هرگز خاموش نمی‌شود. با ما همراه باشید و شاهد کشف اولین‌های آناتولی گردید. با ما گذشته و آینده را به آغوش بکشید.