آیا اپیدمی کرونا و بحران آمریکا، سبب لغزش در محوریت قدرت جهانی خواهد شد؟!

 شیوع ویروس جدید کرونا باعث بروز شوک بزرگی برای کل جهان شده است.

به نظر می رسد این شوک با وقوع تظاهرات سراسری گسترده در ایالات متحده آمریکل عمیق تر شده باشد. به گفته برخی از کارشناسان ، شیوع اپیدمی بیماری کرونا شدیدترین بحرانی است که جامعه جهانی از زمان جنگ جهانی دوم شاهد آن بوده است.

اکنون به ارزیابی جان آجون، پژوهشگر موسسه ستای ترکیه در این خصوص توجه فرمایید.

اگرچه این بحران مربوط به سلامت عمومی جهانی است ، اما توانسته تا مجدداً مباحث مربوط به نظم جهانی را که یكی از مباحث بلند مدت و مهم در عرصه روابط بین المللی است را به منصه ظهور برساند.

برخی پیش بینی می کنند که شیوع این بیماری نظم جهانی جدیدی را تحت رهبری چین در جهان آشکار خواهد کرد. برخی دیگر استدلال می كنند كه این اپیدمی سبب افول تدریحی نقش رهبری رهبری آمریكا در دنیا خواهد شد.

برخی ها نیز می گویند که شیوع نوع جدید ویروس کرونا به جهانی سازی پایان خواهد داد. در این میان گروهی نیز هستند که امیدوارند که وضعیت کنونی دوره جدیدی را برای همکاری جهانی آغاز کند.

اما در کل پیش بینی می شود که شیوع جهانی این بیماری ، ملی گرایی را در مقیاس جهانی تقویت کند ، شبکه های تجارت جهانی را تضعیف نماید و منجر به تغییرات رژیم در کشورهای مختلف شود.

امکان ندارد که سیاست بین المللی تحت تاثیر موج تغییرات جهانی قرار نگیرد. با این حال ، ادعا می شود که همه گیر شدن کرونا ، تحول اساسی در نظم جهانی ایجاد نخواهد کرد. البته این احتمال وجود دارد که این بحران فشارهای شدیدتری را بر روند تحول در نظم کنونی جهانی وارد کند.

 با این حال ، جهان پس از اپیدمی ویروس جدید کرونا جهان نه شاهد ظهور صلح چینی و نه شاهد ظهور صلح آمریکایی نخواهد بود. در مقابل ، هر دو قدرت در رقابت با یکدیگر فرسوده می شوند و فرصت های بیشتری برای شکل گیری نظم جهانی ای متعادل تر به وجود می آید. از همه مهمتر ، بسته به محتوا و دامنه مجادلات ژئوپلیتیکی و اقتصادی بین ایالات متحده و چین ، شخصیت کلی سیستم بین المللی و رقابت ژئوپلیتیکی در زیرسیستم های منطقه ای در دوره جدید متفاوت خواهد بود.

این بحران در مقیاس بین المللی به صورت انقباض در مقیاس جهانی احساس خواهد شد. در این میان روند بهبود اقتصاد جهانی، بسته به زمان پایان شیوع بیماری ادامه خواهد یافت. از طرف دیگر ، رقابت ایالات متحده و چین عواقب ژئوپلیتیکی به همراه خواهد داشت. اتخاذ یک استراتژی مهاجم از سوی ایالات متحده با اتخاذ نگرش سخت گیرانه به چین، منجر به تعمیق مسائل ژئوپلیتیکی و امنیتی در مقیاس آسیا و اقیانوسیه و متنوع تر شدن موضوعات ذیربط با حاکمیت جهانی در قالب عقب نشینی از برخی توافق نامه ها و نهادهای بین المللی خواهد شد.

 ابهامات موجود در محور آسیا و اقیانوسیه با اتخاذ یک استراتژی استقرار جدید از سوی چین  که با هدف با ایجاد تعادل در قبال استراتژی ایالات متحده  صورت خواهد گرفت، بیشتر خواهد شد. در این میان شرایط  ژئوپلوتیک جهانی نیز در نتیجه این رقابت، در ساختاری شکننده تر ظاهر خواهد شد.

همچنین بسیار محتمل است که رقابت شدید میان آمریکا و چین موجب تاثیرپذیری جدی در زیرسیستم های منطقه ای گردد. بنابراین امکان بروز نوسانات ژئوپلیتیکی در اتحادیه اروپا ، روابط کشورها در ماوراء اقیانوس اطلس ، خاورمیانه و آسیای جنوبی بسیار زیاد است. با این وجود ، همه اینها برای اعلام پایان نظم جهانی کنونی کافی نیست.

چگونگی ابجاد تغییرات محتمل به دنبال همه گیری بیماری ویروس کرونا در جهان ، ارتباط مستقیمی با آنچه در ایالات متحده رخ خواهد داد، دارد. خطوط گسلی که با آخرین تظاهرات در این کشور ظهور کرده اند ، رهبری جهانی ایالات متحده را بیشتر تضعیف می کند. با تأثیر کرونا ، پایگاه سیاسی جدیدی شکل گرفته است. اگرچه این زمینه به عنوان تظاهرات ضد نژادپرستی در آمریکا ظهور می یابد ، اما ممکن است به دلایل دیگری در مناطق دیگر نیز ظهور و گسترش یابد.