تایید بخش دریایی خط لوله گاز طبیعی ترک و اثرات زیست محیطی

تحولات در پروژه خط لوله گاز طبیعی ترک که اولین مرحله آن در تاریخ 10 اکتبر سال 2016 به امضا رسید، به سرعت در حال انجام است. در حال حاضر، ارزیابی های مربوط به بخش دریایی این پروژه و اثرات زیست محیطی آن توسط ترکیه انجام گرفته و تایید شد. در این گزارش در مقابل تاثیرات زیست محیطی و اجتماعی به جنبه های مثبت این پروژه نیز جای داده شده است.

خط لوله گاز ترک که از روسیه آغاز شده و از طریق دریای سیاه وارد شهرستان ویزا از توابع استان قیرقلارائلی در ترکیه می شود، گاز طبیعی روسیه را به ترکیه و سپس نیز به اروپا که بزرگترین بازار مصرفی گاز طبیعی است، انتقال خواهد داد. این خط لوله که از طریق دو خط جداگانه انتقال گاز طبیعی را ممکن خواهد ساخت، مشتمل بر دو بخش زمینی و دریایی می باشد. ظرفیت کل این پروژه که احداث بخش دریایی آن در اواخر ماه مه سال 2017  آغاز شد، به میزان 31.5 میلیارد متر مکعب تعیین شده است.

روسیه که یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز طبیعی در جهان است، در نظر دارد با شناسایی راه های استراتژیک انتقال ذخایر خود به بازارهای جهانی، بازارهای مختلف تجارت گاز طبیعی را در دسترس داشته باشد. در این چارچوب پروژه فعلی جریان ترک بخش مهمی از سیاست های انرژی روسیه است که بیشتر از همه در معرض توجه بوده و موجبات ادامه همکاری استراتژیک روسیه با ترکیه را فراهم خواهد کرد.  

پروژه جریان ترک که مزایای قابل توجهی از قبیل تامین امنیت انرژی و تقویت موقعیت ژئوپلیتیک برای ترکیه در بر دارد، به روسیه نیز فرصت لازم برای ادامه صادرات خود با یک شریک تجاری مهم مانند ترکیه را فراهم می کند. در این پروژه ها به وضوح شاهد هستیم که روسیه در کنار داشتن منابع غنی انرژی در جستجوی امنیت تقاضا نیز می باشد.

از سوی دیگر افزایش نیاز به مصرف گاز طبیعی در کشورهایی نظیر ترکیه که در زمینه انرژی به خارج وابسته هستند، بر ارقام واردات این کشورها تاثیر بسیار دارد. با توجه به اینکه ترکیه در سال 2016 بیش از 42 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مصرف کرده است، پیش بینی می شود که مصرف گاز طبیعی در ترکیه طی سال های آینده افزایش فزاینده ای داشته باشد.

در این چارچوب، خط لوله گاز طبیعی جریان ترک با ظرفیت پیش بینی شده خود به عنوان یک پروژه مناسب برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده گاز طبیعی گزینه مهمی است. همچنین این پروژه می تواند به عنوان یک قدم مشخص در جهت تلاش ترکیه برای تبدیل شدن به یک کشور مرکزی در تجارت انرژی ارزیابی گردد.

ترکیه که به دلیل موقعیت جغرافیایی در نزدیکی منابع انرژی قرار دارد، در حالی که میزبان گذرگاههای انتقال انرژی است، با خطوط لوله گاز طبیعی در حال احداث نیز در حال تبدیل شدن به مرکز جهانی انرژی است. بنابراین، هدف ترکیه در راه تبدیل شدن به یک کشور مرکزی در تجارت انرژی، باعث جدی تر شدن و معنی دارتر شدن این پروژه ها در بازار انرژی جهانی می شود.

البته، در راه نیل به این هدف نیز نباید اهمیت همکاری پایدار با بازیگران اصلی انرژی را فراموش کرد. برای مثال، روابط روسیه و ترکیه تنها در سایه خط لوله جریان ترک به این مرحله نرسیده است. امضای قرارداد خرید گاز طبیعی در سال 1997

بین ترکیه و روسیه و در ادامه آن احداث خط لوله گاز طبیعی آبی باعث شد تا روابط دو کشور در زمینه انرژی از ریشه و تاریخی طولانی برخوردار شود. از سوی دیگر، امضای پروژه نیروگاه هسته ای آک کویو در سال 2010 باعث شد تا روابط انرژی بین ترکیه و روسیه در ساحه ای غیر از خرید گاز طبیعی نیز توسعه یابد.

بطور خلاصه می توان گفت که تحولات در پروژه جریان ترک با تأیید ارزیابی های مربوط به بخش دریایی این پروژه و اثرات زیست محیطی آن ادامه می یابد. در این روند، ترکیه نیز که در میان بزرگترین تامین کنندگان و تقاضا کنندگان انرژی قرار دارد باید از فرصت هایی که می تواند در محدوده این پروژه حاصل شود و ترکیه را تبدیل به مرکز انرژی نماید، استفاده کند.

ترکیه می تواند هم در زمینه تنوع منابع انرژی و هم از نظر تنوع بازار های مصرف این فرصت ها را به مزایای دراز مدت با سرمایه گذاری هایی که برای بازار انرژی در نظر گرفته شده، تبدیل کند. در نتیجه این امر موقعیت استراتژیک ترکیه در بازار انرژی بیشتر تقویت خواهد شد و در جهت تبدیل شدن به یک مرکز تجارت انرژی با گامهای مطمئن به پیش خواهد رفت.