خاورمیانه از دیدگاه ترکیه - چهارمین دور مذاکرات سوریه در ژنو

چهارمین دور مذاکرات سوریه  که در 23 ام فوریه در شهر ژنو سوئیس آغاز شد، چند روز پیش به پایان رسید. استفان د میستورا نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه از طرفین برای شرکت در 5 امین دور مذاکرات به ژنو دعوت خواهد کرد. میستورا در آخرین روز چهارمین دور مذاکرات با هیئت مخالفین، هیئت رژیم اسد و گروههایی که با نزدیکی به حکومتهای قاهره و مسکو شناخته می شوند، مذاکرات جداگانه ای انجام داد.

در 4 امین دور مذاکرات نتایج قطعی حاصل نشد فقط مذاکرات این بار مثبت تر بود. برای اولین بار در رابطه با گذر سیاسی و آینده سوریه مذاکراتی انجام گرفت. تحقق موضوعات سیاسی بشکلی سالم، مستلزم انجام امور فوری در روند آتی می باشد. تمامی طرفین باید ضروریات آتش بس را بجای آورده، یاریهای انسانی را به غیرنظامیان تحت محاصره رسانده، محکومین سیاسی آزاد گذاشته شده و سازمانهای تروریستی پ ک ک/ پ ی د/ی پ گ، داعش و جبهه النصره را از دیگر گروهها جدا کرد. در اصل در متن توافقی که قبلا در اجلاس آستانه بین ترکیه، ایران و روسیه به امضا رسید، به تحقق درخواستهای پ ک ک/ ی پ گ چنان استقلال، فدراسیون دموکراتیک و سایره در شمال سوریه اجازه داده نشده است.

می دانیم که ی پ گ شاخه پ ک ک در شمال سوریه بوده و قریب 90 درصد نیروهای دموکراتیک سوریه را عناصر ی پ گ تشکیل می دهد. پرونده ی پ گ در خصوص موارد نقض حقوق بشر بسیار قطور می باشد. کمااینکه در نتیجه حملات ی پ گ به مراکز مسکونی ترکمنان، سنی ها،اعراب و اکراد در تل ابیاد در شمال شهر رقه صدها هزار نفر وادار به کوچ شدند. برای همین پ ی د – ی پ گ باید بالفور از شرق فرات عقب نشینی و از استقرار دراز مدت در این منطقه جلوگیری بشود. انتظار داریم که جامعه بین المللی نیز در مقابل جرائم ی پ گ که در حکم نقض مواد جای گرفته در قرارداد ژنو و دادگاه بین المللی جزا در رابطه با حقوق بشر می باشد، سکوت خود را بشکند.

ترکمنان سوریه در چهارمین دور مذاکرات ژنو مجلس ترکمن سوریه را تمثیل کردند. ترکمنان بعنوان کیک از جوامع قدیمی سوریه و خاورمیانه، خواهان یاری به تاسیس یک سوریه دموکراتیک، لائیک و مدرن می باشند. ترکمنان از تمامیت ارضی و تاسیس هر چه زودتر صلح در سوریه جانبداری می کند.

برای دستیابی مذاکرات صلح به یک نتیجه سالم، باید از یک سو طرفین به مذاکرات ادامه داده و از سوی دیگر نیز یک قانون اساسی که تمامیت ارضی و استقلال سوریه را تضمین بکند، تدوین بشود. قانون اساسی مذکور می تواند از سوی یک مجلس بنیانگذار متشکل از اعضای مساوی رژیم و مخالفین که در مذاکرات ژنو و آستانه شرکت جستند، بقلم گرفته شود. باید از سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب برای شرکت در مذاکرات دعوت بعمل آورده شود. هر دو نهاد بین المللی نیز به نتیجه گیری از اشتراک موثر در روند صلح یاری خواهند کرد.

در روند آتی نباید در آینده سوریه به عناصری که با سازمانهای قومی، دینی و تروریستی مشابه پیوندی داشته باشند، جای داده شود. باید در راستای تاسیس یک سیستم حقوقی لائیک و دموکراتیک، فعالیتهایی در سطح کشور انجام بگیرد. تساوی حقوق بین زنان و مردان در قانون اساسی تامین شده و احکام مربوط به حراست از حقوق کودکان در قانون اساسی تضمین بشود.

حکومت جدیدی که در سوریه تشکیل خواهد یافت، باید با قراردادهای حقوق بشر سازمان ملل طرف بوده و مکانیزمهای ناشی از این قراردادها را قبول بکند. بازگشت به موقعیت مارس سال 2011 از نظرحقوق فردی چنان حقوق شخصی و مالکیت و حراست از این حقوق نافع خواهد بود. با بازگشت به موقعیت 2011 در حقوق شخصی، می توان بازگشت سوریها به خانه خود را که مجبور به کوچ و یا تغییر مکان در داخل کشور و بین کشورها شده اند، تامین کرد. این هم از نظر صلح داخلی و هم از نظر تقویت بافت یک دولت مبنتی بر حقوق لائیک و دموکراتیک سوریه حائز اهمیت می باشد.

نباید به هیچ گروه قومی، دینی و مشابه جدیدالتاسیس، تنها حقوق منحصر به آن گروه را شناخت. همه باید در مقابل قانون مساوی باشند. اگر دادن برخی حقوق خاص پیش بینی بشود، باید این حقوق به شکل مساوی به تمامی گروههای موجود در ملت شناخته شود. دادن موقعیت اقلیت به تمامی گروههای قومی در کشور از نظر سلامتی رژیم جدید و حقوق بشر جهانی گام صحیحی خواهد بود. تامین تمامی امکانات برای حراست از دین گروههای اقلیت و توسعه حقوق آنها نیز از نظر تقویت بافت جدید اهمیت فراوانی دارد.