گزیده هایی از ترکیه- استانبول

عزیزان استانبول با میراث فرهنگی غنی اش یکی از شهرهای مطرح در سطح جهان و یک مرکز توریستی جذاب می باشد. جغرافیای بی نظیر استانبول که از شمال به دریای سیاه و از جنوب به دریای مرمره ختم می شود، با طبیعت زیبایش نیز جلب دقت می کند. قدمت استانبول تا ٤۰۰ هزار سال قبل از میلاد می رسد. در قرن هفتم قبل از میلاد یک مرکز مسکونی با نام قلعه دوکن در کادی کوی تاسیس شده و در نقطه مقابل آن درست در جایی که کاخ توپکاپی قرار دارد، شهری به نام بیزانتیون درست شده است. در مورد این شهر تا دوران روم باستان اطلاعات چندانی در دست نیست. کونستانتینوس امپراطور روم در سال ۳۳۰ با مرمت شهر آن را با معابد و میادین زیبایی بخشید. و با ساهتن سورهایی در اطراف آن به عنوان پایتخت اعلام کرد. در تاریخ این شهر تقسیم آن به سال ۳۹٥ از سوی امپراطوری روم اهمیت بسیاری دارد. شهر بیزانتیون که پایتخت امپراطوری روم شرقی بود بعدها به یاد کونستانتینوس، کونستانتینوپولیس نامیده شد.

بدون شک شبه جزیره تاریخی بیشتر از دیگر مراکز توریستی استانبول توجه توریست ها را به خود جلب می کند. بناهای تاریخی چون کاخ توپکاپی، ایاصوفیه، سلطان احمد، بازار سرپوشیده و شهرستان امین اونو در این شبه جزیره جای گرفته است. میدان تاریخی سلطان احمد با بنای هیپودروم که ساخت آن از سوی Septimius Severus امپراطور روم آغاز شده و از سوی Konstantinos به پایان رسید معروف است. این بنا که امروزه اثری از آن باقی نمانده با سنگ های تراشیده و مجسمه ها تزئین شده بود. دیکیلی تاش که در سال ۳۹۰ از سوی Teodosius اول از مصر آورده شده بود، ۱۸.٥٤ متر ارتفاع داشت. بر روی این سنگ نیز داستان پیروزهای های Tutmosis دوم حکمدار مصر حک شده بود. ستون بافته شده در کنار این این بنا در قرن دهم از سوی Konstantinus هفتم ساخته شده است. در گذشته این ستون با لوح های برنزی که داستان ظفرهای باسیل اول را روایت می کرد پوشیده بود ولی امروزه از انها اثری باقی نمانده است. ستون بافته شده جای گرفته در بین این دو بنای یادبود در سال ۳٦۰ از سوی Konstntinos اول از معلبد دلفی آورده شده است. این ستون با بافته شدن سه فیگور مار ساخته شده است.
در چمبرلی تاش که در تاریخ Forum Constantin نام داشته و امروزه بر روی یکی از هفت تپه استانبول جای دارد، ستونی که در سال ۳۲۸ از سوی Konstntinos اول از معبد آپوللون در رم آورده شده جای دارد. بر قسمت بالایی ستون مجسمه آپوللون به صورت خدای آفتاب جای گرفته بود. بخش بالایی ستون که فرو ریخته است در دوران عثمانی بارها مرمت شده بود. آخرین بار نیز مصطفی دوم در سال ۱۷۰۰ ستون مذکور را که در یک آتش سوزی خراب شده بود بازسازی کرده بود و از آن پس به این ستون نام چمبرلی تاش داده شد. علاوه بر این ستون Arkadius، ستون Gotlar و ستون Markianus که به سنگ دختر شهرت دارد، از جمله بناهای یادبود استانبول هستند.

استانبول شمار زیادی مسجد تاریخی دارد. ولی از بین مهمترین آنها می توان مسجد سلطان احمد، ایاصوفیه و سلیمیه را نام برد. با احتشام ترین بنای متعلق به دوران بیزانش ایاصوفیه است. Hagia Sophia که به معنای حکمت مقدس است بر روی یک بنای کلیسا بین سالهای ٥۳۲ تا ٥۳۷ از سوی İustinianos ساخته شده است. ارتفاع ایاصوفیه که یکی از زیباترین نمونه های بازلیکای گنبددار است، ٥٥.٦ متر می باشد. این مسجد منبع الهامی برای اکثر مساجد دوران عثمانی بوده و ترکیبی از هنر شرق و غرب به شمار می رود. این اثر در بین مهمترین بناهای تاریخ معماری جهان است که تا به امروز باقی مانده است جای دارد. در داخل ایاصوفیه نیز شمار زیادی موزائیک و نقاشی دیواری وجود دارد که بهخوبی محافظت شده اند. از بین انها می توان به فرشته Serafim، موزائیک هایی با موضوع حضرت عیسی و مریم مقدس اشاره کرد که توجه توریست ها را به خود جلب میکند.
پس از اینکه استانبول تحت حاکمیت عثمانیان درآمد، ایاصوفیه تبدیل به مسجد شده و در دوران های مختلف به آن چهار مناره و در داخل آن محفل پادشاه و کتابخانه سلطان محمود اول علاوه گردید. محل عبادت مسجد نیز با آیه هایی تزئین شد. عثمانیان ایاصوفیه را مکانی مقدس می شمردند. به همین علت نیز در صحن آن آرامگاه های سلطان سلیم دوم، مراد سوم، محمد سوم و مصطفی اول جای دارد. چشمه سلطان احمد سوم در کنار ایاصوفیه نیز در نیمه اول قرن هجدهم ساخته شده است.

مسجد سلطان احمد یکی از معروف ترین آثار هنر ترک- اسلام در نیمه اول قرن هفدهم به دستور احمد اول پادشاه عثمانی و از سوی صدفکار محمد آقا ساخته شده است. به علت تزئین این مسجد با چینی های ازنیک آبی، سبز و سفید رنگ و نیز استفاده از قلم آبی رنگ در گنبدهایش به مسجد آبی نیز معروف است. تزئین داخل مسجد با بیشاز ۲۰ هزار قطعه چینی ارزش هنری این بنا را افزایش داده است. چینی های داخل مسجد طرح های سنتی داشته و در بخش های دیگر از موتیف های با احتشام گل و میوه استفاده شده است. اکثر خطاطی های بی نظیر آیه های قرآن از سوی سید قاسم قباری خلق شده است. مسجد سلطان احمد علاوه براتمسفر سحرانگیزش با شش مناره اش نیز جلب دقت می کند. چهار مناره مسجد در گوشه های مسجد جای گرفته و دو مناره نیز در حیاط مسجد واقع است. بخش داخل مسجد که با رواق هایی احاطه شده با ۳۰ گنبد بر روی ۲٦ ستون پوشیده شده است. این مسجد بخشی از مجتمع متشکل از آرامگاه سلطان احمد اول، مدرسه، عمارت، دارالشفا و بازار می باشد.

از بین مهمترین بازارهای استانبول می توان بازار صحافان، مسگران و بازار مصر را نام برد که در پشت مسجد یئنی یا تازه در امین اونو واقع هستند. قدمت بازار مصر به نیمه دوم قرن هفدهم میلادی می رسد. در نزدیک به ۱۰۰ مغازه موجود در این بازار که با سنگ تراشیده و آجر ساخته شده است، ادویه جات، گل ها و حیوانات خانگی به فروش می رسد. بازار سرپوشیده در منطقه بین سربالایی محمود پاشا و مسجد بایزید واقع است. کار ساخت این مسجد در قرن پانزدهم آغاز شده است. این بنا به علت خسارت هایی که در آتش سوزی های سالهای بعد دید ،بازها مرمت گشت. در بازار سرپوشیده استانبول نزدیک به ۳ هزار مغازه و ٦۰ راسته وجود دارد.