گزیده هایی از ترکیه- آناتولی مرکزی

در منطقه آناتولی مرکزی ترکیه به جز استان های مهمی چون آنکارا، قونیه و نئوشهیر مراکز توریستی قابل توجه متعددی وجود دارد. اگر به ترتیب از شرق تا غرب منطقه نام مناطق توریستی که در سالهای اخیر نیز توجه گردشگران را به خود جلب می کند را بشماریم می توانیم اسکی شهیر- آنکارا- کریک قلعه-یوزگات- قیصریه را نام ببریم که هم از نظر زیبایهای طبیعی و هم ارزشهای فرهنگی مشهور هستند. در این منطقه آب و هوای استپ حاکم است. به علت کم بودن مناطق جنگلی و پوشش گیاهی ساختار اقتصادی منطقه نیز متناسب با این اقلیم استپ رشد کرده است.

در استان اسکی شهیر مناطق متعلق به تمدن فریقی توجه توریست ها را در سالهای اخیر به خود جلب کرده است. از بین اینها منطقه باستانی و طبیعی دره فریق یازیلی کایا مورد حفاظت قرار گرفته است. علاوه بر این منطقه باستانی Pessinus در شهرستان سویری حصار یکی از مراکز دیدنی و مهم از نظر تاریخی و دینی است. همچنین مکان های دیدنی Justinianopolis و Satranus نیز هر ساله میزبان شمار زیادی از گردشگران است. در شهرستان سید غازی نیز آثار متعلق به دوران بیزانس، سلجوقی و عثمانی مورد علاقه توریست ها می باشد. در این منطقه شمار زیادی آبگرم شفابخش نیز وجود دارد. همچنین پارک ها و مناطق ویژه پیک نیک نیز فرصت استراحت و تفریح برای مردم شهر و کسانیکه از شهرهای دیگر سفر می کنند فراهم می کند. از بین این اماکن می توان Şoförler Çeşmesi، حاصیرجا، کاراتاش، شلاله کالاباک و بادملیک را نام برد.

در کریک قلعه به آثاری از تمدن های هیتیت، فریقی، پرس و تمدن روم می توان برخورد. از این نظر شهرستان حسن دده از نظر کشت و پرورش انگور و نیز تولید شراب حائز اهمیت می باشد. در این شهر می توان از تپه های باستانی، آرامگاه ها و مساجد تاریخی دیدن کرد. موزه صنایع اسلحه که در بنیه صنعت ماشین و شیمی کار می کند، یکی از مراکز قابل توجه توریست های داخلی می باشد. در این موزه سلاح های مختلفی از قرن چهاردهم تاکنون در معرض نمایش گذاشته شده است. شهر باستانی کوزلو در نزدیکی شهرستان سولاک یورت و قبرستان های تاریخی جریت قلعه کایا در شهرستان کسکین از جمله اماکن دیدنی هستند. پل چشنی گیر که از سوی سلجوقیان بر روی رود قیزیل ایرماق ساخته شده، بعدها از سوی معمار سینان مرمت گشته است.

قیصریه که نام خود را از امپراطور روم گرفته است، با آثار تاریخی و فرهنگی ارزشمندی که دارد یکی از مراکز مهم توریستی در منطقه به شمار می رود. قلعه شهر، مجتمع هوآند خاتون، موزه های باستان شناسی و مردم شناسی، مجسد اولو، مساجد کوللو و کورشونلو و دونر گنبد از جمله اماکن دیدنی شهر هستند. همچنین شهر باستانی کانش در کول تپه یک مرکز تجاری مهم با ٤ هزار سال قدمت است. کتیبه های یافت شده در این منطقه با خط میخی در موزه های قیصریه و آنکارا نگهداری می شوند.
قیصریه زمانی مرکز سلجوقیان آناتولی بوده است. به همین علت نیز آثار تاریخی بسیاری ازآن دوران باقی مانده است. یکی از اینها مسجد اولو است که در قرن دوازدهم از سوی خان نشینی دانشمندلی ساخته شده است. در مورد تاریخ دقیق ساخت این بنا اطلاعی در دست نمی باشد. بر اساس کتیبه ای که ورودی این مسجد قرار دارد این بنا در سال ۱۲۰٥ از سوی مظفرالدین محمود بن یاغی باسان بازسازی شده است. یکی از عناصر قابل توجه بنا هنر تزئین سنگ کاری منبر مسجد در دیوار جنوبی آن است. همچنین مناره چینی کاری مسجد در جبهه جنوبی نیز نمونه ای زیبا از هنر معماری آن دوران به شمار می رود.
یکی از آثار دیگر متعلق به دوران خان نشینی دانشمندلی در شهر مسجد کوللوک است. چنین تخمین زده می شود که همزمان با مسجد اولو ساخته شده است. این مسجد از سوی آتسوز التی خاتون دختر مظفرالدین محمود مرمت شده و پس از زمین لرزه ای در قرن چهاردهم از سوی کوللک شمس الدین بازسازی شده است. به همین علت نیز در بین مردم مسجد کوللوک نام گرفته است. قبل از هر چیز هنر چینی کاری محراب این مسجد نمونه ای زیبا از معماری منطقه را به نمایش می گذارد.
این اثر تنها نمونه محراب چینی کاری شده قیصریه می باشد که احتمالا متعلق به قرن سیزدهم است. محراب مسجد که داخل طاقچه ای مشتطیلی جای گرفته با استفاده از هنر چینی و موزائیک تزئین شده است. در چینی های محراب از رنگ های فیروزه ای و بنفش استفاده شده است.
در قیصریه شمار زیادی گنبد متعلق به دوران سلجوقی آناتولی وجود دارد. گند ماهپری هونات خاتون همسر علاالدین کیقباد و دونر گنبد از مهمترین آنها هستند. دونر گنبد با موتیف ها و تزئیناتش بنای قابل توجه است. این بنا بر روی مسیر قیصریه – تالاس قرار دارد. کل بنا از سنگ های تراشیده ساخته شده و بر روی پایه ای مربعی شکل و به صورت دوازده ضلعی طراحی شده که آرمگاه یادبود می باشد. امروزه تزئینات درب شمالی دونر گنبد تخریب شده است. در این بخش فیگور یک عقاب دو سر که بین دو فیگور پارس بالدار با سر انسان جای گرفته به چشم می خورد. بر روی کتبیه ای دو سطری در بالای این فیگور چنین نوشته شده است: این بنا برای شاه جهان خاتون ساخته شده است.
کاروانسرای سلطان در مسیر قیصریه-سیواس از نمونه های مطرح معماری سلجوقی می باشد. علاوه بر این کاروانسرای کاراتای در مسیر بنیان که در سالهای اخیر مرمت شده و مدرسه صاحبیه در مرکز شهر که یادگار صاحب آتا وزیر معروف سلجوقی می باشد ،از جمله اماکن فرهنگی قابل توجه هستند.

یوزگات به علت نزدیکی به هاتتوشاش پایتخت دولت هیتیت به یکی از مراکز توریستی قابل توجه تبدیل شده است. خرابه های کرکنز، بویوک نفس، جسکا، شهر زیرزمینی و تپه باستانی آلیشار از جمله اماکن دیدنی یوزگات هستند. موزه اتنوگرافی نظام اوغلو و موزه باستان شناسی قارصلی اوغلو نیز از مهمترین موزه های شهر به شمار می روند. از بین آثار معماری ترک می توان به مسجد چاپان اوغلو و مسجد باش چاووش اشاره کرد.