داعش و استراتژی اوباما در مبارزه با آن

۵۳ درصد از آمریکائیان بر این باور هستند که استراتژی اوباما در مورد داعش موثر نخواهد بود

132284
داعش و استراتژی اوباما در مبارزه با آن

ترکیه و جهان از دیدگاه کارشناسان – ۹۰
این روزها داعش تبدیل به موضوعی داغ برای همه جهان شده است و همه در مورد اینکه چگونه می توانند از بلای داعش نجات یابند، به بحث و گفتگو می پردازند. افکار عمومی جهان از شرق گرفته تا غرب و از جهان اسلام گرفته تا اروپا به ارزیابی موضوع داعش می پردازند. تا حدی که اجلاس گذشته ناتو که در ایالت ولز انگلستان ترتیب یافت، بر محور داعش متمرکز بود. در پی اجلاس ناتو، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا نیز به ارائه توضیحات در مورد استراتژی مبارزه با داعش در ۴ مرحله پرداخت. همچنین در این چارچوب، کشورهایی که اکثر جمعیت آن را مسلمانان سنی تشکیل می دهند، جهت تشکیل ائتلاف علیه داعش اقدام به برگزاری نشستی در جده کردند. در پایان این نشست، در حمایت از استراتژی ۴ مرحله ای اوباما در مبارزه با داعش متنی به امضا رسید.
از این استراتژی، چنین برمی آید که نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا و نیز نیروهای ائتلافی با بمباران مواضع داعش، سعی در امحاء قدرت نظامی آن خواهند کرد. همزمان با این بمبارانها، نیروی زمینی موجود در عراق و سوریه نیز به مواضع داعش حمله خواهند کرد. در طول این روند برای جلوگیری از پیوستن اعضای جدید به داعش، بر شدت کنترلهای مرزی افزوده خواهد شد. همچنین برای حمایت از اقشار متضرر به کشورهای مربوطه کمک اقتصادی خواهد شد. به مهاجرین و سایر گروههایی که در تنگنا قرار دارند نیز کمک مالی خواهد شد.
این استراتژی که بر روی کاغذ و در حالت رسمی بسیار مطلوب دیده می شود، از همان ابتدا با مشکلات بسیاری مواجه شده است. بعنوان مثال ترددها و اعتراضهای کشورهایی که انتظار می رفت در این ائتلاف شرکت کنند، آغاز شد. آلمان اعلام کرد که در عملیات زمینی شرکت نخواهد کرد. ترکیه متن امضا شده در نشست جده را امضا نکرد. بسیاری از روشنفکران و متخصصین منطقه ای بر این باورند که استراتژی اوباما دارای خلاء های بسیاری است. بر اساس نظرسنجی بعمل آمده از سوی موسسه پی. ای. دابلیو، ۵۳ درصد از آمریکائیان بر این باور هستند که استراتژی اوباما در مورد داعش موثر نخواهد بود. بویژه در رابطه با اینکه این استراتژی از سوی چه کسانی و چگونه اجرا خواهد شد، اطلاعات دقیقی در دست نیست. کدامیک از کشورها در عملیات هوایی و زمینی شرکت خواهند کرد؟ هزینه این عملیاتها از سوی چه کسی تامین خواهد شد؟ آیا این استراتژی موثر واقع خواهد شد یا نه؟ همه و همه سوالاتی هستند که افکار عمومی جهان را بخود مشغول کرده اند. علاوه بر همه اینها این سوال بسیار مهم نیز مطرح است که مبارزه با داعش در معنی واقعی کلمه تا چه حد واقعی و موثر خواهد بود؟


 ارزیابی های پروفسور دکتر رمضان گؤزن عضو هیات علمی رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه مرمره در رابطه با داعش و استراتژی اوباما در مبارزه با آن:

استراتژی اوباما، یک نقص و یک مشکل دارد. مشکل اصلی این است که از بین بردن یک ساختار تروریستی از طریق یک نیروی نظامی و مقابله به مثل با آن، امکانپذیر نیست. انجام عملیات هوایی و زمینی برای از بین بردن تروریستهای داعش تنها باعث افزایش خشونت در سطح منطقه می شود. حتی باعث افزایش واکنشها در برابر این امر شده و محبوبیت داعش را در منطقه بالا برده و تعداد کسانی را که درصدد پیوستن به آن هستند، افزایش می دهد.
نقص این استراتژی نیز این است که بدنبال از بین بردن منشاء و منابع اصلی داعش نمی باشد. این استراتژی بجای از بین بردن منابعی که داعش از آن تغذیه می کند، بر روی از بین بردن سمپتومها و نتایج آن متمرکز شده است. بعبارت دیگر این استراتژی بجای خشک کردن باتلاقی که محل تغذیه و پرورش پشه هاست، تنها به کشتن پشه ها اکتفا می کند.
چرا که مساله داعش، علت نیست، بلکه نتیجه است. داعش در واقع نتیجه سیاستهای ناموفق غرب و کشورهای اسلامی در منطقه و نیز سیاستهای بین المللی غلطی است که در عراق و سوریه در حال اجراست . دلیل بوجود آمدن داعش خلاء قدرت سیاسی است که از سال ۱۹۹۰ در عراق و از سال ۲۰۱۱ در سوریه بوجود آمد. داعش در نتیجه سقوط اقتدار مرکزی در عراق بدلیل اشغال این کشور از سوی ایالات متحده آمریکا و در سوریه بدلیل اختلافات داخلی بوجود آمد و قدرت گرفت. اگر اقتدار دولتی کشورهای عراق و سوریه - هر چند که بدلیل دیکتاتور بودنشان آنها را تصویب نمی کنیم، به موجودیت خود ادامه می دادند - و یا اگر جای اقتدارهای ظالم و دیکتاتور این کشورها، اقتدارهایی مشروع بر سر کار می آمد، سازمانهایی همچون داعش نیز بوجود نمی آمدند و گسترش پیدا نمی کردند.
در بوجود آمدن خلاء قدرت در عراق و سوریه و در نتیجه پیدایش سازمانی به اسم داعش، کشورهای غربی و نیز کشورهای منطقه دارای سهم بسزایی هستند. بعنوان مثال همه می دانیم که جنگجویانی که از کشورهای غربی به منطقه آمدند، در بوجود آمدن داعش به سال ۲۰۱۳ بسیار موثر هستند. همه می دانیم که مسلمانان سلفی افراط گرای کشورهای غربی و در راس لندن، پاریس، آمریکا و آلمان با مهاجرت به منطقه سبب بوجود آمدن و قوت گرفتن سازمان داعش شده اند.
حال این سوال مطرح است که این جوانانی که بر اساس سیستم آموزشی غرب، آموزشی مدرن و غرب گونه دریافت کرده اند، در بطن جامعه غرب بزرگ شده و تربیت یافته اند، چرا به سازمانهایی همچون داعش می پیوندند؟ اگر همه اینها یک عملیات اطلاعاتی و امنیتی برنامه ریزی شده از سوی غرب نمی باشد و یا اگر پیوستن به داعش با راهنمایی کشورهای غربی صورت نگرفته است، آن وقت چطور شده است که سیستم غرب یک چنین جوانانی را پرورش داده است؟ اگر از این نقطه نظر نگاه کنیم، داعش در واقع یک مساله و بحران بسیار عمیق برای غرب می باشد.
از طرف دیگر کشورهای اسلامی و فرهنگ این کشورها، چطور توانسته اند انسانهایی را پرورش و تربیت کنند که طرز فکر و اندیشه آنها با فرهنگ اصیل اسلامی در تضاد می باشد؟ آموزه های اسلامی و طرز فکر اسلامی چطور توانسته است، منبع و منشاء این چنین طرز فکرهایی باشد؟ بویژه باید این موضوع مورد بررسی قرار گیرد که طرز فکر تروریست گونه سلفی که طرفدار خشونت می باشد، چطور توانسته است به اسلام که مدافع صلح و برادری می باشد، ربط داده شود. اگر فعالیتها و اقدامات داعش ربطی به اسلام ندارد، پس چطور شده است که داعش بعنوان یک گروه اسلامی مطرح شده و یک چنین وجهه ای از خود بجای گذارده است.
بطور خلاصه چیزی که واضح و مبرهن است، این است که با داعش باید مبارزه شود. اما این کار هم باید با استفاده از روشهای درست و هم از طریق مبارزه با منشاء و منبع مشکل صورت گیرد. و مهمترین نکته اینکه، همه کشورها و در راس کشورهای عضو ائتلاف مبارزه با داعش باید قبل از هر چیز یک خود انتقادی بسیار جامعی بعمل آورند. همچنین روابط بین کشورهای اسلامی با کشورهای غربی که از اوایل سده ۲۰ تا به امروز بطور کامل بی ثبات می باشد، باید در طول این روند مورد بازنگری قرار گیرد. بازخوانی سیستم مدرن جهانی و تاریخ ۵۰۰ ساله کشورهای اسلامی در داخل این سیستم مدرن نیز بسیار مفید خواهد بود. این بازخوانی نشان خواهد داد که بروز مسایل و مشکلاتی همچون داعش در واقع ریشه در اعتلاء و گسترش فرهنگ غربی و نزول تمدن اسلامی دارد.


برچسب ها:

خبرهای مرتبط