برنامه ویژه نوزدهم ماه می روز یاد از آتاترک و عید ورزش و جوانان

برنامه ویژه نوزدهم ماه می روز یاد از آتاترک و عید ورزش و جوانان
۱۹.۰۵.۲۰۱۵
کتاب " نطق " اثر مصطفی کمال آتاترک بنیانگذار جمهوری ترکیه که در آن مبارزه رهایی بخش ملی بازگو گردیده، با جمله " روز نوزدهم ماه می سال ۱۹۱۹ پا به سامسون نهادم " آغاز می شود. روز نوزدهم ماه می سال ۱۹۱۹، روز آغاز عملی جنگ رهایی بخش ملی ترک است. نوزدهم ماه می سال ۱۹۱۹ روزی است که جنگ رهایی بخش ملی عملا آغاز شد. نوزدهم می سال ۱۹۱۹ روز آغاز مقاومت ملت ترکیه به رهبری مصطفی کمال آتاترک برای کسب استقلال ملی است. این تاریخ در عین حال سر آغاز تاسیس دولت جدید، لائیک، معاصر و متکی بر حاکمیت ملی جمهوری ترکیه است.
در حالیکه به موجودیت دولت عثمانی که بعلت شکست آلمان هم پیمان اش در جنگ جهانی اول مغلوب تلقی شده بود، پایان داده می شد، آناطولی نیز بطور پی در پی در معرض حملات نیروهای دشمن قرار می گرفت. بموجب قرارداد آتش بس موندروس که روز سی ام اکتبر سال ۱۹۱۸ مابین دولت عثمانی و ایالات متحد آمریکا امضا گردید، نیروهای نظامی متعلق به دول ائتلافی آغاز به اشغال آناطولی نمودند. یکی دیگر از مفاد این قرار داد در ارتباط با از هم پاشیده شدن نیروهای عثمانی بود. این به معنی نابود سازی حاکمیت و استقلال ملت ترک بود. مصطفی کمال از این تصمیم سرباز زده و سلاح ها و مهمات متعلق به سپاه تحت فرماندهی خود را تسلیم افراد مطمئنی نمود. روز سیزدهم نوامبر سال ۱۹۱۸ که مصطفی کمال آتاترک بطور مخفیانه وارد استانبول گردید، کشتی های متعلق به دول دشمن نیز وارد استانبول شده و شهر را به تصرف خود در آوردند. مصطفی کمال در صدد عزیمت به آناطولی و آغاز مبارزه بر علیه دشمن بود. اشغال آناطولی از سوی نیروهای دشمن نیز کاسه صبر مردم را لبریز کرده بود. به همین علت میهن دوستان تحت عنوان " قوای ملیه " به تشکیل نیروهای مقاومت آغاز نمودند. مصطفی کمال آتاترک نیز می خواست که به آناطولی رفته و در مبارزه ای که قرار بود بر علیه دشمن آغاز گردد در صف نخست جای گیرد
سامسون یکی از مناطق مهم برای نیروهای اشغالگر بود. این شهر از نظر استرتژیکی حائز اهمیت فراوانی بوده و با اطمینان ترین و راحت ترین دری بود که از دریای سیاه به آناطولی مرکزی باز می شد. ورود یک واحد نظامی انگلیسی به سامسون موجب واکنش مردم گردیده بود.علاوتا ترکها با یونانیان نیز که رفتار تهاجمی و خصمانه ای داشتند، درگیر می شدند. کمیسریای عالی انگلستان که از این وضعیت ناراحت و ناخشنود بود،از پادشاه خواستار گردید تا به نا آرامی ها و تشنجات در سامسون و اطراف آن پایان دهد. حکومت عثمانی برای ممانعت از این تشنجات و نا آرامی ها، مصطفی کمال را که بازرس ارتش نهم بود به این وظیفه مهم منصوب داشت. وظیفه مصطفی کمال برقراری آرامش داخلی در سامسون و اطراف آن، جمع آوری سلاح ها و مهمات، ممانعت از توزیع سلاح بین مردم و پایان بخشی به موجودیت نهادها و سازمانهای ذی ربط با این امر بود. این وظیفه برای مصطفی کمال آتاترک که در جستجوی طرق راه یابی به آناطولی بود، فرصت بزرگی بشمار می رفت. مصطفی کمال که روز شانزدهم می سال ۱۹۱۹، با افسران اش از استانبول بسوی سامسون حرکت کرد، روز نوزدهم ماه می سال ۱۹۱۹ وارد سامسون گردید.
مصطفی کمال در لحظه ای که امیدها در کشور به یاس مبدل می شد، به همراه کسانی که می گقتند " برای ملت ترک بجای زندگی در اسارت و وابسته به دیگران، مرگ بهتر است " پا به سامسون نهاد. روز آغاز جنگ استقلال نقطه عطفی در تاریخ ترک گردید. ملت ترک نمی توانست در سلطه اسارت بماند، خاک مقدس وطن نمی توانست اشغال گردد. ملتی که سعی می شد به نابودی سوق داده شود، روز نوزدهم می سال ۱۹۱۹ از نو به دنیا آمد. در این جنگ که تا کسب پیروزی بزرگ به تاریخ سی ام اوت سال ۱۹۲۲ ادامه یافت، مصطفی کمال همواره با الهام از قدرت ملت ترک حرکت کرد. هدف اش تاسیس دولت جدیدی متکی بر استقلال و حاکمیت کامل بود.جنگ رهایی بخش ملی که روز نوزدهم ماه می سال ۱۹۱۹ آغاز گردید، تنها مبارزه بر علیه کشورهای دارای امیال پلید تقسیم آناطولی و همدستان آنان نبوده بلکه در عین حال نبرد بر علیه نیروی حاکم بر جهان یعنی امپریالیسم بود. جنگی که ملت ترک با پیشوایی رهبر کبیر آتاترک در نتیجه آن موفق به باز یافتن وطن خود و استقلال آن گردیدند.
۱۵ سال پس از تاسیس دولت جمهوری ترکیه، روز ۲۰ ام ماه جون سال ۱۹۳۸، تصمیم گرفته شد تا روز نوزدهم می بعنوان عید ملی جشن گرفته شود. نوزدهم ماه می بنابه خواست آتاترک که به نسل جوان اهمیت خاصی مبذول می داشت، بعنوان روز سر آغاز جنگ رهایی بخش ملی ترک و بعنوان " عید ورزش و جوانان "نام گذاری شده است. روز نوزدهم می که آتاترک آن را بعنوان روز تولد خود قبول می کرد، از سال ۱۹۸۱ بدین طرف بنام " روز یادبود از آتاترک " جشن گرفته می شود.