ТМҰ-ның Бішкек декларациясы жарияланды

Түркі Мемлекеттері Ұйымына мүше мемлекеттер басшылары кеңесінің 11-ші Саммитінің Бішкек декларациясы жарияланды.

TМҰ Бас хатшысы Кубанычбек Өмірәлиев «Интымак Ордо» президенттік сарайында баспасөзге жасаған мәлімдемесінде TМҰ мемлекет басшылары кеңесінің 11-ші саммиті «Түркі әлемін нығайту: экономикалық интеграция, тұрақты даму, цифрлық болашақ және баршаға қауіпсіздік» тақырыбымен өткенін мәлімдеді.

Қазақстан Республикасының «Түрік дәуірі» ұранымен жүзеге асырған ТМҰ-дағы төрағалығының сәтті аяқталғанын атап өткен Өмірәлиев төрағалық міндетін қабылдаған Қырғызстанға сәттілік тіледі. Өмірәлиев ел басшылары, сыртқы істер министрлері және тиісті министрліктердің түрік ынтымақтастығын нығайтуға бағытталған 16 келісім, шешім және хаттамаға қол қойғанын және осы аяда мемлекет басшылары кеңесінің 11-ші саммитінің Бішкек декларациясына қол қойылғанын атап өтті.

Декларацияда жаңа TМҰ байрағы қабылданғаны,  Венгрия 2025 жылы бейресми TМҰ саммитін өткізетіні, TМҰ азаматтық қорғау механизмі мен «Түрік Жасыл қаржы» кеңесі құрылатыны, түркі әлемінің құндылықтарын қорғау мен нығайтуды мақсат ететін «Түркі әлемі хартиясының» бекітілгені, Бішкекте орналасқан TМҰ мүше елдердің «Қызыл Жарты Ай» қоғамдары арасында «Түрік Қызыл желісі» құрылатыны айтылды.

Декларацияда Бішкекке 2025 жылы түркі әлемінің цифрлық астанасы мәртебесі берілгені және «Түркі әлемінің хартиясы» мен «TМҰ Тұрақты Өкілдер нұсқаулығы» қабылданғаны хабарланды.

Декларацияда ТМҰ Орталық банктер кеңесін құру және цифрлық экономика саласындағы ынтымақтастық жүзеге асырылатыны атап өтілді. Ғарыш қызметі саласындағы өзара ынтымақтастық туралы меморандумға және ТМҰ-ның тілдік моделін әзірлеу жөніндегі меморандумға қол қойылды.

Сонымен қатар Газа мен Ливандағы жағдайға назар аударылды.

Газадағы жойқын гуманитарлық жағдайға қатысты терең алаңдаушылыққа назар аударылып, бейбіт тұрғындардың нысанаға алынуы айыпталды. Халықаралық құқыққа, соның ішінде Біріккен Ұлттар Ұйымы Қауіпсіздік Кеңесінің тиісті қарарларына сәйкес атысты тоқтатудың қажеттілігі атап өтілді.

Декларацияда Газаға гуманитарлық көмектің кедергісіз жеткізілуі және Израиль-Палестина қақтығысының екіжақты шешім негізінде әділ әрі тұрақты шешу талап етілді.

Ливандағы атысты дереу тоқтатуға шақырған декларацияда Ливандағы БҰҰ Уақытша Бейбітшілік күштеріне қарсы қасақана шабуылдарға терең алаңдаушылық білдірді.