Ο σεισμός και η εξωτερική πολιτική

Δύο μεγάλοι σεισμοί στην Τουρκία έφεραν κινητικότητα επίσης στη διπλωματία. 88 χώρες παρείχαν άμεση βοήθεια, και 11.302 μελη του ξένου προσωπικού συμμετείχαν σε δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης και βοήθειας. Και πάλι για υποστήριξη, μετά τις επισκέψεις του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Αρμενίας, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μπλίνκεν βρέθηκε πρόσφατα στην Τουρκία. Στη σεισμόπληκτη περιοχή έφτασαν και οι Γερμανοί υπουργοί Εσωτερικών και Εξωτερικών.
 
Μια ανάλυση του καθηγητή Μουράτ Γιεσίλτας, διευθυντή Ερευνών Ασφαλείας στη SETA.

Η άφιξη ισχυρής διεθνούς βοήθειας στην Τουρκία, η οποία έδειξε μεγάλη εθνική αλληλεγγύη στο εσωτερικό και το θετικό κλίμα κατά τις επισκέψεις έφερε στην επικαιρότητα τη «σεισμική διπλωματία». Ειδικότερα, η δήλωση στήριξης προς την Τουρκία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Δένδια στις Βρυξέλλες κατά τη διάρκεια και μετά την επίσκεψή, υπενθύμισε σε ολους τη βελτιωση των τουρκοελληνικών σχέσεων μετά τον σεισμό του Μαρμαρά το 1999. Υπήρξαν και εκείνοι που υποστήριξαν ότι πρέπει να ξεκινήσει μια νέα εποχή με τη σεισμική διπλωματία στις σχέσεις με ΗΠΑ, ΕΕ και Ελλάδα. Φυσικά, η αλληλεγγύη απέναντι στις καταστροφές είναι το κοινό σημείο του να είσαι άνθρωπος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι κορυφαίες δυνάμεις του κόσμου απέτυχαν σε αυτό το τεστ τις πρώτες ημέρες της πανδημίας του νεου κορωνοϊού. Η βοήθεια που έφτασε στην Τουρκία λόγω του σεισμού συνέβαλε στην ανακούφιση των δεινών.
Οι τρομερές καταστροφές των δύο σεισμών είναι εμφανείς αλλα δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος για τον οποίο διάφορες χώρες έστειλαν βοήθεια προς την Τουρκία. Η Τουρκία είναι μια χώρα που κατέχει την πρώτη θέση στην ανθρωπιστική βοήθεια σε σχέση με το ακαθάριστο εθνικό προϊόν της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατιας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας από τους ηγέτες που κανουν αναφορά παντού στις αδικίες στο διεθνές σύστημα, συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ. Η Τουρκία από την αλλη ήταν σε αποτελεσματική θέση στην παροχή βοήθειας στον τομέα της υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πέτυχε στον διάδρομο των σιτηρών και την ανταλλαγή αιχμαλώτων με το ρόλο της ως μεσολαβητής στον πόλεμο της Ουκρανίας. Η Τουρκία είναι μια από τις κορυφαίες χώρες που σπεύδουν να βοηθήσουν τις χώρες απέναντι σε καταστροφές σε όλο τον κόσμο. Για αυτό, η Τουρκία έλαβε βοήθεια από τους δυτικούς συμμάχους της, τους γείτονές της, τον ισλαμικό και τουρκικό κόσμο και από παντού, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικής. Η Τουρκία που έδειξε τη φιλία προς τις χώρες που είχαν ανάγκη, της συμπεριφέρθηκαν με τον ίδιο τρόπο μετά τους σεισμούς. Είναι σαφές ότι η σεισμική διπλωματία πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση των εντάσεων και τη βελτίωση των διμερών σχέσεων. Πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να επιτευχθούν συγκεκριμένα οφέλη από την τρέχουσα θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις με την Αρμενία, το Ισραήλ και την Ελλάδα. Η αμοιβαία βούληση και η διπλωματία πρέπει να ενισχυθούν για την επίλυση των εντάσεων. Πρέπει να γίνει γνωστό ότι η αλληλεγγύη μετα την καταστροφή θα συνεχιστεί για ένα καιρό αλλά δεν μπορεί να επιλύσει διαρθρωτικές συγκρούσεις εθνικών συμφερόντων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Χρειάζεται μια αποφασιστική διαδικασία διαπραγμάτευσης. Υπάρχουν αμοιβαία αποτελεσματικοί παράγοντες για την επιτυχή εκτέλεση της διαδικασίας ομαλοποίησης και με τις τρεις αναφερόμενες χώρες.
Η Τουρκία δεν παραμερίζει την ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας. Στην ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ, οι εποικισμοί και το ζήτημα της Ιερουσαλήμ είναι τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Ο οπλισμός των νησιών από την Ελλάδα και οι ισχυρισμοί σχετικά με τα 12 μίλια είναι θέμα έντασης. Θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι η σεισμική διπλωματία για να έχει θετικό αντίκτυπο στη διαχείριση των θεμάτων και στην επίλυση αυτών των ζητημάτων εάν είναι δυνατόν. Κατά την επίσκεψή του, ο Στόλτενμπεργκ δεν παρέλειψε να θέσει το θέμα της αποδοχής της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Η επίσκεψη του Μπλίνκεν στην Άνκαρα ήταν θετική. Είπε ότι η βοήθεια προς την Τουρκία και τη Συρία αυξήθηκε στα 185 εκατομμύρια δολάρια και ότι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ ζήτησε βοήθεια ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Μίλησε επίσης για πολλές συμμαχίες, που συνεργάζονται παγκοσμίως και μοιράζονται τις ίδιες αξίες. Δεν υπάρχει ακόμα λύση σχετικά  με τα F-16. Η υποστήριξη της Ουάσιγκτον στη YPG και η συνομιλία με τη ΝΤΑΕΣ συνεχίζεται. Η επιμονή στο θέμα της Σουηδίας και της Φινλανδίας συνεχίζεται. Όλα αυτά συγκαταλέγονται μεταξύ των πραγματικοτήτων της εξωτερικής πολιτικής. Η αλλαγή στις αμοιβαίες αντιλήψεις μετά τον σεισμό είναι θετική, αλλά αυτό πρέπει να ενισχυθεί με συγκεκριμένα βήματα.