Ο πόνος του παγκόσμιου μετασχηματισμού

Η επιδημία του κοροναϊού προκάλεσε σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο.  Η κρίση έχει εμβαθυνθεί με τις διαδηλώσεις στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με ορισμένους η επιδημία είναι η πιο ολοκληρωμένη κρίση για τη διεθνή κοινότητα μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο.

Μια ανάλυση του διευθυντή Ερευνών Ασφαλείας στη SETA, αναπληρωτή καθηγητή Μουράτ Γεσίλτας

Η κρίση με τον κοροναϊό μπορεί να απασχολεί την παγκόσμια δημόσια υγεία όμως αποτελεί εδώ και ένα διάστημα τη διεθνή πολιτική με θέμα την παγκόσμια τάξη. Ορισμένοι πιστεύουν ότι θα δημιουργηθεί νέα παγκόσμια τάξη υπό την ηγεσία της Κίνας και κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται ότι θα οδηγήσει στον τερματισμό του ηγετικού ρόλου των ΗΠΑ. Ενώ μια άλλη ομάδα ανθρώπων αναφέρουν ότι η επιδημία θα τερματίσει την παγκοσμιοποίηση και μια άλλη άποψη είναι το αντίθετο ότι θα ξεκινήσει η νέα περίοδος συνεργασίας από άποψη παγκοσμιοποίησης. Άλλοι μερικοί λένε ότι η επιδημία σε παγκόσμια κλίμακα θα ενδυναμώσει τον εθνικισμό ενώ θα αποδυναμώσει τα παγκόσμια εμπορικά δίκτυα επίσης μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές καθεστώτος σε διάφορες χώρες. Το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές στη διεθνή πολιτική αλλά λόγω της επιδημίας είναι δύσκολο να αναφερθεί μια ριζική αλλαγή στην παγκόσμια τάξη. Η υπάρχουσα κρίση πέραν ανακατανομής της χωρητικότητας ισχύος είναι μια κρίση που αντιμετωπίζει η παγκόσμια διακυβέρνηση. Πιθανόν αυτή η κρίση θα ασκήσει αυστηρότερη πίεση στη διαδικασία μετασχηματισμού της τρέχουσας παγκόσμιας τάξης. Με όλα αυτά στην περίοδο μετά την επιδημία ο κόσμος δεν θα παρατηρήσει την περισσότερη ειρήνη που θα εμφανιστεί στις δύο πλευρές τις ΗΠΑ και την Κίνα. Λόγω του αγώνα οι δύο χώρες θα χάσουν δύναμη και θα αυξηθούν οι ελπίδες για περισσότερες ευκαιρίες για περισσότερη ισρροπημένη παγκόσμια τάξη. Ανάλογα με το περιεχόμενο και το πεδίο του γεωπολιτικού και οικονομικού αγώνα μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, ο γενικός χαρακτήρας του διεθνούς συστήματος και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός στα περιφερειακά υποσυστήματα θα διαφέρουν στη νέα περίοδο. Η κρίση σε διεθνή κλίμακα θα γίνει αισθητή ως μια παγκόσμια συστολή και συρρίκνωση της οικονομίας. Η διαδικασία ανάκαμψης στην παγκόσμια οικονομία θα συνεχιστεί ανάλογα με το πότε θα τελειώσει η επιδημία. Εντωμεταξύ η αντιπαλότητα ΗΠΑ-Κίνας θα έχει κάποιες γεωπολιτικές συνέπειες. Η πιο σκληρή και επιθετική στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα θα εμβαθύνουν τα γεωπολιτικά προβλήματα και τα προβλήματα ασφαλείας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού επίσης θα δημιουργήσουν την εμβάθυνση των προβλημάτων στα θέματα διακυβέρνησης σε παγκόσμια κλίμακα με αποτέλεσμα την απόσυρση των ΗΠΑ από ορισμένες διεθνείς συμφωνίες. Και η Κίνα με την υιοθέτηση μιας στρατηγικής απέναντι στην στρατηγική των ΗΠΑ θα αυξήσει τις αβεβαιότητες στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και ως αποτέλεσμα αυτού του ανταγωνισμού, το παγκόσμιο γεωπολιτικό περιβάλλον θα αποκτήσει μια εύθραυστη δομή.

Είναι επίσης πολύ πιθανό ο έντονος ανταγωνισμός που βασίζεται στις ΗΠΑ και την Κίνα να επηρεάσει αρνητικά τα υπόλοιπα περιφερειακά υποσυστήματα. Για το λόγο αυτό κατά μεγάλη πιθανότητα θα υπάρξει μια γεωπολιτική διακύμανση στην ΕΕ, στις διατλαντικές σχέσεις, τη Μέση Ανατολή και στη Νότια Ασία όμως όλα αυτά δεν θα φτάνουν για την κήρυξη του τέλους της παγκόσμιας τάξης.  

Το πώς η επιδημία του νέου κοροναϊού  θα αλλάξει τον κόσμο σχετίζεται άμεσα με αυτά που θα συμβούν στις ΗΠΑ. Τα ρήγματα που εμφανίστηκαν με τις διαδηλώσεις στις ΗΠΑ θα αποδυναμώσουν περαιτέρω την παγκόσμια ηγετική θέση της χώρας. Με την επίδραση της επιδημίας έχει δημιουργηθεί ένα νέο πολιτικό έδαφος. Αυτό το έδαφος στις ΗΠΑ εμφανίστηκε με τις διαδηλώσεις κατά του ρατσισμού ενώ μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλες περιοχές με άλλες αιτίες.