Η Τουρκική Μειονότητα της Δυτικής Θράκης (47-2021)

            Ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, βρέθηκε στη Θράκη. Η επίσκεψή του θα αποτελέσει αντικείμενο της σημερινής μας εκπομπής και αφορμή να ξεδιπλώσουμε την πολιτική ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρώην Πρωθυπουργός παρουσίασε συνοπτικά το έργο που έγινε επί διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για τη Μειονότητα και αναφέρθηκε σε εξαγγελίες για το μέλλον.

            Οι αναφορές στη Μειονότητα δεν μπορεί να απουσιάζουν από την πολιτική ατζέντα οποιουδήποτε πολιτικού επισκέπτεται την περιοχή, πόσο δε μάλλον αρχηγού πολιτικού κόμματος που διετέλεσε και πρώην Πρωθυπουργός. Αυτό όχι τόσο λόγω της έντονης παρουσίας της κοινότητας στην περιοχή, όσο λόγω του ότι αποτελεί υπολογίσιμη πολιτική δύναμη, καθοριστική στην διαμόρφωση του πολιτικού χάρτη σε τοπικό επίπεδο.

            Ο Αλέξης Τσίπρας είχε και επιπλέον λόγους να κάνει ειδικότερες αναφορές στη Μειονότητα λόγω του ότι η στήριξή της στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια κατέγραψε υψηλά ποσοστά σε περιοχές με αμιγώς μειονοτικό πληθυσμό. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα των εθνικών εκλογών του 2015 όπου στη Ροδόπη το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε δύο έδρες και εξέλεξε δύο στους δύο μειονοτικούς βουλευτές, ενώ και στην γειτονική Ξάνθη τα ποσοστά ήταν εξίσου υψηλά και η στήριξη και της εκεί μειονοτικής κοινότητας εξασφαλισμένη.

            Ο πρώην Πρωθυπουργός μίλησε για προώθηση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν τα δικαιώματα της Μειονότητας «θωρακίζοντας την ισονομία, ενισχύοντας την ισοπολιτεία και την κοινωνική συνοχή στην περιοχή», όπως είπε χαρακτηριστικά.

            Αναφερόμενος στις μεταρρυθμίσεις τις οποίες υλοποίησε η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριέλαβε την «ιστορικής», όπως τη χαρακτήρισε, «σημασίας νομοθετική ρύθμιση για την προαιρετικότητα της Σαρίας και τον εκσυγχρονισμό των Μουφτειών». Επιπλέον, μίλησε για αλλαγή στο νομικό πλαίσιο και ενίσχυση των υποδομών μειονοτικών σχολείων, όπως το Μειονοτικό Γυμνάσιο και Λύκειο Ξάνθης. Έκανε αναλυτική αναφορά στην εφαρμογή του θεσμού του συνεργάτη εκπαιδευτικού στα δημόσια νηπιαγωγεία που αφορά την ταυτόχρονη παρουσία μαζί με τον νηπιαγωγό και συνεργάτη από τη Μειονότητα με στόχο, όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας, «να μιλάνε τα παιδιά τη μητρική τους γλώσσα στο σχολείο και να έχουν τη δυνατότητα της κοινωνικοποίησης, μέτρο που αυτή η κυβέρνηση κατήργησε, δυστυχώς».

            Παράλληλα, αναφέρθηκε και στα σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ για τη Μειονότητα στο μέλλον. Στο πλαίσιο αυτό μίλησε για τη στήριξη μιας σύγχρονης και συμπεριληπτικής εκπαίδευσης διότι όπως ανέφερε, «είναι απαραίτητη η ενίσχυση της δημόσιας παιδείας και η δημιουργία νέων δημόσιων σχολείων με εισαγωγή των Τουρκικών ως γλώσσα επιλογής». Μίλησε για στήριξη μειονοτικών σχολείων σε επίπεδο εγκαταστάσεων και υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Για τα νηπιαγωγεία ανέφερε, «θα ανταποκρίνονται και στις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών της μειονότητας, ώστε η μειονότητα να θελήσει να αγκαλιάσει τα δημόσια νηπιαγωγεία και να στέλνει τα παιδιά της εκεί. Όπως επίσης και η εφαρμογή ενός σαφούς κανονιστικού πλαισίου που υπάρχει για την ίδρυση ιδιωτικών νηπιαγωγείων. Κι αυτό είναι απαραίτητο».  

            Σε επίπεδο θρησκευτικής ελευθερίας, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για διενέργεια εκλογών το συντομότερο δυνατό στις διαχειριστικές και βακουφικές επιτροπές, ενώ για το θέμα του Μουφτή ανέφερε επί λέξει, «Οι επόμενοι μουφτήδες πρέπει να αναδειχτούν με διαδικασίες που θα αποφασιστούν σε διαβούλευση με την μειονότητα και θα εξασφαλίζουν την μεγαλύτερη δυνατή αποδοχή από αυτή», αφήνοντας περισσότερα ερωτηματικά παρά διευκρινήσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα.

            O αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έκανε όπως είδαμε εκτενείς και αναλυτικές αναφορές στη Μειονότητα, με αποτέλεσμα κανείς να μην μπορεί να του χρεώσει ότι παραγκώνισε ή άφησε εκτός πολιτικής ατζέντας τα μειονοτικά. Μάλιστα, συμπεριέλαβε όλους τους τομείς, ακόμα και θρησκευτικά ζητήματα, όπως το θέμα ανάδειξης του Μουφτή.

            Κι εδώ μπαίνει το ερώτημα για τα όρια της πολιτικής και το πόσο μακριά μπορεί να βαδίσει κανείς αυτόν τον δρόμο. Έτσι, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε σε ανάδειξη Μουφτή και άμεση εκλογή των διαχειριστικών επιτροπών, αλλά ήταν τόσο γενικές οι αναφορές του που άφησε περισσότερα ερωτήματα από τις απαντήσεις που ενδεχομένως πήραν τα μέλη της Μειονότητας. Φυσικά δεν θα περίμενε κανείς από τον πρώην Πρωθυπουργό να μπει σε λεπτομέρειες, παρά να καταθέσει τις βασικές θέσεις και αρχές του κόμματός του.

Στα εκπαιδευτικά, ο Αλέξης Τσίπρας αναφερόμενος στο έργο που έγινε επί διακυβέρνησής του μίλησε για σημαντικές μεταρρυθμίσεις, αλλά είναι αμφίβολο αν με τον ίδιο τρόπο τις αντιλαμβάνεται κάποιο μέλος της Μειονότητας. Για παράδειγμα, η ενίσχυση της δημόσιας παιδείας την οποία υπερτόνισε ο πρώην Πρωθυπουργός ούτως ώστε να προκύψει μια συμπεριληπτική εκπαίδευση και μέσω αυτής να ενισχυθεί και η εκπαίδευση της Μειονότητας, είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινότητα είναι ιδιαίτερη σκεπτική και έχει εκφράσει κατά καιρούς σοβαρές ενστάσεις και επιφυλάξεις.

Ανέφερε ακόμα ότι στους μελλοντικούς σχεδιασμούς είναι η εισαγωγή τουρκικών στα δημόσια σχολεία. Αυτό το μέτρο εφαρμόστηκε στο παρελθόν όχι με ιδιαίτερη επιτυχία. Πολλές φορές η πολιτεία νομοθετούσε για τη δημόσια εκπαίδευση θέτοντας στο επίκεντρο τους μειονοτικούς μαθητές που φοιτούν στα δημόσια σχολεία. Η Μειονότητα σε αυτό αντιπροτείνει μέτρα στήριξης της μειονοτικής εκπαίδευσης.  

Στο άλλο καυτό θέμα των νηπιαγωγείων. Είναι ξεκάθαρο ότι η Μειονότητα διεκδικεί την ίδρυση δίγλωσσων μειονοτικών νηπιαγωγείων  τη στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για παροχή κινήτρων προκειμένου η κοινότητα να αγκαλιάσει τα δημόσια νηπιαγωγεία.

Παρ’ όλο που απομένει ενάμισης περίπου χρόνος για την προκήρυξη εθνικών εκλογών, η συζήτηση για τις πολιτικές ατζέντες των κομμάτων στα μειονοτικά είναι πάντα επίκαιρη και δίνει ειδήσεις. Τα όρια και τα περιθώρια ωστόσο στην πολιτική είναι ρευστά και ευέλικτα. Οι πολιτικές ατζέντες των διαφόρων πολιτικών κομμάτων για τα μειονοτικά ζητήματα συνήθως θέτουν περισσότερα όρια και περιορισμούς από ότι οι υπόλοιπες πολιτικές ατζέντες. Υπάρχουν συνήθως λεπτές γραμμές που σπάνια κάποιος τολμάει να τις περάσει.