ენერგეტიკული დღის წესრიგი 36-2024
თურქეთის მცველები „ლურჯ სამშობლოში“
ენერგეტიკული დღის წესრიგი 36-2024
თურქეთის მცველები „ლურჯ სამშობლოში“
თურქეთი სწრაფად აგრძელებს სეისმურ კვლევას და ნახშირწყალბადების ბურღვის საქმიანობას ე.წ. „ლურჯ სამშობლოში“.
თურქეთის ყველაზე დიდი ენერგეტიკული აღმოჩენა შავ ზღვაში, საქარიას გაზის საბადოზე გაკეთდა.
თუმცა, თურქეთმა ენერგეტიკის კუთხით ამ პროცესს იოლად ვერ მიაღწია...
განსაკუთრებით კუნძულ კვიპროსის ირგვლივ განვითარებულმა მოვლენებმა ანკარა აიძულა ენერგეტიკის სფეროში უფრო აქტიური პოლიტიკა გაეტარებინა.
მას შემდეგ, რაც თურქეთმა სეისმური კვლევის და საბურღი გემი სასურველ დროში ვერ იპოვა, არსებული პრობლემის მოგვარება საბურღი გემის შესყიდვის გზით მოაგვარა.
ფლოტის პირველი გემი ამ გზით თურქეთმა 2012 წელს შეიძინა.
სეისმური კვლევისთვის შეძენილ გემს თურქეთის საზღვაო ძალების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მეთაურის ბარბაროს ჰაირეთთინ ფაშას სახელი ეწოდა.
84 მეტრი სიგრძის გემმა, პირველი სეისმური კვლევები შავ ზღვაში ჩაატარა.
თუმცა, რეგიონული განვითარებისა და იმის გაცნობიერების შემდეგ, რომ შავ ზღვაში საძიებო სამუშაოები ფართომასშტაბიანი იყო, ანკარამ ერთიმეორის მიყოლებით გადადგა ნაბიჯები ფლოტის გაფართოებისთვის.
MTA Oruç Reis-ის მშენებლობისთვის ეროვნული რესურსების გამოყენება გადაწყდა. ბარბაროს ჰაირეთთინ ფაშა ახლახან შეუერთდა ფლოტს, როდესაც ანკარამ მეორე გემი შეუკვეთა. Oruç Reis-ის მშენებლობა თუზლას გემთმშენებელ ქარხანაში 2012 წელს დაიწყო. გემი აშენდა მოკლე დროში, 3 წელიწადში. მან პირველი საქმიანობა განახორციელა ხმელთაშუა ზღვაში, რომელიც წლების განმავლობაში იყო კრიზისების გეოგრაფია. დაიწყო ნავთობისა და ბუნებრივი აირის მოძიება.
87 მეტრის სიგრძის Oruç Reis-ს აქვს ნახშირწყალბადების ძიების საშუალება ზღვის ფსკერიდან 15 კილომეტრის სიღრმეზე.
მიუხედავად იმისა, რომ თურქეთმა დაიწყო სეისმური კვლევები, შეფასდა, რომ საბურღი სამუშაოები ვერ დაჩქარდებოდა ეროვნული რესურსების გამოყენების გარეშე. ამჯერად, საბურღი გემების შეძენასთან დაკავშირებით შესაბამისი ნაბიჯების გადადგმა დაიწყო.
პროცესის დაჩქარების მიზნით, მიღებულ იქნა აუთსორსინგის მეთოდი. გადაწყდა სამხრეთ კორეული წარმოების გემის შეძენა. პირველი საბურღი გემი სახელწოდებით „ფათიჰი“ ნორვეგიიდან იქნა შეძენილი.
ფათიჰი, რომელიც მე-6 თაობის მაღალტექნოლოგიური პროდუქტია, თავის კლასში მსოფლიოს 5 საუკეთესო გემს შორისაა. გემს შეუძლია მაღალი წნევით ბურღვა ზღვის ფსკერიდან 12 ათას მეტრ სიღრმეზე.
მისი სიგრძე 229 მეტრია, ხოლო სიგანე 36 მეტრი…
გემს აქვს 2 კოშკი, რომლებსაც შეუძლიათ 1750 ტონა ტვირთამწეობა.
ფათიჰის პირველი მოვალეობა ხმელთაშუა ზღვა იყო. გემმა ღრმაწყლოვანი ბურღვა ალანია-1-ის ჭაბურღილზე 2018 წლის 29 ოქტომბერს ჩაატარა.
ამავე გემმა პირველი ბურღვა შავ ზღვაში 2020 წელს განახორციელა. მან ტუნა 1-ის საბადოზე 2 ათას 100 მეტრის სიღრმეზე 320 მილიარდი კუბური მეტრი ბუნებრივი აირი აღმოაჩინა. ერთი წლის შემდეგ ამასრა 1-ის ჭაბურღილში კიდევ 135 მილიარდი კუბური მეტრი ბუნებრივი აირი აღმოაჩინა.
თუმცა, თურქეთი, რომელიც აცნობიერებდა პოტენციალს, არ შეუწყვეტია ფლოტის გაფართოება.
2018 წელს ფლოტს დაემატა იავუზის სახელწოდების ხომალდი. გემმა, სარემონტო სამუშაოების დასრულების შემდეგ, აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვაში ფუნქციონირება 2019 წლის ივნისში დაიწყო.
იავუზი, მე-6 თაობის ულტრა ღრმა წყლის საბურღი ხომალდია.
თურქეთის მე-3 საბურღი ხომალდი იყო კანონიერი სულეიმანის სახელობის გემი, რომელიც ფლოტს შეუერთდა 2020 წელს. მან, პირველი ღრმა ზღვის ჭაბურღილის ტესტირება შავ ზღვაში კერძოდ კი თურქალი-2 ჭაბურღილში ჩაატარა.
კიდევ ერთი გემი შევიდა ინვენტარში 2022 წელს. აბდულჰამიდ ჰანი, რომელიც მსოფლიოში მე-7 თაობის ტექნოლოგიის მქონე 5 გემს შორისაა, შეუძლია 12 ათას 200 მეტრამდე ბურღვა.
თურქეთმა ასევე გააფართოვა თავისი ენერგეტიკული ფლოტი შენახვის კუთხით. მცურავი LNG შესანახი და რეგაზიფიკაციის ტერმინალი, ანუ FSRU, განლაგდა იზმირ ალიაღასა და ჰათაის დორთიოლში. ახლა თურქეთი ემზადება კიდევ ერთი გიგანტური გემის დასამატებლად. დღეებს ითვლის, რათა შეუერთოს მცურავი გაზის გადამამუშავებელი პლატფორმა ენერგეტიკულ ფლოტს. ამდენად, დაგეგმილია შავი ზღვის ბუნებრივი აირის ჩართვა უშუალოდ ზღვის სისტემაში ხმელეთზე გადამუშავების გარეშე.
360 მეტრის სიგანის მცურავი პლატფორმა, რომელიც საქარიას გაზის საბადოზე იმუშავებს, სრული სიმძლავრით მუშაობის შემთხვევაში ყოველწლიურად 5 მილიონი ოჯახის საჭიროებებს დააკმაყოფილებს.
გემი, რომელიც სინგაპურიდან დაიძრა, სავარაუდოდ, ფილიოსის პორტში შევა ნოემბერში.
თავისი ფლოტის გაფართოებით, თურქეთი ემზადება ნახშირწყალბადების საქმიანობის საერთაშორისო გაფართოებისთვის. სომალისთან დადებული შეთანხმების შესაბამისად, სავარაუდოდ უახლოეს კვირებში რეგიონში სეისმური კვლევის გემი გაემგზავრება.
დაგეგმილია, რომ გემს თან ახლდეს საზღვაო ძალების ელემენტები.
მაჰმუთ გიურერი / TRT Haber-ის რედაქტორი
