Qırğızıstandakı siyasi vәziyyәt

‘‘Avrasiya gündәmi’’ proqramının bu günkü hissәsindә Qırğızıstandakı son siyasi vәziyyәti qiymәtlәndirәcәyik.

1513632
Qırğızıstandakı siyasi vәziyyәt

‘‘Avrasiya gündәmi’’ proqramının bu günkü hissәsindә Qırğızıstandakı son siyasi vәziyyәti qiymәtlәndirәcәyik.

2020-ci ilin 4 oktyabr tarixindә  Qırğızıstanda parlament seçkilәri keçirildi. Qırğızıstan Mәrkәzi Seçki Kommisiyasının mәlumatına görә, seçkilәrә qatılan 16 partiya arasından 4-ü seçki baryerini keçә bildi.

 Seçki nәticәlәrinә öz etirazını bildirәnlәr seçki nәticәlәrinin lәğv edilmәsi üçün oktyabrın 5-dә Ala Too meydanında etiraz aksiyası keçirdilәr. Etirazçılar oktyabrın 6-da sәhәr saat 03.00-da Parlament binasına daxil oldular. Gecә radәlәrindә tәrәfdarları tәrәfindәn Almazbek Atmbayev, Sapar İsakov, Sadır Cabarov kimi hәbs edilmiş siyasәtçilәr azadlığa buraxıldılar. Tәhlükәsizlik qüvvәlәri vә etirazçılar arasında baş verәn qarşıdurmalar nәticәsindә yüzlәrlә insan yaralandı, 19 yaşlı bir gәnc vәfat etdi. Oktyabrın 6-da Qırğızıstan Baş naziri, Mәclis sәdri, Valilәr vә Bәlәdiyyәlәrin sәdrlәri istәfa verdilәr.

Mәrkәzi Seçki Kommisiyası seçkilәrin nәticәlәrini lәğv etdi. Müxalifәt partiyaları arasında müvәqqәti rәhbәrlik üçün mübarizә başladı. Oktyabrın 9-da Ala Too meydanında öz namizәdini Baş nazir etmәk istәyәn iki qrup arasında dava-dalaş yaşandı. Sadır Cabarovun tәrәfdarları Ömürbek Babanovun dәstәkçilәrini meydandan uzaqlaşdırdılar.

Vәziyyәtin daha da pislәşmәmәsi üçün prezident Sorobay Ceenbekov oktyabrın 10-da  şәhәrdә fövqәladә vәziyyәt rejimi elan etdi. Eyni gün Almazbek Atambayev yenidәn saxlanıldı. Qırğızıstan parlamenti üç dәfә iclas keçirәrәk oktyabrın 13-dә Sadır Caparovu Baş nazir seçdi.  Mәclis sәdri isә Kanat İsәyev oldu. Caparov tәrәfdarlarının aksiya keçirmәyә davam etmәsi sәbәbindәn oktyabrın 15-dә prezident Ceenbekov istefa verdi. Mәclis sәdri İsәyev prezident vәzifәsini müvәqqәti icra etmәktәn imtina etdi. Prezident vәzifәsini müvәqqәti olaraq Caparov icra etmәyә başladı. Qırğızıstandakı son olaylar dünyanın gündәmini zәbt etmәyә davam edir. Rusiya prezidenti tәmsilçisini Bişkekә göndәrdi. Orta Asiya Cümhuriyyәtlәrinin prezidentlәri, Türk Şurası, Avropa İttifaqı vә ABŞ Qırğızıstanla bağlı bәyanat yayaraq qırğızları konstitusiya çәrçivәsindә hәrәkәt etmәyә dәvәt etdi.

Qırğızıstanda sabitlik tәmin olundu. Oktyabrın 16-da Bişkekdә elan edilәn fövqәladә vәziyyәt rejimi lәğv edildi. Müvәqqәti rәhbәrlik beynәlxalq aktyorlarla әlaqәlәrini davam etdirir. Qırğızıstan rәhbәrliyinin pandemiyaya qarşı kifayәt qәdәr tәdbir görmәmәsi, pandemiya sәbәbindәn ölkә iqtisadiyyatının pislәşmәsi vә seçkilәrdә yaşananlar xalqın küçәlәrә axışmasına sәbәb oldu. Bu sәbәbdәn dә ölkә rәhbәrliyi dәyişdi. Qarşıdakı 2 vә ya 3 ay әrzindә Qırğızıstanda prezident vә parlament seçkilәri keçirilәcәk. Seçkilәrin eyni gün keçirilә bilәcәyi bildirilir. Parlament seçki qanununda dәyişikliklәr edilmәsi mәsәlәsini müzakirә edir. Keçirilәcәk seçkilәr Qırğızıstanın bundan sonra hansı istiqamәtdә irәlilәyәcәyini müәyyәnlәşdirәcәk.

 



Әlaqәli Xәbәrlәr