ՖԵՏՕ-ՊԴՅ եւ ՊԿԿ-ԿՋԿ ահաբեկչական խմբավորումների միջեւ համագործակցություն

ՄՈՒՏՔ

ՊԿԿ-ԿՋԿ եւ ՖԵՏՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական խմբավորումների հիմնական թիրախները ինչքան էլ նույնը չլինեն, ապա համընկնում է փոքր նպատակները։ Հատկապես ՖԵՏՕ-ՊԴՅ-ի 17-25 դեկտեմբեչ 2013թ-ին զինվորական հարվածի նախաձեռնությունը համընկնում է, ՊԿԿ-ԿՋԿ-ի կողմից 2015թ-ի հուլիսի 22-ին ավիրված խաղաղության ընթացքի հետ։ Երկոսւն էլ նպատակ ունեին օրինական կամ ոչ օրինական միջոցներով մեջտեղից վերացնել ընտրված Թուրքիայի հանրապետության իշխանությանը։

Բացի այդ 2016թ-ի հուլիսի 15-ի նախաձեռնությունից արաջ եւ հետո տեղեկություն եւ բացատրությունները մեզ ապացուցում են վերոգրյալ ահաբեկչական խմբավորումների միեւնույն նպատակների մասին։

Ա- Հուլիս 15-ի նախաձեռնությունից առաջ համագործակցության մասին փաստեր

ՖԵՏՕ-ՊԴՅ եւ ՊԿԿ-ԿՋԿ-ի միջեւ առաջին հանդիպումը տեղի է ունեցել 2009թ-ին Էրբիլում անցկացվող Աբանտ պլատֆորմում։ Հանդիպմանը ՊԿԿ-ԿՋԿ-ին ներկայացնում է Սաբրի Օկ, ԲԴՊ-ին Ահմետ Թուրք, Այսել Թուղլուկ, Ալթան Թան, ԲԴՊ-ի Հյուսիսային Իրաքի ներկայացուցիչ Ջեմալ Ջոշկուն, համայնքի «ՖԵՏՕ-ՊԴՅ» անունով Թալիպ Բույուկ, Ջեմալ Բուլութ եւ Իրաքում աշխատող լրագրող։ 1,5 ամիս անց կրկին մտնում են կապի մեջ, իսկ երրոր հանդիպումը կայանում է եվրոպայի ահաբեկչության մայրաքաղաք Բրյուսելում։

Ա․Օջալանի կողմից գրի առնվող «Իմրալըյի գրարումները» գրքում ԺԴԿուսակցության համանախագահ Սելահաթին Դեմիրթաշը, ԺԴԿ Անկարայի պատգամավոր Սըրրը Սուրեյա Օնդեր եւ Ա․Օջալանը խոսում են հետեւյալը․

          Ս․Դեմիրթաշ - «Անցյալ հանդիպման մասին հաղրդումները սխալ են հասկացվել։ Դա հասկացել են համայնքի դեմ լինել եւ թշնամություն։ Գալուց առաջ Սըրրը Սուրեյա Օնդերը հանդիպեց նրանց ներկայացուցիչի հետ։ Նրանք էլ չեն հասկացել եւ գտնվում են մտահոգված»։

          Ս․Ս․Օնդեր - «Այո, հանդիպել եմ Էկրեմ Դումանլըյի հետ։ Նրանք էլ չեն հասկացել եւ մտահոգվել են Բահոզ Էրդալի, համայնքի դեմ արտահայտած խոսքերի համար։ Նա մտածում է, որ ԱԶ կուսակցության հետ միանալով փորձելու են հասնել նրանց վրա»։

         Ա․Օջալան – «Բահոզ Էրդալը բացատրություն է տվե՞լ է։ Պետք է լինել ուշադիր։ Այս ժամանակահատվածում բոլոր պետք է ուշադիր լինեն միմյանց հետ խոսելու ձեւին։ Համայնքի մասին նշելուց, կարող եմ ասել, որ դա այդպես չե։ Թշնամություն չունենք։ Մենք նրանց ժողովրդավար գործընկերություն ենք առաջարկել միջին արեւելքում։ Գնացեք ասեք, Գյուլենին ամենալավը կրկին ես կհասկանամ։ Նա ասել էր՝ խաղաղությունը բարիություն է, ես էլ համաձայն եմ։ Միջին արեւելքում կարղող ենք համագործակցել»։

Զրույցի ընթացքում նշվել են վերոգրյալ նախադասությունները։

Շանլըուրֆա քաղաքապետարանի 06․04․2016թ-ին հրապարակած մամլո հռչակագիչը՝

*Հետախուզական աշխատանքների արդյունքում Բահոզ «Կ»-ն,  Մ․Է․ անունով ՊԿԿ-ԿՋԿ ահաբեկչական խմբավորման բարձրաստիճան ղեկավար, ՕՍԲ-ի կրթութոյւն ստացած,  Հարրան համալսարանի սոցիոլոգիայի բաժնում 2-րդ կուրսի ուսանող, ՀՈԴԵՐ-ի անդամ եւ ահաբեկչական խմբավորման Մարդին-Կիզիլտեպե շրջանի պատասխանատու Հ․Շ․անունով անձի հետ ուղարկել է ուղղեցույց, ում ճամփոդած ավտոբուսը 02․04․2016թ-ին կանգնեցրել են Մարդինի ավտոճանապարհում։

*Անձը ուղղեցույցը կուլ տալուց բռնվեց, ավելի ուշ հետաքննություն անցկացվեց Բահոզ «Կ» եւ Մ․Է․-ի մասին՝

• ՊԿԿ-ԿՋԿ ահաբեկչական խմբավորման շարքերում պատասխանատու, հարձակումները եւ ակտիվությունները զեկուցագիր պատրաստելով ուղարկում է ու ներուժ ունի խմբավորման համար ինքնսպան ահաբեկիչ դառնալու,
• ՊԿԿ-ԿՋԿ ահաբեկչական խմբավորման շարքերում թղթատար աշխատող Հ․Շ․ անունով անձի տանը կատարվող հետաքննության արդյունքում պարզվել է ՖԵՏՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական խմբավորման պատկանող «ԸՇԸԿ» տներում ապրելու իրականությունը, իսկ ձեռք բերվեց ՊԿԿ-ԿՋԿ ահաբեկչական խմբավորման պատկանող փաստաթղթեր եւ ահաբեկչական խմբավորման պատկանող 5 գիրք ու Ֆետուլլահ Գյուլենին պատկանող 77 այլ գրքեր,
• Հ․Շ․-ի հետ միասին նույնը տանը ապրող Հ․Ս․- Շ․Տ․- Ս․Դ․ - Մ․Ս․Ա․ եւ ՈՒ․Ջ․անունով անձիք ենթարկվել են բերման։ Հ․Շ․-ն խոստովանել է 5-6 ամիս առաջ Մ․Յ․ -ի միջնորդությամբ Ուֆուկ անունով կամ ծածկանունով ՖԵՏՕ-ՊՅԴ ահաբեկչական խմբավորման անդամի կողմից տանը տեղավորվելու մասին։ Հ․Շ․-ն նշում է, որ չի ճանաչում թե ում կողմից է տանը տեղադրվել անձը եւ ժամանակ առ ժամանակ «Աղպեր» ծածկանունով մարդիկ կատարել են այցելություն, նշյալ անձիք անհայտ ժամանակահատվածում տանը մնալուց հետո հեռացել են եւ անձը այդ միջոցով մնացել է տանը։
• ՊԿԿ-ԿՋԿ ահաբեկչական խմբավորման թղթատար Հ․Շ․-ն ՖԵՏՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական խմբավորման բազմաթիվ «ԸՇԸԿ» տների ղեկավարի կողմից տեղադրվել է տներից մեկը եւ տան բնակիչները ավելի շուտ չեին ճանաչել նրան։ Բահոզ ծածկանունով Մ․Է․- Հ․Շ․- ԲԵԿԻՐ ծածկանունով Հ․Ս․- Ն․Ս․- Ս․Կ․ - Շ․Տ - Ս․Դ․- Մ․Ս․Ա․ - ՈՒ․Ջ․ եւ Դ․Մ․ ենթարկվել են բերման։

Լրագրող Սաբահաթին Օնկիբարը հուլիս15-ի հեղաշրջման փորձից մի ամիս առաջ 08․06․2016թ-ին Այդինլըկ օրաթերթի ինտերնետային էջ կայքում գրի արած «ՖԵՏՕ-ի անդամ ոստիկան եւ ՊԿԿ-ի համագործակցությունը» հոդվածում նշել է հետեւյալը․

• ՖԵՏՕ-ի անդամ ոստիկաններ ՊԿԿ-ցիներին աջակցելուց բացի պահում են հետաքննության արդյունքները, որը պատճառ են դառնում ինքնասպան ահաբեկիչների կատարած հարձակումներին։ Ստամբուլ եւ Անկարայի պայթյունները հնարավոր չե այլ կերպ բացատրել,
• ԱԶ կուսակցության իշխանությունը սխալ մեթոդներով է պայքարում ՖԵՏՕ-ի դեմ, ՖԵՏՕ-ի անդամ ոստիկան եւ դատավորների աշխատանքի վայրը տեղափոխելով հնարավոր չե պայքարել, քանի որ նրանք ծառա են դարձել Ֆեուլլահի, ընդ որում պետք է հեռացնել գործից։
• Հատկապես ԱՄՆ եւ արեւմտայն երկրներ չեղյալ են համարում Էրդողանին, ժողովրդավար ընտրանքը վերանալուց հետո օրակարք են վերցրել զինվորական հարվածը, Եգիպտոսում կատարվողը կարող է լինի Թուրքիայում եւ պետք է ուշադիր լինել ՖԵՏՕ-ի անդամ բանակայանիններին։

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի անդամ Դուրան Կալկանի կողմից 27․05․2016թ-ին խմբավորման հաղորդումները կատարող ՄԵԴ ՆՈՒՉԵ հեռուսաալիքը տված հարցազրույցում նշում է հետեւյալը․ «Էրդողանը անկման մասին տեղեկություն են ստացել 2016թ-ի մայիս ամսին, սպասվում էր, բայց չգիտեինք ով ինչպես էր իրագործելու»։

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի համանախագահ Ջեմիլ Բայըկը 03․02․2014թ-ին տալիս է հետեւյալ զրույցը․«ԱՄՆ գործ է բռնել համայնքի հետ, համայնքը Էրդողանին հարվածում է ապորինության եւ կաշառքի վրայով, մենք համայնքի հետ ցանկացել ենք կապ ստեղծել, բայց նրանք պատասխան չեն տվել»։

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի համանախագահ Ջեմիլ Բայըկը 23․12․2014թ-ին տալիս է հետեւյալ զրույցը․«Մենք համայնքի հետ ցանկացել ենք կապ ստեղծել, բայց նրանք մերժել են, մեզ համար ցանկալի էր նրանց դուրս հանել այդ գծից, բայց նրանց մեջ գտնվող հակաքրդական ազգայնամոլները ծանրակշիռ էր, դրա համար էլ երբեք չենք հանդիպել»։

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի համանախագահ Ջեմիլ Բայըկը 16․03․2015թ-ին տալիս է հետեւյալ զրույցը․«Համայնքի անդամները մի քանի ամիս առաջ ՊԿԿ-ի եւ Կանդիլի հետ առաջարկել են կապ ստեղծել, չնայած արտահայտել են, որ դա լրագրողության սահմանները հատում է, բայց մենք իմանալող խմբավորման դեմ նրանց կեցվածքը, ապա մերժել ենք հանդիպումը, ընդ որում մեզ համոզելու համար պետք է փոխվեր համայնքի քրդական հարցի դեմ վերաբերմունքը, մենք պահանջել ենք Ֆետուլլահ Գյուլենի մեր մասին դրական արտահայտությունները»։

Շանլըուրֆա-Ջեյլանպընարում 2015թ-ի հուլիս ամսում զոհվող 2 ոստիկանների թաղման արարողությանը ելույթ ունեցող քաղաքի ոստիկանապետ Էյուպ պընարբաշըն մեղադրելով ՖԵՏՕ-ի անվտանգության ուժերում տեղակայված անդամնեին ասաց․«Այս խմբավորման կողմից մեր հաստատությանը ներխուժող անձիք թուլացնում են մեր հետախուզական համակարգը»։

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի ղեկավարներից Զանա Ազադին 26․04․2016թ-ին թվիթերյան հաշվում նշել է հետեւյալը․«Բոլորը գիտեն որ ես ատում եմ Ֆետուլլահ Գյուլենին, բայց ԱԶԿ-ԻԼԻՊ ֆաշիզմի փլուզման համար հեղափոխական ուժերը ճիշդ որոշում կայացնելով համագործակցել են Գյուլենի հետ»։

Մուշ քաղաքում 12 զինվորների վիրավորված եւ ՊԿԿ-ի ահաբեկիչների կողմից զինվորական փոխադրամիջոց կատարվող հարձակման արդյունքում Բաթման քաղաքում ձերբակալվեց Օզջան Ա․ անունով անձը։ Մուշ բերվող ահաբեկիչի բջջային հեռախոսում հայտնեց ՖԵՏՕ-ի անդամների օգտագործած «ByLock» հավելվածը։

Բ- Հուլիս 15-ի նախաձեռնությունից հետո համագործակցության մասին փաստեր

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի համանախագահ Ջեմիլ Բայըկի 23․07․2016թ-ին տված բացատրությունը․«50-60 հազար կամ ավելի մարդիկ ենթարկվելու են բերման, նրանց բարեկամ եւ ծանոթներն էլ ներառվել են  ընթացքին, «ժողովրդավար» ուժերը միասնաբար պայքարելու են Էրդողանի «բռնատիրության» դեմ, դա մեծ թիվ է կազմում, սպասվում են հսկայական զարգացումներ»։

ՊԿԿ-ԿՋԿ վարչական խորհրդի համանախագահ Ջեմիլ Բայըկի 23․07․2016թ-ին տված բացատրությունը․«Հեղաշրջման փորձի ՖԵՏՕ-ի կողմից կազմակերպվելու հնարավորությունը սուտ է, քանի այդքան ուժ չունի, դա կատարվեց ՖԵՏՕ-ի անդամներին հեռացնելու համար որպես պատճառաբանություն, հեղաշրջման փորձը հասել է ավարտին, բայց շարունակում են նույն պատճառաբանությամբ, արտակարգ իրավիճակը հայտարարվեց այս հիմքով»։

Թակվիմ օրաթերթի ինտերնետային էջ կայքում 01․08․2016թ-ին տեղ զբաղեցնող լուրում նշվել է հետեւյալը՝ «Ամերիկյան «CNN» հեռուստաընկերության հարցազրույց տվող ձեռքերը արյունոտ ոճրագործ Ֆետուլլահ Գյուլենը իր մեղսակից ՊԿԿ-ին հղել է ուղերձ, նրա կողքին գտնվում էր, դիյարբեքիրում սպանվող փաստաբանների պալատի նախագահ Թահիր Էլչիի սպանված վայրի նկար՝ 4 ոտքով մինարետը, որը ահաբեկչական խմբավորում ՊԿԿ-ի համար դարձել էր սիմվոլ »։

Յենի Շաֆաք թերթի կայք էջում 12.02.2018 թվականի լուրում ասվում է՝
-«Անկարա Քըզըլայում 37 հոգու մահացած արյունոտ հարձակումը պլանավորած ՊԿԿ անդամ Վահիտ Այչիլի ավագ քույր Վահիդե Քութքութը, ՖԵԹՕ-ի «ամուսնության քույր» լինելու, Բայլոք հաղորդակցության ծրագրի ծածկագրումներից ձեռքբերված տեղեկությունների համաձայն խմբի աղջիկ եւ տղաների հանդիպումներն են կատարվել: Քութքութը, ՖԵԹՕ-ի Գազի համալսարանում կազմավորման մեջ լինելն է պարզվել: Քութքութն օգտագործել է նաեւ Բայլոք: Հիշյալ ծրագիր առաջին անգամ մուտք է գործել 2014-ի օգոստոսի 11-ին եւ վերջին անգամ օնլայն է եղել 2016-ի փետրվարի 17-ին»:

ՖԵԹՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական խմբավորման ղեկավար Ֆ. Գյուլենի 04.02.2018 թվականի «Վերածնունդ, բարձրունք եւ կարգապահության հիմքերը» վերնագրով ելույթի անալիզի ժամանակ երեւում է, որ Թուրքիայում հակակառավարական խմբերին ուղերձ կատարելով 2019-ի ընտրություններից առաջ, կառավարության դեմ մեծ ճակատ է ցանկանում կազմել: Թուրքիայի դեմ միջազգային որպես ռազմավարություն ՊԿԿ-ՔՋՔ-ՖԵԹ-ՊԴՅ-ԴԵԱՇ-ԴԵԿՊ-Ջ ահաբեկչական խմբավորումները հուլիսի 15-ի հեղաշրջման նախաձեռնության ժամանակ ցուցադրած համագործակցությանն է ուշադրություն քաշվում: Ֆ. Գյուլենի հիշյալ արտահայտությունների փոփոխությունը Թուրքիայի դեմ կատարվելիք նոր քայլի ցուցանիշ կարելի է համարել:

Ա – Գնահատումներ

ՖԵԹՕ-ՊԴՅ եւ ՊԿԿ-ՔՋՔ ահաբեկչական խմբավորումները առաջիկա շրջաններին անիծյալ համատեղ նպատակների իրականացման համար իր մեջ գաղտնի համագործակցությունների աճ է ակընկալվում: Այդ ուղղությամբ պետությունը այդ խմբավորումների գաղտնի համագործակցությունները պարզելու համար պետք է կանխարգելիչ մոտեցումներ զարգացնի:

ՊԿԿ-ՔՋՔ ղեկավարական խորհուրդի նամանախագահ Ջեմիլ Բայըքի 23.07.2016 թվականին կատարած հայտարարությանը անդրադառնալով, ՖԵԹՕ-ին պատկանելություն, կապ եւ նման պատճառով պաշտոնից հեռացված անձանց հետ միասին ահաբեկչական գործողությունների մեջ լինելու հավանականություն է աչքի առաջ գալիս:

Անջատողական ահաբեկչական խմբավորման ղեկավարի այս ուշագրավ հայտարարությունը, ՖԵԹՕ-ի մեջ ակտիվ եղած ահաբեկիչներից բացի, ՊԿԿ-ՔՋՔ-ի «Նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի դեմ» հիմնականում ՖԵԹՕ անդամների եղած միավորված ճակատ կազմելու նպատակ կա: Դրան մի կողմից էլ ռադիկալ ձախակողմյա խմբերին ներառելու քայլ էլ կարելի է համարել: Ժողովուրդների միավորված հեղափոական շարժման նման կառույց կամ էլ հետախոզա-աջակցական բնագավառներում միմյանց աջակցելու նման կարելի է գնահատել:

• նաեւ Ջ. Բայըքի նույն ժամանակների հայտարարության նայելիս, խմբավորման, իր ազդեցության մեջ մարդկանց հուլիսի 15-ի հեղաշրջման նախաձեռնության ժամանակ ժողովուրդին կատարված հարձակումների ՖԵԹՕ-ի կողմից կատարվելու մասին կարծիք առաջացնելու հետ կապ կարելի է հաստատել:
• ապրիլ 2015-ին ոստիկանության ուժերին ուղված հարձակումների արդյունքում ՊԿԿ-ՔՋՔ ահաբեկչական խմբավորման ադնամ անձի ՖԵԹՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական խմբավորման պատկանող տանը լինելն է պարզվել եւ ՊԿԿ-ՔՋՔ-ի ՖԵԹՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական գործողությունների պատրաստության նպատակով օգտագործելու մասին կարող ենք խոսել:
• -ՔՋՔ ղեկավարական խորհուրդի անդամ Դուրան Քալքանի 27.05.2016 թվականի ՄԵԴ ՆՈՒՉԵ հեռուստալիքին կատարած ելույթին ասել է, որ լսեն թե Թայիփ Էրդողանը մայիս 2016-ին կտապալվի եւ այդպիսին սպասում կա: Ով եւ ինչպես են կատարելու չգիտեն: Ուշագրավ է նման արտահայտության 15.07.2016 թվականից առաջ լինելը:
• ուղությամբ անջատողական ահաբեկչական խմբավորման, 2015 օգոստոսից սկսած ինքնակոչ ինքնակառավաման հայտարարություններ եւ 2015-ի դեկտեմբերին ահաբեկչական գործողությունները քաղաք եւ քաղաքի շրջաններում մեծացնելը, ինչպես նաեւ 2016-ից սկսած համաժամանակ քաղաք-տարածք գորոծղությունները, նոր ռազմավարության մոտեցում է ցույց տալիս: Սակայն, անվտանգության ուժերի վարած ազդեցիկ գործողությունների արդյունքում իր թիրախներին չհասած ահաբեկչական խմբավորումը, հուսահատություն է ապրել եւ անջատողական ահաբեկչական խմբավորումը առաջիկա ժամանակներին տեղի ունենալիք որեւէ թույլաթյան դեպքում «հեղափոխական ժողովրդական պատերազմի ռազմավարության» շրջանակում մասնակցությունը բարձրացնելու, զինված հարձակումների արագացման, եւ զինված գործողությունների կատարման քայլերի բարձրացման կարող է գնալ: ՖԵԹՕ-ՊԴՅ ահաբեկչական խմբավորման հուլիսի 15-ի հեղաշրջման նախաձեռնության հետ միասին երկրի օրակարգում  եղած ահաբեկչական խմբավորման ՊԿԿ-ՔՋՔ ահաբեկչական խմբավորմամբ հատկապես սեւ ծով, արեւելք եւ հարավ-արեւելյան անատոլիա տարածքում անվտանգության ուժերին վնաս հասցնելն է պլնավորվել: