سفرنامه 2
برنامه

سلام تینگلاوچیلر،
مېن سیران. آلدینگی دستورده اوز یورتیمدن تورکيهگه اوچاق آرقه لی کېلگنیمنی ایتیب بېرگن اېدیم. تورکيهگه سیاحتیم پیتیده، حلی اوچاق نینگ ایچیده مدنیتنی کشف اېتیشنی باشلهدیم. تورکيهدهگی حکایم ایستهنبول هوا قونلغه سیگه قدم قوییشیم بیلن حقیقي معناده باشلندی...
اوچاغیمیز تورکيه وقتی بیلن ساعت 14:45 ده استانبول هوا قونلغه سیگه قوندی. مېن بوندن آلدین بوندهی کتّه و زمانهوي هوا قونلغه سینی کورمهگن اېدیم. اوچاقدن توشگندن سونگ، اتوبوس بیلن ترمینالگه قرهب اوزاق یول باسیب اوتدیک. هوا قونلغه سی نینگ کیریشیگه کېلگنیمیزده، اولکن شیشه دېوارلر و کوزنی قمشتیرووچی معمارچیلیگی مېنی حیرتگه سالدی. خودّی کېلهجک نینگ بیر بولهگی اېدی گویا. ایچکریگه قدم قویگنیمده، کېنگ و یاروغ محیط بیلن یوزلشدیم. سقفلر انچه بلند ایدی. الکترونیک پنېللر، رنگلی چیراقلر بیلن بېزهتیلگن یولاوچیلر معلومات ویدیو تصویرلری، یوزلب پروازلر... همه نرسه جوده سېرحرکت کورینر، اما عینِ پیتده ترتیبلی و منتظم اېدی. اوچاقده تنیشگن گونش خانیم بیلن بیرگه باشقه یولاوچیلر و یول کورسهتکیچلرنی کوزهتیب پاسپورت کنترولیگه یونهلدیک. نوبتده کوتهیاتگنده، بوندهی کتّه میداندهگی ترتیب و ایشلش تیزیمی حقیقتن هم تأثیرلی اېدی. پاسپورت کنترولیدهگی خادم ملایملیک بیلن تورکيهگه کېلیش مقصدیمنی سوردی. "توریستمن، بو گوزل مملکتنی کشف اېتماقچیمن،" دېدیم. تبسم بیلن مُهرنی باسدی و پاسپورتیمنی اوزهتیب، "مملکتیمیزگه خوش کېلیبسیز،" دېدی. اوشه لحظهده، بو صمیمي کوتیب آلیش مېنی جوده هم خورسند قیلدی. گونش خانم نینگ ایشلری نینگ توگهشینی کوتیب توردیم. کېین، یوکلریمیزنی آلیشدن آلدین، هوا قونلغه سینی بیرآز ایلنیب، بیر پیاله چای ایچیشگه قرار قیلدیک.
بیر آز مدت اطرافنی ایلندیک. زمانهوي صنعت اثرلری، خلقارا کمپنیلر نینگ دوکانلری و تورلی آشخانهلردن طعاملر تکلیف قیلهدیگن رستورانتلر مېنی حیرتگه سالدی. اینیقسه، ساکن اتاقلر، دَم آلیش جایلری و بالهلر اویین میدانچهلری کبی تفصیلاتلر بو جاینی عادي بیر هوا قونلغه سیدن انچه اوستون قیلردی. گونش خانم، استانبول هوا قونلغه سی 2018-ییلده آچیلگنینی و دنیا بویلب اعتبار تارتگن پروژه اېکنینی توشونتیردی. اوشبو هوا قونلغه سی اروپا تامانیده جایلشگن بولیب، اونینگ معماریسی، سیغیمی و تکنالوژیک آست توزیلمهسی بیلن هواچیلیک ساحهسیده مهم اورینگه اېگه اېکنینی ایتدی. او صحبتنی قوییدهگیچه دوام اېتتیردی: «استانبول هوا قونلغه سی دنیانینگ تورلی بورچکلریگه توغریدن-توغری پروازلر عملگه آشیریب، آسیا، اروپا و افریقا قتناویده خودّی بیر اوچرهشوو نقطهسیگه ایلنگن. بوگونگی کونده یوزلب اهوا یول کمپنیلری و اونلب تورلی یونهلیشلر بیلن خلقارا یولاوچیلرنینگ سېویملی منزلی حسابلنهدی. اما بو جای فقط هوا قونلغه سی اېمس؛ بو مهندسلیک معجزهسی، مدنیتلرنی بیرلشتیرووچی کوپریک و تورکيه نینگ دنیاگه آچیلگن کوچلی یوزی.»
سیاحتیمیزدن کېین بیر قهوه خانهده اوتیریب، چای ایچیشگه قرار قیلدیک. گونش خانم اینیقسه چاییمیزنینگ اینگیچگه بېل پیالهلرده سوزیلیشینی سوردی. کوپ اوتمهی، قیزیل یلتیراق لیکاپچهلرده تېپسیده اینگیچگه بېل پیالهلرده چایلریمیز کېلدی. یانیده زنجفیللی کلچهلر بار اېدی. گونش خانم چای پیالهسینی قولیگه آلیب، جیلمهییب شوندهی دېدی:
«اینگیچگه بېل پیالهده چای، تورک مدنیتی نینگ ایلیق بیر رمزی. قوشنیچیلیک نینگ، دوستلیک نینگ عمومي تیلی. قیشلاق میدانلریدن شهر کوچهلریگچه آدملر چای اطرافیده توپلنهدی؛ صحبتلر چوقورلشهدی، علاقهلر مستحکملنهدی. بو پیاله فقط چاینی اېمس، اونینگ رنگینی، حرارتینی و صمیميتینی هم عکس اېتتیرهدی. ‘ینه بیر کاسه ایچهسیزمی؟ دېگن سوال، اصلیده، ‘ینه بیر آز قالینگ، ینه صحبتلشهیلیک دېگنیدیر. اینگیچگه بېل پیاله دهگی چای، آدملرنی بیرلشتیرووچی و علاقهلرنی کوچهیتیرووچی مدني کوپریکدیر.»
مېن هم پیالهنی قولیمگه آلیب اویلب قالدیم. عاديگینه بیر کاسه چایدېک تویولسه-ده، بو مملکت مدنیتی نینگ ایلیق بیر بولهگی اېدی. چای، فقط ایچیملیک اېمس؛ دوستلیک نینگ، مهماندوستلیک نینگ و اولشیش نینگ رمزی اېدی. اوشبو صمیمي صحبتدن سونگ، چونتهلریمیزنی آلیش جاییگه قرهب یول آلدیک.
کېینگی بولیمده، استانبولگه بیرینچی بار قدم قویگنیم و بو سِحرلی شهرنی یقیندن کورگنیمدهگی اونوتیلمس لحظهلرنی ایتیب بیرهمن. حاضرچه خیر!