вәхпәләр؛ үзүлмәс хәйриликниң булиқидур (авазлиқ)

вәхпәләр؛ үзүлмәс хәйриликниң булиқидур (авазлиқ)

түркийәниң барлиқ җамәлиридә бир туташ оқулидиған җумә хутбилири/ 18 - 2018

әзиз мумин қериндашлар! җүмә күниңлар мубарәк болсун!

аллаһ таала йуқириқи айәттә мундақ дәйду:

«силәр йахши көргән нәрсәңлардин (аллаһ йолида) сәрп қилмиғичә, һәргиз йахшилиққа еришәлмәйсиләр. немини сәрп қилмаңлар, аллаһ униңдин толуқ хәвәрдардур»[1]

пәйғәмбәр әләйһиссалам һәдис - шәриптә мундақ дәйду:

«инсан өлгинидә 3 ишидин башқа барлиқ әмәллириниң саваби тохтайду.  сәдиқә җарийә, йәни пайдиси давамлишидиған хәйрилик иш. мәнпәәт йетиватқан илим вә арқисдин дуа қилидиған хәйрилик әвлад»[2]

әзиз қериндашлар! һәзрәти өмәр рәзийәллаһу әнһу бир хорма бағчисиға игә болған иди. у һайатида тунҗи қетим шундақ гүзәл бир бағниң игиси болған иди. у пәйғәмбәр әләйһиссаламниң һозуриға келип мундақ деди:

«и аллаһниң рәсули! мән бу беғим билән аллаһниң разилиқини қолға кәлтүрүшни халаймән. уни қандақ ишләтсәм болиду?»

пәйғәмбәр әләйһиссаламниң бу бағ һәққидики тәвсийәси шуниңдин кейин қанчилиған әсирләргичә давамлишидиған вәхпә мәдәнийитиниң ул тешиға айланди. пәйғәмбәр әләйһиссалам униңға: «халисаң тегини вәқип қил, мәһсулатлириниму садиқә қилип тарқатқин» деди.

буни аңлиған һәзрәти өмәр рәзийәллаһу әнһу теги сетилмаслиқ, һөддигә берилмәслик вә мирасму қалдурулмаслиқ шәрти билән пүтүн бағни вәхпә қиливәтти[3].

аллаһниң тааланиң қурани кәримдики илаһий йолйоруқлири вә пәйғәмбәр әләйһиссаламниң үлгилик һайати тарих бойичә мусулманларни хәйрилик ишларни қилишқа ундигән вә тәшвиқ қилған болуп, аллаһниң «силәр йахши көргән нәрсәңлардин (аллаһ йолида) сәрп қилмиғичә, һәргиз йахшилиққа еришәлмәйсиләр. немини сәрп қилмаңлар, аллаһ униңдин толуқ хәвәрдардур[4]» дегән айитини өзлиригә дәстүр қилған мусулманлар сәдиқә - еһсанни мәңгүлүк һалға кәлтүрүш үчүн тиришқан иди. саһабиләрму вә уларға әгәшкән кейинки нәсилләрму вәхпини «хәйриликниң болиқи» дегән аң билән һәрикәт қилған иди. бу арқилиқ ислам дунйасиниң һәммила булуңлириғичә йахшилиқни инсанийәткә йәткүзидиған әң хәйрлик орган, вәхпиләр болған иди.

әзиз қериндашлар! вәхпә؛ аллаһниң сөйгүсигә вә разилиқиға еришиш үчүн ишлитилгән байлиқниң мәңгү давамлишидиған бир йахшилиққа айлиниши болуп, аллаһ ата қилған байлиқ билән меһри - муһәббәт вә көйүм – шәпқәт көврүклирини қуруп чиқиштур.

вәхпә؛ мөминниң өзигә аманәт қилинған мал – мүлкини ибадәткә айландуруш тиршчанлиқи шундақла инсанларни рәнҗитмәстин, оң қоли бәргәнни сол қоли билмәйдиған шәкилдә хәйри - еһсан қилиштур.   

шәхсийәтлчилик вә тамахорлуқни бир йаққа чөрүп ташлап, сахавәт вә мәртликкә селинған мәбләғ вәқип арқилиқ давамлишдиған бир савабқа айлинип кәлмәктә. бизниң мәдәнийитимиз мусапирларға қоналғу, йоқсулларға тамақ, ишсизларға хизмәт, қәрздарларға йардәм, оқуғучиларға аилә болүп кәлгән қанчилиған вәқипләрниң саһибхани иди. вәхпилиримиз йетимләргә шәпқәт макани, кесәлләргә шипа мәкизи, муһтаҗларға йардәм қоли, йашанғанларға арам елиш өйи болған иди. һәтта ормандики йаридар болған, увисиз қалған қуш, һайванлар үчүнму қурулған вәқиплиримиз бар иди. йалғуз инсанларғила әмәс, җанлиқ, җансиз пүтүн мәхлуқатлар аламигә меһри - шәпқәт нәзири билән қарайдиған тәңдашсиз үлгиләрни йаратқан иди.

әзиз қеридашлар! алийҗанаб әҗдадлиримизниң дөләт ичи вә сиртида қурған вәқиплиридин мана бүгүнки күндиму изчил мәнпәәтлинип кәлмәктимиз. җамиләр, булақлар, базарлар, карван сарайлар, дохтурхана вә күтүпхана қатарлиқ сан - санақсиз хәйрилик хизмәтләр атилиримизниң йадагари сүпитидә мәвҗутлуқини давамлаштурмақта. 

қени әмисә келиңлар! тарихимиздин мирас алған бу улуғ аманәтни қоғдайли! деңиздәк қәлбимиз билән вәхпә мәдәнийитимизни техиму күчәйтәйли! химиртуричи сәмимийәт билән йуғурулған, йәр йүзидә хәйри – еһсанлар, йахшилиқ вә гүзәлликләрни һаким қилиш үчүн қурулған вәқиплиримизгә игә чиқайли!

сахавәтпәрвәр миллитимизниң йардәмлирини дунйаниң һәммила әтрапидики иһтийаҗлиқ кишиләргә йәткүзүп бериватқан түркийә дийанәт вәхпимиз, һәм түркийәдә, һәм дунйаниң пүтүн әтрапида җамиләрни салмақта. әзанни әң муқәддәс көридиған хәлқимиз вәқпимизниң рийасәтчиликидә вәқпимиз тәрипдин йеқинда блашланған вә һазирму қурулуши давамлишиватқан «бир хишни болсиму, мән қойай» сәпәрврәликигә қаттиқ қизиқиш билән аваз қошуп кәлмәктә. шуңа силәр қәдирдан җамаитимизға чоңқур рәһмәт бурчимиз бар. аллаһ силәрниң қилған йаридимиңларни әң гүзәл шәкилдә қобул қилсун. биз йоллиған кичикинә йардәмму косовада йаки җибутида бәлки дөлитимизниң бирәр вилайитидики унивеситетларниң темида бизниңму бирәр хишимиз болушини ишқа ашуруши мумкин.

хутбимизни пәйғәмбәр әләйһиссаламниң муну һәдис – шәрипи билән ахирлаштурмақчимиз:

«инсан өлгинидә бу 3 ишидин башқа барлиқ әмәллириниң саваби тохтайду.  сәдиқә җарийә, йәни пайдиси давамлишидиған хәйрилик иш. мәнпәәт йетиватқан илим вә арқисдин дуа қилидиған хәйрилик әвлад»

 аллаһ һәммимизни өз разилиқуға ериштуридиған йоллардин қәтий айримисун амин!!!