تۆرکیأنینگ گۆن ترتیبی ۱۲: عفرین، پ. ک. ک و بؤلگه دأکی دنگ آغراملیلق بارادا

- یازان: جان آجون

عفرینگ ینگ شأهِر مرکزی هم ده قۇلایداقی اۇبالار تۆرک یاراغلی گۆیچلری و آزات سوریه قشونی تاراپیندان حالاص ادیلدی.

سیاسات، ایقدیصادیه‌ت و جمغیت غازناسی- ستانینگ عیلمی بارلاغچیسی، یازیجی جان آجون ینگ مسوله بۇیونچا سینینی اۇقایارسینگیز.

سوریأنینگ عفرین اترابینی ترورچیلاردان صاپلاماق و بؤلگأنی یرلی حالقا قایتاریپ برمه ک اۆچین باشلادیلان زیتین شاجاسی حرکتی نینگ چأگینده ۵۸ گۆنۆنگ دۇوامیندا عفرین ینگ شأهِر مرکزی هم ده قۇلایداقی اۇبالار تۆرک یاراغلی گۆیچلری و آزات سوریه قشونی تاراپیندان حالاص ادیلدی.

عفرینگ ینگ شأهِر مرکزی نینگ ترورچیلاردان صاپلانماغی انسان پرور، حاربی و سیاسی تایدان هم ساپاق حأصیه تینده هم ده بؤلگه ده بیرنأچه دنگ آغراملیغی اؤزگِردِر. عفرین دأکی اۆستۆنلیک ایزی گیدرلی تأثیره ایه بۇلار.

۷ ییل دۇوام ادن سوریه اورشوندا عفرین ینگ پ. ک. ک/ ی. پ. گ ترورچیلاریندان صاپلانماغی، اورشا قۇشولیان أهلی تاراپلار اۆچین قونیتار تایدان بیر ساپاقدیر. سوریه ده حؤکۆمتینگ و اۇنونگ تاراپدارلاری نینگ آسودا ایلاتی بمبالاماغی قیناماغی و قاباو آستیندا آچ قۇیماغی دۆنیأنینگ گؤزۆنینگ اؤنگۆنده بۇلوپ گچدی.

حؤکۆمتینگ آسودا ایلاتا قارشی قاداغان ادیلن چلک بمبالارینی و شیمیایی یاراغلاری اولانماغیندان داشغاری روسیا ناپالم و کاست (شار) بمبالارینی اولاندی. ایران بۇلسا دۆنیأنینگ کؤپ سانلی یوردوندان گتیرن داشاری یورتلی ساواشچیلار بیلن سوریه ده کؤپ سانلی ساواش گۆنأسینی اتدی.

بیله کی تاراپدان آمریکا و ی. پ. گ سوریأنینگ دمیرقازیغیندا هم ده گۆن دۇغاریندا آداملاری گؤچمأگه مجبور ادیپ، قۇرقی امراتورلیغینی قوردی. ی. پ. گ اؤزۆنه قارشی دوران ایلاتی جزالاندیرماق اۆچین آمریکا برن یرلرینگ آدرسینی بمبالاتدی. توسساغجانالاردا کؤپ سانلی رایاتی قینادی. ی. پ. گ قارشی بۇلان سوریه لی کۆرتلری اؤلدۆردی، توسساغ اتدی یا دا باشغا یرلره گؤچمأگه مجبور اتدی. آمریکا سوریه ده فسفر بمبالارینی اولاندی و رقه شأهِرینی یر بیلن بیر اتدی. رقه شأهِری انته‌گم قاراسابان شأهِرینه مِنگزه‌یأر و آسودا ایلات ایزینا دۇلانیپ بیلمه دی. آمریکا رقه نی ییقیپ یوموراندیغینا قارامازدان قایتادان دیکه دیلمه‌گی اۆچین دِگیشلی چأره لری گؤرمه یأر.

سوریه ده ۷ ییلدان بأری دۇوام ادیأن اورشدا کؤپ سانلی واغشیچیلیق ادیلدی. آمریکانینگ اِلهِنچ ترور حرکتلری آغیر تأثیر قالدیران هم بۇلسا، آسودا ایلات اساسان حؤکۆمتینگ روسیانینگ و آمریکانینگ بمباردیمانلاریندا ییتگی چکدی. تۆرکیه و آزات سوریه قشونی ایلکی فیرات قالقانی، سۇنگ بۇلسا زیتین شاحاسی حرکتی بیلن سوریه دأکی و قالیبرسه ده دۆنیأدأکی أهلی گۆیچلره انسان پرور، حاربی و سیاسات تایدان اولی ساپاق و درس بردی. رقه نینگ و موصل ینگ آمریکا تاراپیندان حارابا اؤورۆلمه‌گی، حلب ینگ و غوطه نینگ روسیا تاراپیندان یر بیلن بیر ادیلمه گی، حمص ینگ و زبدانی نینگ سوریه حؤکۆمتینه دگیشلی گۆیچلر تاراپیندان یومرولماغینا قارامازدان تۆرکیه بیلن آزات سوریه قشونی تاس هیچ حیللی ضِلِل یتیرمه‌زدن تروردان تِمیزله‌دی.

۷ ییلدان بأری سوریه ده دۇوام ادیأن اورشدا زیتین شاحاسی و فیرات قالقانی حرکتلری یالی آز ییتگیلی ساواش حرکتلری قورالمادی. حرکتی دۇوام اتدیریأن تۆرکیه بیلن آزات سوریه قشونی سوریه دأکی بیله کی گۆیچلر یالی آسودا ایلاتدان آر آلمادی، ترسینه اۇلاری قۇراغ آستینا آلدی.

حرکتینگ دۇوامیندا آسودا ایلاتا بۇلان اۆنسلی چمه لِشمه نوسغاوی حأصیه ته ایه دیر. میثال اۆچین آمریکا رقه حرکتی نینگ دۇوامیندا زیتین شاحاسی و فیرات قالقانی حرکتیندأکی یالی اۆنسلی چِمه‌له‌شِن بۇلسادی حأضیرکی واغتدا یۆزلرچه مۆنگ ایلات رقه شأهِرینه دۇلاناردی.

زیتین شاحاسی حرکتی انسان پرور، حاربی و سیاسی تایدان نوسغاوی بۇلشی یالی، سوریه ده دنگ آغراملیقلاری هم اؤزگِرتجِکدیگی چاقلانیلیار. فیرات قالقانی حرکتینده ترورچیلاردان صاپلانان یرلر بیلن ادلب دأکی سوریه لی محالیفلارینگ گؤزه‌گچیلیگیندأکی یرلرینگ آراسیندا گؤنۆدن آراباغلانشیق یۇلا قۇیولدی. شیله لیکده سوریأنینگ محالیفلاری نینگ آستانا، سوچی و ژنو تاپغیرلارینداقی توتوملاری حاص هم گۆیچله‌ندیریلدی. شیله ده تۆرکیه بیلن حیذماتداشلیق ادیأن میللی قشونینگ گؤنۆدن سوریأنینگ واغتلایین حؤکۆمتی نینگ تابینلیغیندا بۇلماغی سوریأنینگ محالیفلارینی حاربی و سیاسی تایدان گۆیچله‌ندیردی.

موندان باشغا دا زیتین شاحاسی حرکتی بیلن بیله لیکده ی. پ. گ بارادا چیشیریلن شارینگ هم یارلیلاندیغی مانیسی آنگلادیار. ایلکی بیلن ی. پ. گ نینگ حاربی تایدان اینگ "اولی یرلی گۆیچ" بۇلاندیغی باراداقی حابارلارینگ دۇغری بۇلماندیغی، حتی ی. پ. گ نینگ آمریکانینگ گؤنۆدن قۇلداوی بۇلمان حالاتیندا هیچ زادینگ عهده سینده گلمأندیگی ثبوت ادیلدی. شۇل ساندا ی. پ. گ نینگ سوریه لی کۆرتلره وکیلچیلیک اتمه یأندیگی و یرلی حالق تاراپیندان قۇلدانمایاندیغی هم بِللی بۇلدی. شیله لیکده آسودا ایلات عفرین دن چیقماغا سیناشیارقا ی. پ. گ ترورچیلاری تاراپیندان بؤکده‌نچلر گؤره‌ندیگی هم بیرلشن میللتلر هم ده اوچارمانسیز هۇوا اولاغلاری تاراپیندان آنیقلاندی.

عفرین دأکی اۆستۆنلیکلی حرکتلرینگ تأثیری بیلن پ. ک. ک نینگ گؤزه‌گچیلیگیندأکی بیله کی یرلره ضاربا اورجاقدیغی بِللی. أهلی زاتدان اۇزال پ. ک. ک نینگ حاربی تایدان اولی گۆیچ بۇلماندیغی، دینگه آمریکانینگ قۇلداوی بیلن ایش آلیپ باریاندیغی باراداقی قاراییش گۆیچله‌نِر.

پ. ک.ک نینگ گؤزه‌گچیلیگیندأکی منبج ینگ باشدا دورماغیندا فیرات ینگ گۆن دۇغارینداقی عاراپ طایپالار هم سس چیقارماغا باشلادیلار. ایندی عاراپلار پ. ک. ک قارشی آیاغا قالماغا طایارلانیار.

سیاسات، ایقدیصادیه‌ت و جمغیت غازناسی- ستانینگ عیلمی بارلاغچیسی، یازیجی جان آجون ینگ مسوله بۇیونچا سینینی اۇقادینگیز.