گوندم آنالیز: 29
تورکیه‌نین اینسانی یاردیم و قاچقین سیاستی
تورکیه‌نین انیسانی یاردیم و قاچقین سیاستی دونیادا بیرینجی سیرادا یئر آلا‌راق هر کسه اینسان‌لیق درسی وئریر.
تورکیه بیر طرف‌دن ان چوخ اینسانی یاردیم ائدن اؤلکه اولا‌راق پایلاشمانین نئجه ائدیلمه‌سینی دونیایا گؤستریر، دیگر طرف‌دن اوزده "اینسان حاق‌لاری" دئین قالیب لارین آرخاسیندا گیزلنن اؤلکه‌لردن فرق‌لی اولا‌راق سؤزده دئییل، عملده ده اینسانا اینسان دیری وئرمه‌نین نئجه اولدوغونو گؤستریر. تورکیه‌نین ان چوخ قاچقین ساخلایان اؤلکه اولماسی دا چاره‌سیزه موناسیبتین فرقینی نوماییش ائتدیریر.
قلوبال اینسانی یاردیم 2017 راپورونا گؤره، تورکیه کئچن ایل ان چوخ اینسانی یاردیم ائدن اؤلکه اولدو. "ان سخاوت‌لی اؤلکه" ساییلان تورکیه میللی گلیری‌نین 0،85 فایزینه اویغون گلن اینسانی یاردیم‌لاری رئاللاشدیردی. میللی گلیره اویغون تورکیه‌دن سونرا ان چوخ اینسانی یاردیم ائدن اؤلکه‌لر ایسه 0،17 فایزله لوگزامبورگ و نروژ اولوب.
اینگیلتره مرکزلی اینکیشاف تشببوس‌لری تشکیلاتی‌نین راپورونا گؤره، تورکیه کئچن ایل 8،07 میلیارد دو‌لارلیق مالیه ایله دونیادا ان چوخ اینسانی یاردیم ائدن اؤلکه موضعینه گلدی. تورکیه‌دن سونرا 6،68 میلیارد دو‌لار ایله امریکا‌دیر. اما امریکانین حیاتا کئچیردیگی اینسانی یاردیم میللی گلیره نیسبتن 0،04 فایزدیر. اوندان سونرا ایسه ان چوخ اینسانی یاردیمی 2،52 میلیارد دو‌لارلا آلمانیا ائدیب.
اینسانی یاردیمدا اؤنده اولماسی تورکیه‌نین اینسانا دیر وئرن خاریجی سیاست آنلاییشی‌نین بیر عکسی‌دیر. اینسان حاق‌لاری و دموکراسی طرفدارلاری اولدوق‌لارینی ادعا ائدن اؤلکه‌لرین اینسانی یاردیمدا تورکیه‌دن چوخ گئریده قالماسی اونلارین ادعا‌لاری‌نین حقیقتی عکس ائتدیرمدیگینی گؤستریر. اینسانی یاردیم مسئله‌سینده آچیق آشکار دونیا بیرینجی‌سی اولماسی تورکیه‌نین اینسان حاق‌لارینا سؤزده دئییل، عملده دیر وئردیگینی ثبوت ائدیر.
اینسانی یاردیما علاوه اولا‌راق، تورکیه‌نین، عینی زاماندا دونیادا ان چوخ قاچقینی بیرلشدیرن اؤلکه اولماسی اونون بو فرقینی ده اورتایا قویور. 3 میلیون یاریم قاچقینا ائو صاحب‌لیگی ائدن تورکیه هم ده هومانیست و ویجدان‌لی موناسیبتیله سئچیلیر. دونیادا عرقچیلیگین آرتدیغی، قاچقین‌لارا سرت سیاستین تطبیق ائدیلدیگی، دیدرگین‌لرین دنیزلرده بوغولماسی کیمی اورک آغری‌دان حادثه‌لرین باش وئردیگی بیر دؤورده تورکیه‌نین موناسیبتی اینسان‌لیق آدینا شرف وئریر.
تورکیه‌ده آرتان قاچقین اها‌لی سایینا باخمایا‌راق، اؤلکه‌ده سیاسی غیری -ثابت‌لیک یوخ‌دور، عرقچی‌لیک یوخ‌دور، کیم علیهینه سؤز یاراتماغا چالیشارسا دا، هئچ بیری حقیقتی عکس ائتدیرممیش اولا‌جاق.
آوروپا بیرلیگی و امریکا‌داکی قاچقین بحرانی اصلینده عرقچی‌لیک و خاریجی دوشمنچی‌لیگی بحرانی‌دیر. مسئلن، آلمانیا حکومتین‌دکی قارداش پارتی لر اولا‌راق سئچکی‌لره بیرگه گیرن خریستیان دموکرات‌لار و خریستیان سوسیالیست‌لر پارتی لرینین وحدتی قاچقین‌لارا قارشی داها سرت سیاست طلب ائتدیک‌لری اوچون یارانیب. 550 میلیون‌دان چوخ اها‌لییه مالیک آوروپا بیرلیگی‌نین اراضی‌سینه تورکیه‌دکی قاچقین سایی‌نین 3-ده 1-ی قدر قاچقین گلمه‌سی بوتون بیرلیگده بؤیوک بیر بحرانا یول آچدی و آوروپا اؤلکه‌لری آراسین‌داکی طرفداش‌لیغی تهلوکه‌یه آتدی:
آوروپا بیرلیگی اؤلکه‌لرینده حدیندن آرتیق ساغچی پارتی‌لرین سس‌لری آرتدی، ایکینجی و اوچونجو ان بؤیوک سیاسی پارتی حالینا گلدی.
تورکیه‌ده ایسه بوتون آوروپا بیرلیگیندن 3 قات آرتیق قاچقین اولسا دا، قاچقین بحرانی باش وئرمه‌ییب. چونکی باشدا پرزیدنت رجب طیب اردوغان اولماقلا، تورکیه حکومتی قاچقین‌لارا اینسانی موناسیبتی ان یوکسک شکیلده گؤسترمه‌یه چالیشیر و بونو ائدیر.
تورکیه‌نین گوندمینه دایر تحلیل پروقرامی‌نین نوبتی بؤلومونده سیاست، ایقتیصادیات و جمعیت آراشدیرما‌لاری فوندونون امکداشی جان آجونون " تورکیه‌نین اینسانی یاردیم و قاچقین سیاستی " باش‌لیق‌لی آنالیتیک یازی‌سینی تقدیم ائتدیک.
