Uyğır töbägendä qan häm küz yäşe

Qıtay uzğan atnada yäşängän waqiğalar waqıtında 96 keşeneñ ülüen, 215 keşeneñ qulğa alınuın xäbär itte.

28nçe iyüldä Qaşğar vilayäteneñ Saçı qasabasında barlıqqa kilgän waqiğalar öçen Qıtay däwlät matbuğatı ülüçelärneñ berençe märtäbä töğäyen sanın açıqladı.

Pekinneñ räsmi sannarnı açıqlaw öçen ni öçen bu qädär kötüe belenmi.

Sannar yäşängännärneñ töbäktä soñğı yıllardağı iñ qanlı waqiğalardan berse buluın bilgele itä.

Häläq buluçılarnıñ häm yaralanuçılarnıñ zur küpçelegen uyğır törkiläre täşkil itä.

96 keşeneñ ülüen açıqlawçı Pekin citäkçelege ber politsiya bülekçäsenä häm xökümät binalarına höcüm itkän 215 keşeneñ qulğa alınuın assızıqladı.

Fäqät Uyğır keşe xoquqları törkemnäre Ramazan ayında uyğır törkilärenä qarata artqan basımnarğa rizasızlıq beldergän keşelärgä Qıtay politsiyasınıñ ut açuın belderde.

Töbäktäge demografik qorılışnı daimi räweştä uyğırlarğa qarşı üzgärtergä tırışuçı Qıtay waqiğalar waqıtında uyğır törkiläreneñ genä tügel, xan qıtaylarınıñ da ülüen alğa sörä.

Pekin citäkçelege Sincan Uyğır üzidaräle töbägendäge uyğır törkilärenä dini häm mädäni basımnarın Ramazanda tağın da arttırdı.

Qıtaynıñ artqan basımın, uraza häm namaz belän bergä ğibadät iregenä kitergän çikläwlären keşe xoquqları yaqlawçıları tänqitli, dönya matbuğatı yış-yış quzğata.

İlham Tohti kebek uqıtuçı-ğalim häm keşe xoquqları yaqlawçıları belän bergä küp sanda uyğır da "separatizm”da gäyeplänep qulğa alındı.

Bu keşelärgä qağılışlı mäğlümat ğailäse häm advokatlarına da xätta birelmägän bulsa, xökemnäre räsmi media aşa cämäğätçelekkä citkerelä.

Qıtay, kübese uyğır 20 millionnan kübräk törki xalıq yäşägän Könçığış Törkistan cirlären 1949nçı yılda üz xakimiyäte astına alıp, Sincan Uyğır üzidaräle töbäge isemen quşa.