«آزادگردی» در ترکیه؛ روایت هنرمند ایرانی

آزاده رمضانی تبریزی، هنرمند ایرانی مقیم ترکیه که در سال 2010 اثرش به عنوان تصویر پوستر همایش یونسکو با مضمون: «2010: سال بین المللی نزدیکی روابط بین فرهنگ ها» انتخاب شده در مصاحبه با خبرنگار آناتولی از تجربیات زندگی در ترکیه و روند خلق آثارش گفت.

رمضانی تبریزی بعد از اتمام دوره کارشناسی خود در رشته گرافیک به استانبول مهاجرت کرد و هم اکنون بین آتلیه اش در شهرستان سلچوک استان ازمیر و خانه خود در استانبول در رفت و آمد است، اظهار داشت: " تا قبل از مستقر شدن در ترکیه به غیر از گشت و گذار در گالری ها و مراکز و نهاد های هنری /فرهنگی با هنرمندان ترک در ارتباط نبودم به همین خاطر پس از اقامت در استانبول شناخت و برقراری ارتباط با آنها زمان زیادی از من گرفت چون باید از صفر شروع می‌کردم.

رمضانی تبریزی گفت: "هر چقدر به لایه‌های عمیق تر شهر استانبول رسوخ می کنید با فضای عجیب تری روبرو می‌شوید. این فضا برای هر کسی که دغدغه اش کار تجسمیست ارزشمند است چرا که این فضاها به تصویر و کانسپت تبدیل می‌شوند. این نکته را هم باید تاکید کنم که منظور من از این فضاها لزوما مناظر بدیع و لایه های بیرونی استانبول نیست".

وی در خصوص المان‌های به کار رفته در آثارش تاکید کرد:

"تلاش و تاکید مضاعفی برای اینکه حتما همه فیگورها زن باشند نداشته و ندارم. اما مخاطب ترجیح داده همیشه همه فیگورهای من را زن ببیند. وقتی که مویِ «به اصطلاح عام : زائد» از بدن حذف می‌شود همه آن را زنانه می‌بینند در صورتی که اگر به دوره تکامل بدن انسان نگاه کنیم همانطور که در آینده دندان عقل در نخواهد آمد همانطور هم به سمت «بی مویی»در حرکت است".

پروژه «آزاد گرد» از آثاری است که رمضانی تبریزی با الهام از اصطلاح رایج در خصوص نوعی ماکیان که در فضایی غیر از مرغداری‍‌های صنعتی پرورش می یابند خلق کرده و "تحقیقی بر محدوده آزادی" است.

رمضانی تبریزی درباره ایده اولیه این پروژه توضیح داد:

"این پروژه برگرفته از اتیکت هاییست که روی محصولات پروتئینی می چسبانند. دو عدد ران مرغ در یک بسته بندی که رویش برچسبی دیده می‌شود با مضمون «مرغ آزادگرد» این مرغی که می‌بینی قبل از اینکه ذبح اش کنیم آزادانه پرسه زده» اما در نهایت آن‌چیزی که روبروی من است «یک مرغ مرده» است! پس می‌شود نتیجه گرفت این مرغ تا وقتی زنده است که منافع سیستم حکم می‌کند و وقتی ذبح می‌شود که سیستم تصمیم می‌گیرد و برچسب «مرغ آزادگرد» مثل سوپاپ زودپزی است که یک سیستم تجاری بر وجدان‌های آزرده ما تعبیه کرده است". برای من مرغ/ خروس متافوری است که قابل تعمیم به زندگی خودمان است.

در پروژه «آزاد گرد» از اصطلاح رایج آن در اغذیه فروشی ها استفاده کردم: یعنی مرغ/جوجه بریان. وقتی مرغ یا خروس عاری از پر شوند هر دو صاحب تقریبا یک فیزیک هستند مگر اینکه شما یک دامپزشک یا متخصص باشید که فرقشان را تشخیص دهید.

با تمام این احوال تقریبا همه مخاطبانم وقتی با حجمی که ساخته بودم مواجه می‌شدند جنسیتش را ماده می‌دیدند و وقتی ازشان می‌پرسیدم: «مطمئن هستید که این یک مرغ است و خروس “نیست”؟ » از قطعیت خودشان صرف نظر می‌کردند و نمی‌توانستند برایش جنسیت تعیین کنند. در واقع تعیین جنسیتِ حجم مذکور محور اصلی پروژه نبود اما از یک جایی خودش به پروژه ملحق شد من هم از آن استقبال کردم. در پرده اول پروژه، اینستالیشن خود را (مجسمه مرغ/خروس (به ابعاد 100 در 90 در 85) در بالکن خانه اش در شهر سلجوق به نمایش گذاشتم. بعد از 7 ماه که بازخوردهای مردم شهر را بررسی کردیم، پرده دوم پروژه اجرا شد، حجم مرغ/خروس را پایین آوردیم و در سه لوکیشن ساحل، قهوه خانه و سطح شهر مرغ/خروس را بدوش کشیده حمل کردم. در این پروژه اوزگور جیلان و مورات ساواشکان با من همکاری کردند و فیلم‌ها و عکس‌های پرسه زدن با حجم منجر به یک ویدیو آرت در 4 اپیزود شد.

بعد از اتمام این پروژه در سلچوک، امیرعلی قاسمی کیوریتوریِ این پروژه را به عهده گرفت و «آزادگرد» به عنوان «گزارشی از نمایش آزادگرد در سلچوک» در گالری اتاق برق دستان (تهران) به نمایش درآمد که شامل اینستالیشن، ویدیو، مجسمه، طراحی و چاپ دستی بود. از فروردین تا کنون بخشی از این نمایشگاه (که شامل 4 مجسمه و ویدیوی پروژه می‌باشد) در قالب یک نمایشگاه گروهی به کیوریتوریِ پریسا قادری و مهسا سرودی در دیترویت و گالری دانشگاه مین (آمریکا) به نمایش درآمده است. هدف من بر این است که تا جایی که میسر است این پروژه آزادانه بگردد اما در ترکیه هنوز از نهادی هنری یا کیوریتوری پیشنهادی مبنی بر نمایشش دریافت نکرده ام".

رمضانی تبریزی که تاکنون در زمینه تصویرسازی و طرح جلد کتاب با انتشاراتی از ترکیه، ایران و انگلستان همکاری کرده است گفت: پروژه مشترکمان با مورات ساواشکان به نام «سرنخ» در دست اجرا است که امید می‌رود در ترکیه نمایش داده شود.

منبع: خبرگزاری آناتولی